Τρεις φορές χρειάστηκε να απευθύνουμε ερωτήσεις στον υπουργό Υγείας Αδωνη Γεωργιάδη -μία φορά επτά μέρες πριν από τη δημοσίευση του ρεπορτάζ μας και δύο μετά- για την (κρυφή) Προγραμματική Σύμβαση την οποία ο ίδιος υπέγραψε με αντικείμενο την εκχώρηση του DNA των νεογνών στην Ελλάδα σε δύο ιδιωτικές εταιρείες που συνδέονται οργανικά με τις ΗΠΑ.
Τελικά, χθες το μεσημέρι με ανάρτησή του στο X απάντησε στις ερωτήσεις μας. Ακολουθούν οι απαντήσεις του κ. υπουργού, και ακριβώς από κάτω, ο σχολιασμός τους από την «Εφ.Συν.» και το Reporters United. (Για λόγους χώρου, στην έντυπη έκδοση δημοσιεύουμε τα κυριότερα σημεία των απαντήσεων του υπουργού, σχολιασμένες από εμάς).
● Αδωνις Γεωργιάδης: Στις θητείες μου ως Υπουργός, πάντα πίστευα στην διαφάνεια και στην λογοδοσία. Η @EFSYNTAKTON έχει θέσει μία σειρά ερωτημάτων προς εμένα και προς το Υπουργείο Υγείας για το μνημόνιο του προληπτικού ελέγχου για γενετικές ασθένειες. Αν και η «αποκάλυψη» [της «Εφ.Συν.» και του Reporters United] ήταν τόσο «μεγάλη» που τα είχε όλα τότε δημοσιεύσει το ΑΠΕ https://amna.gr/macedonia/article/755665/Dorean-diagnosi-500-genetikon-pathiseon-se1000-brefi-stin-Ellada…
- Σχόλιο «Εφ.Συν.»/Reporters United: Το δημοσίευμα που επικαλείται ο υπουργός αναφέρεται αποκλειστικά στην προκαταρκτική πιλοτική φάση και δεν λέει κουβέντα για όσα προβλέπει η Προγραμματική Σύμβαση, έχει άλλωστε ημερομηνία 23.8.2023, πολύ προγενέστερη, δηλαδή, της υπογραφής της Προγραμματικής Σύμβασης. Οι αποκαλύψεις του ρεπορτάζ μας ωστόσο αφορούν τα όσα σκανδαλώδη περιέχει η Προγραμματική Σύμβαση και όχι τα όσα αφορούν εκείνη την πιλοτική φάση.
● Αδωνις Γεωργιάδης: [...] Δεν έχουμε κάτι να κρύψουμε εδώ όλα γίνονται για να σώσουμε ζωές παιδιών και τις οικογένειές τους, από ασθένειες που εμείς ακόμη στην Ελλάδα δεν μπορούμε εγκαίρως να εντοπίσουμε. Το θεωρώ μεγάλη μου ευθύνη να μπορούμε να σώσουμε κάποια παιδιά και να μην το κάνουμε.
- Σχόλιο «Εφ.Συν.»/Reporters United: Και όμως έχουν να κρύψουν πολλά. Γι’ αυτό άλλωστε η Προγραμματική Σύμβαση δεν έχει καταχωριστεί στη Διαύγεια ούτε δημοσιευθεί οπουδήποτε αλλού πριν από το δημοσίευμά μας, γι’ αυτό επίσης και η Σύμβαση περιέχει αυστηρές ρήτρες εχεμύθειας.
● Αδωνις Γεωργιάδης (για το αν η τοποθέτησή του στο συνέδριο ICοNS βασίστηκε στην εκτίμηση κάποιου θεσμικού επιστημονικού οργάνου της χώρας): Τα θεσμικά επιστημονικά όργανα της χώρας δεν πρέπει να διαδραματίζουν πολιτικό ρόλο ούτε υπαγορεύουν τις κυβερνητικές επιλογές οι οποίες εκπορεύονται από τις αρχές και τις αξίες που υπηρετούμε. Αντίθετα πιστεύουμε ότι όταν οριστικοποιηθεί η έναρξη του προγράμματος First Steps θα ασκήσουν τον θεσμικό τους ρόλο ο οποίος ενισχύεται από το πρόγραμμα αυτό και θα αποτελέσουν αρωγό στην εφαρμογή της πολιτικής μας στον τομέα της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας.
- Σχόλιο «Εφ.Συν.»/Reporters United: Αυτό που αποκρύπτει εδώ ο υπουργός είναι ότι η Προγραμματική Σύμβαση εμπεριέχει θέσεις οι οποίες απαιτούν αμιγώς επιστημονική, και όχι πολιτική, αξιολόγηση. Εξάλλου, πουθενά στη Σύμβαση δεν προβλέπεται οποιαδήποτε ενίσχυση, ούτε καν εμπλοκή των επιστημονικών οργάνων της χώρας. Αντιθέτως, είναι εμφανής ο παραγκωνισμός του κατεξοχήν αρμόδιου δημόσιου φορέα, του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού, ο οποίος χωρίς καν να ερωτηθεί επιφορτίζεται απλώς με την εξυπηρέτηση των ιδιωτικών εταιρειών σε εφαρμογή προειλημμένων αποφάσεων που καταγράφονται στη σύμβαση.
