Η αποχώρηση των ΑΝ.ΕΛΛ. από την κυβέρνηση προκάλεσε ενδιαφέρον στη Λευκωσία σε μια περίοδο που οι αβεβαιότητες γύρω από την επίλυση του Κυπριακού πληθαίνουν. Το 2019 μπήκε για τα καλά και ο γ.γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, δεν έχει απτά δείγματα γραφής για την ετοιμότητα των δύο μερών στην Κύπρο για μια καταληκτική διαπραγμάτευση.
Για αυτό ο Γκουτέρες επιλέγει συνειδητά την παράταση, δίνοντας χρόνο για περισσότερες διαβουλεύσεις τον Ιούνιο. Στην Αγκυρα κάθε άλλο παρά άβολη εκλαμβάνεται η παρατεταμένη πια στασιμότητα. Βρίσκεται στο απυρόβλητο των ευθυνών και μπορεί χωρίς αντιδράσεις να προκρίνει λύση «δύο κρατών», διαβρώνοντας το κεκτημένο πολύχρονων διαπραγματεύσεων για ομοσπονδιακή λύση.
Η συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ. συμπλήρωσε 4 χρόνια που συνέπεσαν με μεγάλες προσδοκίες για το Κυπριακό και αντιστρόφως ανάλογες απογοητεύσεις. Την πιο έντονη ανάμιξη είχε η ελληνική κυβέρνηση από το φθινόπωρο του 2016 μέχρι τον Ιούλιο του 2017. Τότε καταβλήθηκε μια έντονη προσπάθεια με αποκορύφωμα δύο διεθνείς διασκέψεις για την Κύπρο στη Γενεύη και το Κραν Μοντανά και τρεις άλλες εκτός Κύπρου συναντήσεις στο Μον Πελεράν.
Η ελληνική κυβέρνηση, μέσω του τέως ΥΠΕΞ Νίκου Κοτζιά, βρέθηκε στην κεντρική σκηνή του Κυπριακού κατά την προβολή προτάσεων και τις διαπραγματεύσεις για την πτυχή της ασφάλειας. Η Ελλάδα αναμίχθηκε, ως εγγυήτρια δύναμη του ’60, μαζί με την Τουρκία και το Ηνωμένο Βασίλειο και έθεσε βασικό στόχο την κατάργηση αυτής της ιδιότητας.
Δεν είναι σίγουρο αν οι ιδέες και οι χειρισμοί Κοτζιά ήταν αυτοί που άλλαξαν τα δεδομένα και έφεραν σε ακτίνα συμφωνίας το Κυπριακό με βάση το πλαίσιο Γκουτέρες. Πάντως αυτό το πλαίσιο σε ό,τι αφορά την πτυχή της ασφάλειας προέβλεπε την κατάργηση του συστήματος εγγυήσεων και του μονομερούς δικαιώματος επέμβασης πάνω στα οποία η Τουρκία δικαιολόγησε την εισβολή του 1974. Επιπρόσθετα για την πτυχή της ασφάλειας, όλοι γνωρίζουν ότι κατά το επεισοδιακό βράδυ στο Κραν Μοντανά ο Αντόνιο Γκουτέρες παρουσίασε σε άτυπο έγγραφο και έναν μηχανισμό ασφάλειας του ΟΗΕ που θα αντικαθιστούσε το σύστημα εγγυήσεων.
Η κατάργηση μιας συνθήκης (εγγυήσεων) και η αντικατάστασή της με μια άλλη διεθνή συμφωνία που θα προέβλεπε μηχανισμό ασφάλειας για την εφαρμογή της λύσης, από τον ΟΗΕ, αποτελούσαν την κατευθυντήρια γραμμή που υποστήριζε η Αθήνα. Ο Ν. Κοτζιάς στήριξε την πρόταση Γκουτέρες στο Κραν Μοντανά και την επαίνεσε δημόσια ως δική του μετά την άδοξη κατάληξη της διάσκεψης.
Αντίθετα ο πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης παραδέχτηκε ότι προκλήθηκε χάος και «δεν συζητήθηκε», χωρίς μέχρι σήμερα να πάρει σαφή θέση. Από το χρονικό του Κραν Μοντανά είναι επίσης βεβαιωμένο ότι εκείνος που δεν ήθελε την αναβάθμιση της διάσκεψης με την παρουσία των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας ήταν ο Ν. Αναστασιάδης κι όχι η ελληνική κυβέρνηση. Χωρίς την παρουσία τους δεν συζητήθηκε ποτέ η πρόταση Γκουτέρες κατά πόσο η απόφαση για την αποχώρηση των αγημάτων ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ θα καθοριζόταν άμεσα (sunset clause) ή θα γινόταν σε κατοπινό στάδιο (review clause).
Μετά την αποτυχία στο Κραν Μοντανά ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είχε πλήρεις παραστάσεις για όσα συνέβησαν, ώστε να διαχειριστεί στη συνέχεια το Κυπριακό με προσοχή και απόσταση. Δεν πρόκειται να διασαλεύσει τις σχέσεις του με τον πρόεδρο Αναστασιάδη, όπως δεν θα το έκανε με κανέναν Κύπριο ηγέτη και για κανέναν λόγο.
Αλλωστε στο ζήτημα που αφορά την Κύπρο τον βαρύνοντα λόγο δεν μπορεί παρά να τον έχει η Λευκωσία. Την ίδια στιγμή ο πρωθυπουργός διατηρεί σχέσεις ειλικρινούς διαλόγου σε βάθος και λεπτομέρεια με τον Αντρο Κυπριανού και το ΑΚΕΛ -την κυπριακή Αριστερά που αντιπολιτεύεται σθεναρά τον Ν. Αναστασιάδη στο Κυπριακό. Περαιτέρω ο Αλέξης Τσίπρας βρίσκει κοινότητα επιδιώξεων με τη Λευκωσία στις τριμερείς συναντήσεις με το Ισραήλ και την Αίγυπτο σχετικά με τους φιλόδοξους σχεδιασμούς για τον αγωγό East Med.
Κατά τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ. η περίπτωση του Πάνου Καμμένου αντιμετωπίζεται διαφορετικά από την Κύπρο. Ενώ τηρείται ευλαβικά το πρωτόκολλο και η εθιμοτυπία, κανείς στην Κύπρο δεν τον πήρε στα σοβαρά όταν ανέλαβε υπουργός Αμυνας και εκφώνησε λόγο σε κυπριακό έδαφος (στρατόπεδο ΕΛΔΥΚ) για την «επιθετική διάταξη των ενόπλων δυνάμεων στο νησί».
Καθώς όμως άρχισαν προοδευτικά να εκτροχιάζονται οι συνομιλίες για το Κυπριακό, ο πρόεδρος των ΑΝ.ΕΛΛ. έγινε πιο ευπρόσδεκτος και πύκνωσε τις επισκέψεις του, συνήθως χωρίς συγκεκριμένη αιτία, στο νησί. Μετά το Κραν Μοντανά ο Π. Καμμένος απελευθερώθηκε και οργάνωσε, με τη συναίνεση της Λευκωσίας, την πτήση ελληνικών μαχητικών F16 στην κυπριακή στρατιωτική παρέλαση, παραμονές προεδρικών εκλογών. Εσχάτως κατέληξε να διακηρύσσει ότι είναι υπουργός του… έθνους, θέσεις που δεν βρίσκουν απήχηση στην Κύπρο, χωρίς να σημαίνει ότι δεν εξυπηρετούν γνωστά εθνικιστικά και εκκλησιαστικά ιδεολογήματα.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας