Ο τεμαχισμός και η απόσπαση του σημαντικού αρχαιολογικού συμπλέγματος της Μέσης Οδού που αποκαλύφθηκε κατά την κατασκευή του Μετρό Θεσσαλονίκης έχει καταγραφεί στην κοινή συνείδηση ως «έγκλημα στη Βενιζέλου».
Και είναι έγκλημα, γιατί το ξερίζωμα της ιστορίας και του πολιτισμού ισοδυναμεί με δολοφονία της ιστορικής μνήμης, με απώλεια της ιστορικής ταυτότητας και με στραγγαλισμό των προοπτικών ανάπτυξης της χώρας.
Γι’ αυτό άλλωστε η Ελλάδα επιμένει με τόση θέρμη να επιστραφούν τα γλυπτά που αφαίρεσε από την Ακρόπολη ο Ελγιν, ο οποίος, αν έχει ένα άλλοθι, αυτό είναι ότι δεν ήταν Ελληνας...
Το έγκλημα γίνεται αποτρόπαιο, όταν είναι γνωστό ότι οι σύγχρονοι Ελγιν προχωρούν στην αφαίρεση ενός μοναδικού μνημείου, τη στιγμή που μπορούν να το αποφύγουν, καθώς είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο πλέον ότι υπάρχει τεχνικά εφικτή λύση κατασκευής του σταθμού Βενιζέλου με τα αρχαία αμετακίνητα.
Την οποία λύση υποστηρίζουν καθ’ ύλην αρμόδιοι καθηγητές δύο Πολυτεχνείων, του ΕΜΠ και του ΑΠΘ, καθώς και εγνωσμένης εμπειρίας μελετητές υπογείων τεχνικών έργων. Και επιπλέον, την εφικτότητα της λύσης υποστηρίζουν 12 πολιτικοί μηχανικοί ειδικοί στην προστασία και αποκατάσταση μνημείων, με επιστολή τους προς την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό.
Κι ακόμη, την τεχνική δυνατότητα παραμονής του σπουδαίου μνημείου στη θέση του υποστηρίζουν με ψηφίσματα δεκάδες διεθνείς οργανώσεις έργων πολιτισμού, όπως και εκατοντάδες διεθνούς φήμης επιστήμονες και κορυφαίοι αρχαιολόγοι, από τα καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου, με επιστολές τους προς τον πρωθυπουργό.
Ολοι τους μάλιστα υπενθυμίζουν την εφαρμογή της συγκεκριμένης λύσης σε πολλά έργα στον κόσμο, μεταξύ των οποίων και στον σταθμό Μοναστηράκι του Μετρό της Αθήνας.
Το έγκλημα όμως γίνεται εκτός από αποτρόπαιο και ειδεχθές, όταν είναι γνωστό ότι αυτή η λύση, την οποία δεν αναγνωρίζουν οι σύγχρονοι Ελγιν, έχει μελετηθεί, έχει εγκριθεί και κατασκευαζόταν ήδη στη Βενιζέλου από το 2017 μέχρι το 2019.
Μέχρι δηλαδή να αναλάβει η κυβέρνηση Μητσοτάκη, η οποία, διά στόματος του ίδιου του πρωθυπουργού, τη χαρακτήρισε, χωρίς καμία επιστημονική τεκμηρίωση, ως «μη λύση». Και προχώρησε στη διακοπή της και στην απευθείας εφαρμογή της λύσης του τεμαχισμού και της απόσπασης των αρχαιοτήτων, χωρίς καμία συγκριτική μελέτη που να αποδεικνύει την υπεροχή της.
Που αν ζούσαμε σε πολιτισμένο κράτος, η κυβέρνηση, ακόμη κι αν δεν υπήρχε διαθέσιμη, θα έψαχνε μανιωδώς να βρει λύση, προκειμένου να σώσει την ακεραιότητα και την αυθεντικότητα του αρχαιολογικού θησαυρού.
Στη δική μας περίπτωση, όμως, άρχισε μια απίστευτη επικοινωνιακή εκστρατεία από πλευράς κυβέρνησης, προκειμένου να αποδειχθεί ότι η απόσπαση των αρχαίων είναι μονόδρομος. Ο οποίος «μονόδρομος», εκτός από την καταστροφή του πολιτιστικού θησαυρού, προκαλεί και μεγάλες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του έργου, αφού σήμερα ήδη θα λειτουργούσαν οι 12 από τους 13 σταθμούς του Μετρό, αν δεν είχαν αλλάξει τον σχεδιασμό.
Και επιπλέον, ο «μονόδρομος» κοστίζει και δεκάδες εκατομμύρια ευρώ δημόσιου χρήματος σε αποζημιώσεις στον εργολάβο, εξαιτίας ακριβώς των καθυστερήσεων που η ίδια η κυβέρνηση προκάλεσε στο έργο, τόσο που ορισμένοι συνδέουν την κυβερνητική επιλογή με τις αποζημιώσεις, με σχέση αιτίου – αιτιατού.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, προκειμένου να πείσει για την ορθότητα των επιλογών της, επιστρατεύει τόνους λάσπης για να θάψει την πρόοδο του έργου προ του 2019, αποκαλώντας «ανυπόγραφο κουρελόχαρτο» τις 18 τεχνικές μελέτες που εκπονήθηκαν από έγκριτους μελετητές, εγκρίθηκαν και πληρώθηκαν από το Δημόσιο για την εφαρμογή της λύσης με τα αρχαία αμετακίνητα.
Κι ακόμη, με ψέματα «εξαφανίζει» τα έργα ύψους 5 εκατομμυρίων ευρώ που κατασκευάστηκαν στη Βενιζέλου σε εφαρμογή αυτών των μελετών και με αντιεπιστημονικά πυροτεχνήματα επιχειρεί να αποδείξει τον ανυπόστατο ισχυρισμό της ότι η λύση με τα αρχαία αμετακίνητα έχει τεχνικές αδυναμίες, που ακόμη κι αν είχε, είχαν κάθε όφελος να τη βελτιώσουν, αντί να θέσουν σε κίνδυνο έναν εθνικό θησαυρό.
Και είναι απορίας άξιο πώς, ενώ η τεχνική λύση που επιτρέπει την κατά χώραν ανάδειξη των αρχαιοτήτων δεν αμφισβητήθηκε από κανέναν όσο κατασκευάζονταν στη Βενιζέλου, η λύση της απόσπασης έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων από την επιστημονική κοινότητα.
Κι ακόμη γεννά ερωτήματα γιατί η Αττικό Μετρό, η οποία πάντοτε σε κρίσιμα διλήμματα χρησιμοποιούσε τις συμβουλές κορυφαίων επιστημόνων, για ένα τέτοιο ζήτημα δεν ζήτησε τη γνώμη κανενός ειδικού, αλλά εμπιστεύτηκε την τεκμηρίωση αποκλειστικά σε πολιτικά πρόσωπα.
Κάθε έγκλημα όμως έχει και την τιμωρία του.
Το 38% των πολιτών που υποστήριζαν το 2019 την παραμονή των αρχαιοτήτων στη θέση τους αυξήθηκε και έφτασε μέσα σε δύο χρόνια στο 62%. Κι αυτό, παρά την επικοινωνιακή κυριαρχία της κυβερνητικής προπαγάνδας.
Αυτή είναι η χειρότερη τιμωρία των σύγχρονων Ελγιν. Γιατί ενώ είναι αδίστακτοι, το μόνο που υπολογίζουν είναι το περίφημο πολιτικό κόστος.
Και εκεί ακριβώς είναι που την πάτησαν. Γιατί παίζοντας επικίνδυνα παιχνίδια με την ιστορία, τον πολιτισμό και την επιστήμη, έχασαν κάθε ίχνος αξιοπιστίας.
* Καθηγητής Πολυτεχνικής Σχολής ΑΠΘ, πρώην πρόεδρος της Αττικό Μετρό
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας