Αντίπαλος μόνο για τη Μακρόνησο

Ηταν κυρίως μια έντονη προσωπικότητα, που συνδύασε τις επιδόσεις του στο γήπεδο (διεθνής μέσος με απαράμιλλη τεχνική) με τη στάση του κόντρα στο καθεστώς στα δύσκολα χρόνια εμφυλιακής και μετεμφυλιακής Ελλάδας. Και πρόσθεσε το όνομά του στη μακριά λίστα των στελεχών του Ολυμπιακού, ο οποίος παραδοσιακά αντιπροσώπευε την εργατική τάξη, στελέχη τα οποία υπέφεραν για τις αριστερές τους πεποιθήσεις.

Μεταξύ αυτών ήταν ο γεννημένος στο Αϊβαλί (1921) επιθετικός Νίκος Γόδας, ο οποίος υπήρξε λοχαγός του ΕΛΑΣ, καταδικάστηκε στη «Δίκη του Ασύλου της Κοκκινιάς» και εκτελέστηκε ως κομμουνιστής στις 19 Νοεμβρίου του 1948 στη νησίδα Λαζαρέτο της Κέρκυρας, επειδή αρνήθηκε να υπογράψει «δήλωση». Η τελευταία του επιθυμία ήταν να φορά κατά την εκτέλεση την κόκκινη φανέλα και το λευκό παντελονάκι του Ολυμπιακού.

Ο Ανδρέας Μουράτης, αρχηγός του Ολυμπιακού και της Εθνικής, είχε πολεμήσει με τον ΕΛΑΣ «για να ζουν όλοι οι άνθρωποι ίσα», όπως είχε πει κατάμουτρα στη βασίλισσα Φρειδερίκη, η οποία, συναντώντας την Εθνική στον δρόμο, θέλησε να τον συγχαρεί έπειτα από μια φιλική νίκη επί της Τουρκίας. Πρόσφατα είχαμε παρουσιάσει τη συνδρομή της Αριστεράς, μέσω του Μανόλη Γλέζου και του Μίκη Θεοδωράκη, για τον επαναπατρισμό του Νίκου Γιούτσου, ή την εν μιά νυκτί φυγάδευση του Ρομαίν Αργυρούδη γιατί απειλήθηκε με σύλληψη για δηλώσεις που έκανε στη Γαλλία κατά της δικτατορίας.

Ο Γιώργος Δαρίβας γεννήθηκε το 1926, δηλαδή έναν χρόνο μετά την ίδρυση του Ολυμπιακού, στου Ψυρρή. Μια συνοικία που τότε δεν είχε καμία σχέση με την αναβαθμισμένη περιοχή της σύγχρονης εποχής. Ηταν κακόφημη και χρειαζόταν να έχεις σκληρό χαρακτήρα, αφενός για να μεγαλώσεις σε αυτή και αφετέρου για να μην παρασυρθείς από έναν περίγυρο γεμάτο βαρύμαγκες, πιάτσες εκδιδομένων γυναικών και διακίνησης ουσιών. Ηταν η εποχή που ο αστυνομικός διοικητής Δημήτριος Μπαϊρακτάρης ήταν ο φόβος και ο τρόμος ειδικά για τα λεγόμενα «κουτσαβάκια» που προσπαθούσε να αφανίσει. Τους ξύριζε τα μουστάκια, ψαλίδιζε τις αφέλειες των μαλλιών, αλλά και το αφόρετο μανίκι από το σακάκι τους.

Ξεκίνησε να παίζει ποδόσφαιρο στη Νίκη Πλάκας. Ξαφνικά όμως βρέθηκε να υπηρετεί τη θητεία του στην Μακρόνησο, η οποία εκτός από τόπος φιλοξενίας ταγμάτων ανεπιθύμητων στρατιωτών, παρέμεινε τόπος μαρτυρίου για τους πολιτικούς εξόριστους. ήταν το νησί με τις... ματωμένες πέτρες. Ο λόγος ήταν ότι μια μέρα στου Ψυρρή ενεπλάκη σε ένα επεισόδιο και πλακώθηκε με έναν Χίτη, δηλαδή ένα μέλος της γνωστής φιλοβασιλικής και αντικομμουνιστικής οργάνωσης.

Εκείνος ο καβγάς, λοιπόν, του έδωσε την ευκαιρία να συμμετάσχει σε έναν από τους πολυθρύλητους αγώνες της Iστορίας, όχι τόσο του ποδοσφαίρου, αλλά της πολιτικής ζωής. Στις 26 Ιανουαρίου του 1949, λίγες μέρες μετά την εκτέλεση του Γόδα, με πρωτοβουλία του διοικητή της Μακρονήσου, Γεωργίου Σγουρού, ο οποίος σε συνεργασία με το αστικό κράτος θέλησε να περάσει προς τα έξω το μήνυμα ότι όσοι ζούσαν εκεί πέρναγαν μια φυσιολογική ζωή και μάλιστα οι αθλητές είχαν και την άνεση να προπονούνται για να διατηρούνται σε καλή κατάσταση. Ζήτησε λοιπόν ένα φιλικό με τον πρωταθλητή Ολυμπιακό, ο οποίος αποδέχθηκε την πρόταση.

Ο αγώνας, που διαφημίστηκε με στόχο να εξαγνιστεί το όνομα του νησιού σχετικά με όσα συνέβαιναν εκεί, έγινε στις 3 το μεσημέρι στην κατάμεστη Λεωφόρο με έπαθλο ένα Κύπελλο που θεσμοθέτησε η εφημερίδα «Εθνικόν Προσκλητήριον». Οι παίκτες της ομάδας (ένα μείγμα πολιτικών εξόριστων και φαντάρων του Α’ και Γ’ Τάγματος Σκαπανέων) φορούσαν φανέλες που στην πλάτη έγραφαν «Μακρόνησος», είχαν προπονητή και αρχηγό τον Αντώνη Παπαντωνίου του Παναθηναϊκού και παίκτες σημαντικών συλλόγων μεταξύ των οποίων και τέσσερις των «ερυθρολεύκων». Αυτοί ήταν: ο Γιώργος Δαρίβας, ο Ηλίας Μαλαμόπουλος, ο Διονύσης Γεωργάτος και ο τερματοφύλακας Νίκος Πολίτης.

Οι «Μακρονησιώτες», που νίκησαν με γκολ του Πατινιώτη στο 85’, ταξίδεψαν αυθημερόν με ένα σαπιοκάραβο για το Λαύριο, πήγαν απ’ ευθείας στους Αμπελόκηπους και έπαιξαν για κάτι περισσότερο από τη νίκη. Και αποθεώθηκαν από το κοινό, μέσα στο οποίο βρίσκονταν συγγενείς των εκτοπισμένων που ήθελαν να τους δουν, όχι γιατί λύγισαν τον πρωταθλητή, αλλά κυρίως γι’ αυτό που αντιπροσώπευαν. Οι επίσημοι δαγκώνονταν γιατί κατάλαβαν ότι τελικά ο κόσμος είχε άλλη άποψη και έτσι θέλησε να εκφράσει τις αντικαθεστωτικές του πεποιθήσεις. Ανάμεσά τους ήταν και ο υπουργός Στρατιωτικών Παναγιώτης Κανελλόπουλος, που είχε αποκαλέσει τη Μακρόνησο «νέο Παρθε­νώνα».

Ο Δαρίβας, ο οποίος είχε αποκτήσει το παρατσούκλι «Λορέντζο», μετά ένα νικηφόρο ματς με την Τουρκία, ήταν μια ισχυρή προσωπικότητα. Φαινόταν από τον σεβασμό που του έδειχνε ο αψίκορος αρχηγός Ανδρέας Μουράτης που είχε καταγωγή από την Κοκκινιά. Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν κάνει οποιαδήποτε δήλωση, πήγαινε και τον συμβουλευόταν. Κι εκείνος, όταν ήθελε να του κάνει κανένα χουνέρι, κρυβόταν για να τον αφήσει να «τα πει» αυθόρμητα, όπως τα σκεφτόταν.

Οπως είχε αποκαλύψει ο γιος του, Κυριάκος Δαρίβας, γεννημένος το 1960, μουσικός στο επάγγελμα: «ο πατέρας έπαιρνε ζωή από τον Ολυμπιακό. Μπορεί να μην έχανε ματς στο “Γ. Καραϊσκάκης”, αλλά όταν το ματς ήταν εκτός έδρας δεν άντεχε να το βλέπει από την τηλεόραση. Απλά μας ζήταγε να του πούμε το αποτέλεσμα». Και επίσης ξεκαθάρισε ότι «ως προπονητής δούλεψε σχεδόν σε όλες τις ομάδες της Β’ Εθνικής και σε καμία της Α’, γιατί δεν ήθελε να αντιμετωπίσει τον Ολυμπιακό».

Γιατί τoν επιλέξαμε

Γιατί ο «Λορέντζο», που «έφυγε» πλήρης ημερών, ήταν μια από τις ιστορικές μορφές του Ολυμπιακού. Γεννήθηκε έναν χρόνο μετά την ίδρυσή του, ήταν ένας αρτίστας της μπάλας, τον υπηρέτησε πιστά από όλα τα πόστα και δεν θέλησε να παίξει ποτέ εναντίον του παρά μόνο σε ένα ματς του 1949, που από προπαγάνδα της μετεμφυλιακής κυβέρνησης μετατράπηκε σε διαδήλωση υπέρ της ελευθερίας.