● Αδωνις Γεωργιάδης (για το αν είναι ικανοποιημένος από την εξέλιξη του προγράμματος First Steps και αν υπάρχουν εμπόδια που πρέπει να υπερπηδηθούν): Η ερώτηση αυτή προϋποθέτει, εσφαλμένα, ότι το πρόγραμμα First Steps βρίσκεται σε φάση υλοποίησης, γεγονός που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Μέχρι στιγμής έχει συγκροτηθεί μόνον η επιτροπή παρακολούθησης της προγραμματικής σύμβασης και δεν έχει ξεκινήσει η πρακτική εφαρμογή του προγράμματος. Συνεπώς είναι πρόωρη η εξαγωγή συμπερασμάτων.
- Σχόλιο «Εφ.Συν.»/Reporters United: Η Προγραμματική Σύμβαση προέβλεπε ημερομηνία έναρξης την 1η Ιανουαρίου 2025. Είχε επίσης, όπως ξέρει καλά ο υπουργός, ένα κρίσιμο ορόσημο, την 31η Μαρτίου 2025, κατά την οποία το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού όφειλε να παραδώσει 20.000 δείγματα αίματος νεογνών, χωρίς μάλιστα την παραμικρή ρητή πρόβλεψη για την εκδήλωση συγκατάθεσης των γονέων τους. Ο υπουργός παρακάμπτει τις συγκεκριμένες αστοχίες, μεταθέτοντας αυθαίρετα την έναρξη υλοποίησης του προγράμματος.
● Αδωνις Γεωργιάδης (για την απόφαση του ΙΥΠ): Το επιστημονικό συμβούλιο του Ι.Υ.Π έχει διατυπώσει κάποιες ενστάσεις οι οποίες αξιολογούνται από το Υπουργείο και την επιτροπή παρακολούθησης, και εφόσον κάποιες από αυτές κριθούν βάσιμες θα ληφθούν υπόψη κατά την υλοποίηση.
- Σχόλιο «Εφ.Συν.»/Reporters United: Το Επιστημονικό Συμβούλιο του ΙΥΠ δεν έχει εκφράσει απλώς κάποιες ενστάσεις. Οποιος διαβάσει την ομόφωνη απόφασή του, θα διαπιστώσει ότι αποδομεί πλήρως, με επιστημονικά κριτήρια, όλο το πρόγραμμα.
● Αδωνις Γεωργιάδης: Επί του παρόντος αναμένεται η γνωμοδότηση των αρμοδίων οργάνων του Υπουργείου ως προς τα ζητήματα βιοηθικής και προσωπικών δεδομένων που άπτονται του προγράμματος.
- Σχόλιο «Εφ.Συν.»/Reporters United: Πρόκειται για δήλωση του υπουργού η οποία δεν αποτυπώνεται ούτε στην Προγραμματική Σύμβαση ούτε σε κάποιο άλλο επίσημο πρακτικό. Ακόμα όμως και αν ισχύει, θα έπρεπε να είχε προηγηθεί της υπογραφής μιας τόσο σοβαρής και δεσμευτικής Προγραμματικής Σύμβασης.
● Αδωνις Γεωργιάδης: Εάν υπάρξει ανάγκη περεταίρω [sic] γνωμοδότησης άλλου επιστημονικού οργάνου ως προς τα ιατρικά ζητήματα θα ζητηθεί από την Επιτροπή Παρακολούθησης όταν ωριμάσει η διαδικασία υλοποίησης του.
- Σχόλιο «Εφ.Συν.»/Reporters United: Υπάρχει εδώ η παραδοχή ότι η διαδικασία υλοποίησης του προγράμματος δεν έχει ωριμάσει. Ωστόσο, η Προγραμματική Σύμβαση προέβλεπε συγκεκριμένα βήματα -βλέπε παραπάνω- τα οποία, ανεξάρτητα από την αστοχία στην υλοποίησή τους, υποδήλωναν το αντίθετο.
Αγνοια
Αγνοια για την προγραμματική σύμβαση του υπουργείου Υγείας με δύο εταιρείες σχετικά με την εκχώρηση δεδομένων από τον προληπτικό έλεγχο των νεογνών, που αποκάλυψαν την περασμένη Παρασκευή το Reporters United και η «Εφ.Συν.», επικαλέστηκε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος σε σχετικές ερωτήσεις κατά τη χθεσινή ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, και επιφυλάχθηκε να ζητήσει ενημέρωση από το υπουργείο Υγείας για να δώσει απαντήσεις. Το ίδιο και σε ερώτησή μας για το αν ήταν σε γνώση του πρωθυπουργού η εν λόγω σύμβαση για το πρόγραμμα First Steps.
Γεωργία Σάκκουλα
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας