Η Τουρκία, το Ιράν και η Αίγυπτος αποτέλεσαν τα πιο σημαντικά παραδείγματα στη σύγχρονη ιστορία όχι μόνο της Μέσης Ανατολής αλλά και ολόκληρου του μουσουλμανικού κόσμου, είτε επέλεγαν τον αυταρχικό εκσυγχρονισμό, είτε την ηγεσία του αντι-αποικιακού κινήματος, είτε την επανάσταση του πολιτικού Ισλάμ. Αυτές οι τουρκικές εκλογές είναι πιθανό να αποτελέσουν την αρχή για την οικοδόμηση ενός νέου τέτοιου παραδείγματος.
Η πολιτική νίκη του κουρδικού κόμματος και η συμμετοχή του στην τουρκική Eθνοσυνέλευση από τη μια πλευρά και η απώλεια της αυτοδυναμίας για τον Ερντογάν από την άλλη ανοίγουν για την τουρκική κοινωνία δύο προοπτικές: Η μία είναι να μετασχηματιστεί το τουρκικό κράτος σε μια ομοσπονδία η οποία θα σέβεται την εθνοτική, θρησκευτική και κοινωνική διαφορετικότητα. Μια συμμαχία πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων του μετριοπαθούς ευσεβιστικού τουρκικού Ισλάμ (όπως εκφράζεται από το κίνημα του Φετουλάχ Γκιουλέν), του κουρδικού κόμματος, των αλεβιτών και της Αριστεράς θα μπορούσε να στηρίξει μια τέτοια προοπτική, η οποία θα αποτελούσε πρότυπο κράτους στη Μέση Ανατολή, ιδιαίτερα για το Ιράκ και τη Συρία. Η άλλη προοπτική είναι ένας σκληρός αυταρχισμός μιας συμμαχίας του Ερντογάν με τους εθνικιστές, που θα αναδεικνύει το «βαθύ κράτος» σε απόλυτο κυρίαρχο και θα τροφοδοτεί εμφύλιες συγκρούσεις εντός και εκτός Τουρκίας.
Στην εξωτερική πολιτική, οι νέοι συσχετισμοί ανοίγουν επίσης δύο προοπτικές: Η μία είναι να μετριαστεί ο νεο-οθωμανικός μεγαλοϊδεατισμός του Ερντογάν, του Νταβούτογλου και του ΑΚΡ και να δούμε μια προσέγγιση της Τουρκίας με τη Δύση, τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, παράλληλα με τη διακοπή της βοήθειας προς τους εξτρεμιστές ισλαμιστές στη Συρία και το Ιράκ και την αποδοχή της κουρδικής πολιτικής πραγματικότητας στην περιοχή. Η άλλη προοπτική είναι μια περίοδος αστάθειας στην εξωτερική πολιτική, με τυχοδιωκτικές κινήσεις προς γείτονες που εκλαμβάνονται ως αδύναμοι. Η Κύπρος και το Αιγαίο θα μπορούσαν να αποτελέσουν πεδία τέτοιων τυχοδιωκτισμών.
*Αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και επιστημονικός υπεύθυνος του Κέντρου Μεσογειακών, Μεσανατολικών και Ισλαμικών Σπουδών, www.cemmis.edu.gr
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας