Μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης

Ανάμεσα σε δύο Μνημόνια έχει να επιλέξει η κυβέρνηση, το νέο, που προβάλλει χειρότερο από το παλαιό, και το παλαιό, που έχει καταστεί αβάστακτο πολιτικά για τους δύο κυβερνητικούς εταίρους καθώς πρέπει οι ίδιοι να κλείσουν την έξοδο που υπόσχονταν. Οι Βρυξέλλες έκαναν σαφές ότι η Ε.Ε., το ΔΝΤ και η ΕΚΤ δεν θα παίξουν άλλο το παιγνίδι των διαπραγματεύσεων με την Αθήνα και το πακέτο που έχουν ρίξει στο τραπέζι είναι οριστικό και αμετάκλητο.

Τα ψέματα τελειώνουν και μέχρι την επόμενη εβδομάδα ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς και ο Ευάγγ. Βενιζέλος πρέπει να αποφασίσουν τι θέλουν. Το σχέδιο για μετάβαση από το Μνημόνιο σε ένα νέο πρόγραμμα χαλαρής επιτήρησης δεν υφίσταται εδώ και καιρό, ωστόσο οι κυβερνητικοί εταίροι επιμένουν ακόμη και τώρα ότι επιστρέφουμε στην κανονικότητα. Πίσω από μηνύματα αισιοδοξίας που προσπαθούν να καλλιεργήσουν στο μέγαρο Μαξίμου και τη Χ. Τρικούπη, με πρώτο στόχο να προλάβουν ένα νέο κύμα εσωστρέφειας στη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ, έως ότου κλείσουν οι συνομιλίες με την τρόικα, η αγωνία στο κυβερνητικό σχήμα και στους βουλευτές είναι διάχυτη.

Τα δεδομένα έχουν ως εξής:

Το νέο πρόγραμμα, έτσι όπως τέθηκε από την τρόικα στο τραπέζι των συνομιλιών, περιέχει όλα τα προαπαιτούμενα που εκκρεμούν από τις προηγούμενες αξιολογήσεις αλλά και νέα μέτρα σε όλους τους τομείς δημοσιονομικού ενδιαφέροντος -ασφαλιστικό, εργασιακά, μισθολογικό κόστος- όπως και δεσμεύσεις για επέκταση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων. Οσον αφορά τη διάρκεια του μεταβατικού πακέτου, θα είναι διετής, με 1 συν 1 χρόνο και οι τακτικές επιθεωρήσεις κάθε τρίμηνο.

Η εναλλακτική λύση της παράτασης του υφιστάμενου Μνημονίου έχει τους ίδιους όρους και επίσης προϋποθέτει την έγκριση των εταίρων στην Ε.Ε. με τις ίδιες διαδικασίες που έχουν προβλεφθεί για την προληπτική πιστωτική γραμμή ECCL plus. Και στις δύο περιπτώσεις το ποσό που έμεινε από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών (ύψους 11 δισ. ευρώ) θα επιστραφεί στον ESM. Η συμμετοχή του ΔΝΤ θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ.

Ενδεικτική της αμηχανίας που επικρατεί στην κυβέρνηση είναι η δήλωση της εκπροσώπου της Ν.Δ. Α.-Μ. Ασημακοπούλου η οποία εξέφρασε αμφιβολίες εάν το πακέτο της εξόδου είναι καλύτερο από το τρέχον Μνημόνιο και η αιχμή ως προς τη στρατηγική που ακολούθησε η κυβέρνηση. «Ισως και να βιαστήκαμε να μιλήσουμε για έξοδο», ήταν η αποστροφή της, ενώ και στο ΠΑΣΟΚ η δήλωση του πρώην υπουργού Εργασίας Γ. Κουτρουμάνη για τις πρόσθετες περικοπές στις συντάξεις που θέλουν οι δανειστές δίνει το στίγμα του αδιεξόδου.

Το πρόβλημα του κ. Σαμαρά και του κ. Βενιζέλου είναι πως πρέπει να επιλέξουν οι ίδιοι την τελική λύση, που, έτσι ή αλλιώς, δεν θα είναι ούτε «ασφαλής» ούτε «συνετή» έξοδος από το Μνημόνιο. Και δεν αποκλείεται τα πράγματα να επιδεινωθούν εάν η τρόικα συνεχίσει να επιμένει στην κάλυψη του δημοσιονομικού κενού, με μέτρα που θα οριστούν τώρα.

Απόλυτη σύγχυση

Ο κυβερνητικός σχεδιασμός ξαναγράφεται υπό το βάρος των νέων δεδομένων. Το ίδιο και τα σενάρια με ορίζοντα τις προεδρικές εκλογές. Εως τις 7 Δεκεμβρίου, μαζί με τον προϋπολογισμό και τα συμπληρωματικά μέτρα, πρέπει να περάσει από τη Βουλή και το νέο πρόγραμμα. Για παράταση δεν γίνεται λόγος.

Στις 8 Δεκεμβρίου εκτιμάται ότι θα δοθεί η έγκριση του Eurogroup και η αποδέσμευση των τελευταίων δόσεων του Μνημονίου. Οι αγορές έχουν ήδη προεξοφλήσει την αποδοχή του επόμενου, τρίτου κατά σειρά, προγράμματος και το μόνο ερώτημα προς αποσαφήνιση είναι αν θα τεθεί από τον κ. Σαμαρά θέμα διευκολύνσεων στη σύνοδο κορυφής στις 18 Δεκεμβρίου.

Η σύγχυση στην κυβέρνηση είναι απόλυτη και ουδείς διακινδυνεύει προβλέψεις για τις επόμενες κινήσεις του πρωθυπουργού. Το νέο πακέτο δεν μπορεί να τιτλοφορηθεί ούτε ως μεταβατικό ούτε όμως και ως εθνικό σχέδιο, πολύ περισσότερο, δε, να δημιουργήσει ισχυρό πολιτικό δίλημμα για το σχέδιο προεδρικής πλειοψηφίας.