«Οι Ισραηλινοί θέλουν να σβήσουν κάθε μορφή ζωής, αλλά ο κόσμος επιστρέφει στα σπίτια του»

Συναντήσαμε σε ξενοδοχείο της Αθήνας το εξέχον στέλεχος της Χεζμπολάχ, Αλί Φαγιέντ, και συζητήσαμε για όλες τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, την αντίσταση κατά του Ισραήλ σε Λίβανο και Παλαιστίνη, τις ανακατατάξεις στη Συρία και τον βρόμικο ρόλο της Δύσης σε όλα αυτά.

● Καταρχήν καλώς ήρθατε στην Ελλάδα, είναι τιμή μου που σας συναντώ. Οι περισσότεροι Ελληνες στέκονται αλληλέγγυοι στον αγώνα του λιβανέζικου και του παλαιστινιακού λαού, αλλά αυτό δυστυχώς δεν ισχύει για την κυβέρνησή μας. Η πρώτη μου ερώτηση είναι για χτες (σ.σ. Κυριακή 23/2), για τη μεγαλειώδη κηδεία του Χασάν Νασράλα στη Βηρυτό. Είδα μερικά βίντεο, αλλά εσείς ήσασταν εκεί, μοιραστείτε μαζί μας τι ζήσατε. Είναι αλήθεια, μαζεύτηκαν ένα εκατομμύριο άνθρωποι;

Παραπάνω από ένα εκατομμύριο... Ο κόσμος έστειλε ένα μήνυμα ότι δεν φοβάται, ότι η Χεζμπολάχ είναι η μεγαλύτερη δύναμη ανάμεσα στον λιβανέζικο λαό, ότι έχει τους περισσότερους υποστηρικτές. Οτι είναι το ισχυρότερο κόμμα. Και αυτό είναι ένα αναμφισβήτητο γεγονός. Φάνηκε ότι αυτά που λένε τα ΜΜΕ και κάποιοι πολιτικοί αντίπαλοί μας, ότι δήθεν η Χεζμπολάχ αφανίστηκε, ότι είναι τελειωμένη, δεν είναι αλήθεια. Η Χεζμπολάχ διατηρεί την ισχύ και τη δημοτικότητά της. Και πιστεύω ότι οι αντίπαλοί μας εντός και εκτός Λιβάνου «διάβασαν» αυτό το μήνυμα πολύ καλά.

● Σίγουρα όμως η απώλεια του Νασράλα και του διαδόχου του ήταν μια μεγάλη απώλεια. Χάσατε τον ηγέτη σας επί πολλές δεκαετίες...

Ναι, αλλά δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό.

● Το ξέρω, αυτό που θέλω να μάθω είναι πώς πιστεύετε ότι θα λειτουργήσει η Χεζμπολάχ μετά τον Νασράλα, που ήταν ένας χαρισματικός ηγέτης, διάσημος και πέρα από τα σύνορα του Λιβάνου. Υπάρχει ηγέτης ικανός να καλύψει αυτό το κενό;

Υπάρχει ήδη διάδοχος, εκλέξαμε άλλον γενικό γραμματέα, τον σεΐχη Ναΐμ Κάσεμ. Είναι πεποίθησή μου ότι η Χεζμπολάχ κατάφερε να ξεπεράσει αυτή την καταστροφή, την απώλεια του γενικού γραμματέα, και να διατηρήσει ακέραιη τη δομή και την οργάνωσή της. Το ίδιο έγινε και με τη σύγχυση μετά το σαμποτάζ στα μπίπερ, αλλά ξαναβρήκαμε γρήγορα την ακεραιότητά μας. Ειδικά όσον αφορά τον μηχανισμό λήψης αποφάσεων, η Χεζμπολάχ είναι πλέον ξανά συμπαγής, ανακτήσαμε τη δομή μας.

● Ως πολιτική δύναμη μέσα στον Λίβανο, η Χεζμπολάχ είναι λοιπόν πιο δυνατή ή πιο αδύναμη από ό,τι πριν από τον πόλεμο; Νίκησε ή έχασε; Ξέρω ότι είναι δύσκολη ερώτηση...

Υπήρξαμε σύμμαχοι με τον Ασαντ, αλλά μας ένωνε μόνο ένα στρατηγικό στοιχείο, η αντίσταση ενάντια στο Ισραήλ και τις δυνάμεις κατοχής.

Οχι, όχι, θα προσπαθήσω να απαντήσω αντικειμενικά. Δεν μπορείς να το προσεγγίσεις τόσο απλά, η απάντηση αναγκαστικά πρέπει να είναι πιο περίπλοκη, πιο βαθιά. Ο εχθρός δεν πολεμάει μόνο τον Λίβανο και τη Χεζμπολάχ, η συνωμοσία είναι τεράστια και οι στόχοι των εχθρών μας είναι πολύ μεγαλύτεροι, είναι μια σύγκρουση σχεδόν παγκόσμια... Και όπως ξέρετε, τα οπλικά συστήματα που χρησιμοποίησαν στη μάχη εναντίον μας είναι τα πιο εξελιγμένα στον κόσμο.

Οι ειδικοί λένε ότι μας έριξαν μέσα σε λίγες μέρες περισσότερες αμερικανικές βόμβες και πυραύλους από ό,τι έριξαν οι Αμερικανοί σε είκοσι χρόνια πολέμου στο Αφγανιστάν. Ομως η Χεζμπολάχ δεν ηττήθηκε. Είχαμε βαριές απώλειες, ναι, και οι προκλήσεις είναι μπροστά μας, αλλά στεκόμαστε όρθιοι.

● Για να μην παρεξηγηθώ, προσωπικά βλέπω κι εγώ τη σύγκρουση στον Λίβανο ως ένα από τα μέτωπα ενός ευρύτερου πολέμου που δίνει ο «Αξονας της Αντίστασης» ενάντια στο Ισραήλ και τους σπόνσορές του. Και από αυτή την άποψη πιστεύω ότι ήταν μια καθαρή νίκη της αντίστασης. Αλλο ρωτάω: Πώς επηρέασε ο πόλεμος τη θέση της Χεζμπολάχ στην εσωτερική πολιτική σκηνή του Λιβάνου. Ξέρω για παράδειγμα ότι οι ισορροπίες στη νέα κυβέρνηση έχουν αλλάξει...

Αυτό είναι γεγονός. Φυσικά υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις από τον πόλεμο στο εσωτερικό, έτσι είναι. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα. Οι Αμερικανοί και οι σύμμαχοί τους έχουν ένα σλόγκαν, ότι δεν θέλουν η Χεζμπολάχ να συμμετέχει στην κυβέρνηση. Αλλά η Χεζμπολάχ συμμετέχει στην κυβέρνηση. Και η κυβέρνηση σέβεται τη Χεζμπολάχ και τις διακηρύξεις της, και τον τρόπο σκέψης και δράσης της, και συνολικά τη στάση της στην αντιπαράθεση με το Ισραήλ.

● Το Ισραήλ άλλωστε παραβιάζει τη συμφωνία εκεχειρίας κάθε μέρα, βομβαρδίζει, σκοτώνει... Τι γίνεται σήμερα στον νότιο Λίβανο, στην παραμεθόριο; Από όσο ξέρω τα ισραηλινά στρατεύματα ακόμη δεν έχουν φύγει, παραμένουν παρανόμως μέσα στο λιβανέζικο έδαφος, έστω και σε μικρό βάθος λίγων χιλιομέτρων. Τι πιστεύετε ότι θα γίνει, θα κρατήσει η εκεχειρία;

Εμείς ακόμη σεβόμαστε τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, αλλά απαιτούμε τον τερματισμό των εχθρικών ενεργειών. Σεβόμαστε και τιμάμε το ψήφισμα 1701 του ΟΗΕ, είμαστε δεσμευμένοι να το τηρήσουμε, και στο τμήμα νότια του ποταμού Λιτάνι κάνουμε όλα όσα συμφωνήσαμε. Αλλά έχουμε ξεκαθαρίσει ότι οποιαδήποτε ενέργεια βορείως του Λιτάνι θα είναι για εμάς απειλή για την εθνική κυριαρχία του Λιβάνου.

Είμαστε σε διάλογο με τη λιβανέζικη κυβέρνηση για το πώς θα λύσουμε αυτά τα ζητήματα. Γιατί αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση είναι υπεύθυνη για την αντιμετώπιση των ισραηλινών παραβιάσεων της εκεχειρίας και για το πότε επιτέλους θα φύγουν τα παράνομα στρατεύματα από την επικράτειά μας. Εμείς παρακολουθούμε πολύ προσεκτικά τα όσα συμβαίνουν και βέβαια υπάρχει προϊστορία σε όλα αυτά, τα δεξιά κόμματα πάντα μας λένε πως θα υπερασπιστούν αυτοί τα σύνορα... Εμείς τους λέμε «ελάτε, είστε ευπρόσδεκτοι, παίξτε τον ρόλο σας»! (γέλια).

● Ποια είναι όμως η κατάσταση σήμερα στη μεθόριο; Οι πρόσφυγες έχουν επιστρέψει; Ξέρω ότι πολλά χωριά είναι ισοπεδωμένα, μια δεύτερη Γάζα... Εχει αρχίσει κάποια προσπάθεια ανοικοδόμησης;

Σε όλη τη χώρα έχουμε 200.000 κατεστραμμένα σπίτια. Στα σύνορα υπάρχουν 52 πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά που έχουν καταστραφεί σε ποσοστό από 80% έως 90%, έχουν σχεδόν αφανιστεί. Και κάποια χωριά έχουν κυριολεκτικά σβηστεί από τον χάρτη. Οι Ισραηλινοί θέλουν να σβήσουν κάθε μορφή ζωής, να κάνουν τον τόπο μη βιώσιμο. Αλλά ο κόσμος επιστρέφει στα σπίτια του, στις περιουσίες του, ακόμα κι αν είναι συντρίμμια.

Το πρόβλημα τώρα είναι πως οι Αμερικανοί και οι σύμμαχοί τους συνδέουν την ανοικοδόμηση με την πολιτική κατάσταση στη χώρα. Κάποιες χώρες, όπως το Ιράν και το Ιράκ, λένε πως είναι έτοιμες να μας βοηθήσουν στην ανοικοδόμηση, αλλά δεν μπορούν να το κάνουν λόγω των αμερικανικών κυρώσεων. Είναι τρομερό.

● Ας πάμε στην οικονομία. Διαβάζω ότι η κυβέρνηση πιέζεται να καταφύγει ξανά για δανεισμό στο ΔΝΤ.

Ζούμε μια βαθιά οικονομική καταστροφή και είναι προβλήματα που δεν μπορούν να ξεπεραστούν εύκολα. Οι λόγοι είναι πολλοί. Η κυβέρνησή μας συζητά με τους ξένους, υπάρχουν συζητήσεις, σκέφτεται να καταφύγει ξανά στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αλλά αυτό δεν έχει ακόμη αποφασιστεί, και βέβαια οποιοσδήποτε νέος δανεισμός θα έχει ως προαπαιτούμενο τη διενέργεια μεταρρυθμίσεων. Αλλά στο μεταξύ έχουμε να αντιμετωπίσουμε μεγάλες προκλήσεις.

Από τη μεριά μας θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να προχωρήσουμε στις μεταρρυθμίσεις, να ξαναστήσουμε στα πόδια της τη λιβανέζικη οικονομία, να ξαναχτίσουμε τους βασικούς πυλώνες της. Και βέβαια προέχει να πάρει ο κόσμος πίσω τα λεφτά του από τις τράπεζες. Ξέρετε, όλα τα λεφτά μας, οι καταθέσεις μας, έχουν χαθεί!

● Ναι, φαγώθηκαν σκανδαλωδώς, και μάλιστα πολύ πριν από τον πόλεμο. Θέλω όμως να μιλήσουμε τώρα λίγο και για τη Συρία. Ξέρω ότι η Χεζμπολάχ όπως και το Ιράν και η Ρωσία είχαν προειδοποιήσει τον Ασαντ ότι κάτι μεγάλο επρόκειτο να συμβεί, και προφανώς η Δαμασκός δεν προετοιμάστηκε. Το αποτέλεσμα ήταν η καθίζηση του καθεστώτος και τώρα έχουμε μια εντελώς διαφορετική κατάσταση. Δεν θέλω να μιλήσουμε για το παρελθόν, με νοιάζει περισσότερο η γνώμη σας για το σήμερα και για το ποιες θα είναι οι συνέπειες για τον Λίβανο και για ολόκληρη τη Μέση Ανατολή.

Ούτε εγώ θέλω να μιλήσω για το παρελθόν. Υπήρξαμε σύμμαχοι με τον Ασαντ, αλλά μας ένωνε μόνο ένα στρατηγικό στοιχείο, η αντίσταση ενάντια στο Ισραήλ και τις δυνάμεις κατοχής. Σήμερα μας ενδιαφέρει πια να έχουμε ξανά σχέσεις ως γειτονικές χώρες, να βρούμε ισορροπία. Θέλουμε οι επιλογές του λαού της Συρίας να γίνουν σεβαστές, όποιος κι αν είναι ο πρόεδρος. Θέλουμε να προστατευτούν οι εθνικές και θρησκευτικές κοινότητες, να γίνει σεβαστό το δικαίωμα στη διαφορετικότητα στη Συρία, να μην υπάρξουν αποκλεισμοί ή περιθωριοποιήσεις τμημάτων της κοινωνίας.

Το άλλο ζήτημα βέβαια είναι η κατάληψη μεγάλου μέρους της νότιας Συρίας από τους Ισραηλινούς. Εξαπλώνονται συνεχώς, έχουν απλωθεί και στα σύνορα της Συρίας με τον Λίβανο, κι αυτό μας ανησυχεί, γιατί είναι απειλή για εμάς, για τα ανατολικά μας σύνορα. Εχουν φτάσει είκοσι χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα, τη Δαμασκό...

● Μία τελευταία ερώτηση, που με πονάει κι εμένα ως Ελληνα. Η ελληνική κυβέρνηση, όπως βέβαια και οι κυβερνήσεις πολλών άλλων ευρωπαϊκών κρατών, συνεργάζεται στενά και σε διάφορους τομείς με τους Ισραηλινούς και ταυτόχρονα το ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο προμηθεύει με καύσιμα και άλλα κρίσιμα αγαθά την ισραηλινή πολεμική μηχανή. Σήμερα η εφημερίδα μου έγραψε πως η Αθήνα ετοιμάζεται να αγοράσει αντιπυραυλικά συστήματα από το Ισραήλ, τον «Σιδηρούν Θόλο», εν μέσω της γενοκτονίας στη Γάζα. Πώς νιώθετε εσείς οι Λιβανέζοι για αυτήν την υποκριτική στάση της Ευρώπης;

Καταρχήν η πολιτική μας είναι να μην εμπλεκόμαστε στην εσωτερική πολιτική άλλων κρατών. Αυτό είναι ευθύνη του ελληνικού λαού. Αλλά φυσικά καλούμε όλα τα κράτη να υπερασπιστούν το διεθνές δίκαιο, τα ανθρωπιστικά πρωτόκολλα και τη Χάρτα των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, το δικαίωμα των λαών στην αυτοδιάθεση... Ολους αυτούς τους κανόνες που εγγυώνται, υποτίθεται, τη διεθνή σταθερότητα.

Η γη μας είναι υπό συνεχή κατοχή, τόσο απλά. Είμαστε κατεχόμενοι. Και περιμένουμε εδώ και δεκαετίες να εφαρμοστούν οι διεθνείς αποφάσεις και διακηρύξεις και περιμένουμε τις δυτικές δυνάμεις να πιέσουν τους κατακτητές. Οι Ισραηλινοί μάς προκαλούν, μας βομβαρδίζουν, μας παρακολουθούν όλους μας... Φανταστείτε, από το 2006 ώς το 2023 παραβίασαν το ψήφισμα 1701 τρεις χιλιάδες φορές!

Εμείς τηρούμε τη νέα εκεχειρία, οι Ισραηλινοί δεν το κάνουν – συνεχίζουν να καταστρέφουν και να ανατινάζουν ακόμα και μετά την εκεχειρία. Τι κάνει ο κόσμος, τι κάνει η παγκόσμια κοινή γνώμη για να τους σταματήσει; Τι έκανε η Ευρώπη; Ετσι θα εξασφαλίσουμε τη διεθνή και περιφερειακή σταθερότητα, τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια; Βλέπετε, έχουμε κι εμείς πολλές ερωτήσεις...