«Λεφτά υπάρχουν» αλλά μόνο για τους ολιγάρχες

Η χτεσινή είδηση ήταν λακωνικά γραμμένη, όπως συχνά συμβαίνει με τις σπουδαίες ειδήσεις του οικονομικού ρεπορτάζ: μόλις δύο εβδομάδες μετά την έγκριση-εξπρές από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ενός ακόμη δανείου προς την εμπόλεμη, διχοτομημένη και χρεοκοπημένη Ουκρανία, ύψους 17,5 δισ. δολαρίων, το Κίεβο χτες απέσπασε... αξιοκρατικά άλλο ένα δάνειο ύψους 1,8 δισ. ευρώ, από την Ευρωπαϊκή Ενωση αυτή τη φορά.

Το δάνειο της Ε.Ε. θα έχει, λέει, διάρκεια αποπληρωμής 15 ετών και στόχο «τη βραχυπρόθεσμη κάλυψη του ελλείμματος στο ισοζύγιο πληρωμών», και η σχετική σύμβαση υπογράφτηκε από τον εκλεκτό της Ουάσινγκτον «πρωθυπουργό» Αρσένι Γιάτσενιουκ, και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ: η Ευρωπαϊκή Επιτροπή του Γιούνκερ, άλλωστε, ήταν εκείνη που πρότεινε και «έτρεξε» το νέο δάνειο που, όπως και τα δύο δάνεια που έχει ήδη χορηγήσει στο Κίεβο το ΔΝΤ μέσα σε διάστημα μικρότερο του ενός έτους, αποσκοπούν αποκλειστικά στην αποτροπή μιας άτακτης χρεοκοπίας του νεότερου κράτους-πελάτη (client state) της Δύσης.

Το ΔΝΤ μάλιστα υποσχέθηκε, παρά τις διαφωνίες των μελών του διοικητικού του συμβουλίου, να «βάλει πλάτη» για να πετύχει το Κίεβο την αναδιάρθρωση του σωρευμένου χρέους του, με στόχο τη μείωσή του κατά 15,4 δισ. δολάρια. Ναι, το ίδιο ΔΝΤ που απειλεί να κηρύξει τη χώρα μας σε στάση πληρωμών για μια δόση μερικών εκατοντάδων εκατομμυρίων...

Οπως και οι νέες «πιστώσεις» του ΔΝΤ, φυσικά, έτσι και το δάνειο της Ε.Ε. συνοδεύεται από το απαραίτητο μνημόνιο μέτρων και «μεταρρυθμίσεων». Τι περιλαμβάνει αυτό το «πρόγραμμα εξυγίανσης», σίγουρα το φαντάζεστε ήδη: ένα εκτενέστατο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων με το οποίο θα ξεπουληθεί σε ντόπιους και ξένους ολιγάρχες ό,τι έχει απομείνει ακόμη απούλητο από τη δημόσια περιουσία του ουκρανικού λαού.

Το «πρόγραμμα» αυτό άλλωστε είναι και ο βασικός λόγος που μια βέρα Αμερικανίδα-στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η Ναταλία Γιάρετσκο, θυμήθηκε ξαφνικά πριν από λίγους μήνες την... ουκρανική καταγωγή της και «βαπτίστηκε» εν μιά νυκτί υπουργός Οικονομικών της Ουκρανίας, προκειμένου να επιμεληθεί αυτής ακριβώς της διαδικασίας fast track διαγουμίσματος εργοστασίων, ορυχείων, οργανισμών κοινής ωφέλειας κ.ά.

Εννοείται ότι το ουκρανικό μνημόνιο, όπως κάθε μνημόνιο, θα περιλαμβάνει και τις απαραίτητες γαρνιτούρες για τα αυτιά των ιθαγενών, όπως μέτρα «για την καταπολέμηση της διαφθοράς», μέτρα «για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος», αλλαγές στον χρηματοπιστωτικό τομέα και πάει λέγοντας. Αλλά η μαύρη «καρδιά» του μνημονίου είναι εκ των προτέρων δεδομένη: το ξεπούλημα αντί πινακίου φακής των φιλέτων του ουκρανικού Δημοσίου και ιδιαίτερα των «ασημικών» του ενεργειακού κλάδου, για τα οποία υπάρχει και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον...

Για να πουληθούν στους νέους ιδιοκτήτες τους τα «ασημικά», όμως, πρέπει πρώτα το ουκρανικό Δημόσιο να τα ανακτήσει από αυτούς που ήδη τα «αρμέγουν» – τους ντόπιους ολιγάρχες που, ξεκινώντας από τη σκοτεινή εποχή του Λεονίντ Κούουτσμα, μοίρασαν μεταξύ τους την «πίτα». Και εδώ αρχίζει το πραγματικά ενδιαφέρον κομμάτι: πριν από λίγες μέρες, ο «πρόεδρος» της (μισής) χώρας και δισεκατομμυριούχος ολιγάρχης Πέτρο Ποροσένκο «ξήλωσε» ξαφνικά τον διευθυντή της Ukrtransnafta, της μεγαλύτερης εταιρείας μεταφοράς και διύλισης πετρελαιοειδών της Ουκρανίας, που ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος του δικτύου πετρελαιαγωγών.

Ομως ο εν λόγω διευθυντής ήταν άνθρωπος του πανίσχυρου μετόχου της Ukrtransnafta, του Ιχορ Κολομόισκι: μόλις έμαθε την αποπομπή του διευθυντή του, ο Κολομόισκι έσπευσε να καταλάβει το αρχηγείο της εταιρείας, αλλά και την έδρα της Ukrnafta, συνοδευόμενος από κουκουλοφόρους οπλισμένους με αυτόματα όπλα! Αμέσως, ο Ποροσένκο διέταξε την αποπομπή του... ανταγωνιστή του ολιγάρχη από τη θέση του κυβερνήτη της επαρχίας Ντνιπροπετρόφσκ, όπου τον είχε διορίσει ο ίδιος πριν από λίγους μήνες, κατηγορώντας τον πως διαθέτει «προσωπικό στρατό»!

Ο 52χρονος Κολομόισκι δεν είναι τυχαίο πρόσωπο, όπως δεν ήταν διόλου τυχαία και η τοποθέτησή του στο «τιμόνι» του Ντνιπροπετρόφσκ, της περιφέρειας που συνορεύει με τις εξεγερμένες –και ουσιαστικά αποσχισθείσες πλέον– ανατολικές επαρχίες του Ντονμπάς: έχοντας συγκεντρώσει τεράστια περιουσία (υπολογίζεται σε τουλάχιστον 2 δισ. δολάρια) από τις προηγούμενες «ιδιωτικοποιήσεις» των δύο τελευταίων δεκαετιών, ο εν λόγω ολιγάρχης ελέγχει σήμερα, εκτός από σειρά τυπικά κρατικών ενεργειακών «φιλέτων», τη μεγαλύτερη εμπορική τράπεζα (PrivatBank) και ένα από τα μεγαλύτερα τηλεοπτικά κανάλια της χώρας, ενώ μετά την εξέγερση του Μαϊντάν ανέλαβε προσωπικά τη χρηματοδότηση τουλάχιστον τριών από τις φασίζουσες «πολιτοφυλακές» μισθοφόρων «εθελοντών» (της «Αζοφ», της «Αϊντάρ» κ.ά.) που ανέλαβαν έκτοτε όλη τη «βρόμικη δουλειά» του εμφυλίου, και ενέχονται σε πολλές από τις καταγεγραμμένες θηριωδίες σε βάρος ρωσόφωνων αμάχων.

Γι’ αυτό έγινε και κυβερνήτης της πιο «ευαίσθητης» επαρχίας – ώστε να ελέγξει με τα λεφτά και το οπλισμένο παρακράτος του τον τοπικό πληθυσμό και να αποφύγει την πιθανότητα απόσχισης μιας ακόμη περιοχής όπου εδρεύουν βαριές βιομηχανίες.

Ομως οι «πολιτοφυλακές» του, τα μέλη των οποίων τώρα σταδιακά ενσωματώνονται στον τακτικό ουκρανικό στρατό, υπακούν σε αυτόν, και όχι στην ούτως ή άλλως ανύπαρκτη κεντρική κυβέρνηση. Και ο Κολομόισκι, προφανώς, δεν θα κάτσει να την «πατήσει» όπως ο μεγαλύτερος Ουκρανός ολιγάρχης όλων, ο Ρινάτ Αχμέτοφ, που είδε τους τελευταίους μήνες σχεδόν ολόκληρη την «αυτοκρατορία» που είχε χτίσει στο Ντονιέτσκ να εθνικοποιείται από τους ρωσόφωνους αντάρτες... Πολύ περισσότερο, μάλιστα, όταν την... προσωρινή «επανεθνικοποίηση» πάει να την κάνει ένας ανταγωνιστής του, και μάλιστα με σκοπό να ξαναπουλήσει τα εν λόγω «φιλέτα» σε άλλους «επενδυτες»! Στο όνομα της δημοκρατίας και της ελευθερίας, φυσικά, και με τις «πλάτες» –αλλά και τους πόρους– των ευαγών πιστωτικών ιδρυμάτων της Εσπερίας...