Η αλήθεια που κρύβει η κυβέρνηση για τα αεροσκάφη P3-B

Πρόκειται, υπενθυμίζεται, για ένα πρόγραμμα αναβάθμισης αεροσκάφους ναυτικής συνεργασίας, ύψους 500 εκατ. δολαρίων. Τα ελληνικά P3-B (6 αεροσκάφη) είχαν παραληφθεί μεταχειρισμένα από τις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1990. Πρόκειται για αεροσκάφη που αναλαμβάνουν ρόλο επιτήρησης των ελληνικών θαλασσών και χρησιμοποιούνται σε ανθυποβρυχιακές επιχειρήσεις. Τα αεροσκάφη αποσύρθηκαν το 2009 λόγω προβλημάτων που εμφάνιζαν. Στη συνέχεια και μετά από επικοινωνία με την αμερικανική κυβέρνηση, εξετάστηκε η δυνατότητα αναβάθμισης των υφιστάμενων αεροσκαφών στις εγκαταστάσεις της ΕΑΒ.

Πράσινο φως

Λόγω της δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας και των μνημονιακών δεσμεύσεων, αναζητήθηκαν λύσεις για να καλυφθεί η επιχειρησιακή ανάγκη του Πολεμικού Ναυτικού σε αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας. Τελικώς, το 2014, επί κυβερνήσεως Σαμαρά - Βενιζέλου, τον Οκτώβριο συγκεκριμένα, συνεδρίασε το ΚΥΣΕΑ και ενέκρινε την ενεργοποίηση υποπρογράμματος, αναθέτοντας στον τότε υπουργό Εθνικής Αμυνας τη λήψη σχετικών ενεργειών.

Μεταξύ των υπογραφών των συναρμόδιων υπουργών είναι και εκείνη του Κυριάκου Μητσοτάκη, ως υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Συνυπογράφουν ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Δημήτρης Αβραμόπουλος, ο υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος, ο υπουργός Ανάπτυξης Νίκος Δένδιας, ενώ εισηγητής ήταν ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, στρατηγός Μιχαήλ Κωσταράκος.

Απαιτήθηκε, πάντως, και δεύτερο ΚΥΣΕΑ, με άλλη κυβέρνηση, εκείνη του ΣΥΡΙΖΑ. Στις 15 Μαρτίου 2015 το συλλογικό κυβερνητικό όργανο εγκρίνει σχέδιο διακρατικής συμφωνίας, που είχε αποσταλεί από τις αμερικανικές αρχές την 11η Δεκεμβρίου 2014. Πρωθυπουργός είναι, πλέον, ο Αλέξης Τσίπρας, υπουργός Εθνικής Αμυνας ο Πάνος Καμμένος κ.ο.κ., ενώ εισηγητής παραμένει ο Μ. Κωσταράκος. Με τη μέριμνα του αρμόδιου υπουργείου, το πρόγραμμα ξεκινά, με πολύ καλά αποτελέσματα στις εγκαταστάσεις της ΕΑΒ, αναφέρουν στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων που είχαν αρμόδια θέση την περίοδο εκείνη. Το 2019, μάλιστα, το πρώτο αεροσκάφος, μετά τις αναγκαίες δοκιμές, ξεκίνησε να κάνει πτήσεις, ενώ βρίσκεται σε πτητική λειτουργία μέχρι σήμερα.

Ομως, μετά τις εκλογές του 2019 φαίνεται πως δεν έγιναν οι απαιτούμενες ενέργειες από τα συναρμόδια υπουργεία (Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Εθνικής Αμυνας). Κανονικά το πρόγραμμα θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί μέχρι το 2025. Κατά συνέπεια, σύμφωνα με στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., η καθυστέρηση υλοποίησης του προγράμματος δεν αφορά την κυβέρνηση Τσίπρα, αλλά τη σημερινή κυβέρνηση.

Κοινοβουλευτικός έλεγχος

Το δικό της ενδιαφέρον είχε, εξάλλου, η κοινοβουλευτική τοποθέτηση του τότε υπουργού Εθνικής Αμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλου, όταν στις 7 Ιουλίου 2020 απαντούσε σε σχετική ερώτηση των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, Βασίλη Κεγκέρογλου και Γιώργου Φραγγίδη, και παραδεχόταν τις καθυστερήσεις με την εξής διατύπωση: «Ο ουσιαστικός λόγος των χρονικών διολισθήσεων που έχουν προκύψει, επικεντρώνεται αφενός σε ευρήματα, τα οποία έπρεπε να τύχουν περαιτέρω επισκευών, και αφετέρου σε ζητήματα λειτουργίας της ΕΑΒ Α.Ε. Πάντως, σύμφωνα με το πρόσφατα επικαιροποιημένο χρονοδιάγραμμα, προβλέπεται ολοκλήρωση των παραδόσεων των εκσυγχρονισμένων αεροσκαφών Ρ-3Β εντός του 2024».

Ταυτοχρόνως, ο τότε υπουργός Εθνικής Αμυνας της κυβέρνησης Μητσοτάκη έπαιρνε θέση και για το κόστος του προγράμματος: «Σε κάθε περίπτωση, για το Π.Ν. εξακολουθούν να ισχύουν οι παράγοντες που οδήγησαν στην υλοποίηση του προγράμματος, ενώ προφανώς υφίστανται και έτερες λύσεις, αλλά για το ίδιο επιχειρησιακό αποτέλεσμα ήταν και είναι δαπανηρότερες, όπως προαναφέρθηκε». Εν κατακλείδι, «σε σχέση με την εγκατάσταση του νέου συστήματος ΜΙΜS, το σύστημα είναι σε προχωρημένη φάση ανάπτυξης λογισμικού και επίκεινται δοκιμές εντός του τρέχοντος έτους στις εγκαταστάσεις της ΕΑΒ. Η διαδικασία εξελίσσεται κανονικά και σε πλήρη συνάρτηση με τα αεροσκάφη στα οποία θα εγκατασταθεί». Αλλωστε, ούτε ο Νίκος Παναγιωτόπουλος αλλά ούτε και ο Νίκος Δένδιας κατήγγειλαν την επίμαχη σύμβαση. Για το θέμα έχει υπάρξει δημοσίευμα και από την ιστοσελίδα olympia.gr.

Τα πολιτικά ερωτήματα

Στο σημείο αυτό ανακύπτει, όμως, σειρά πολιτικών ερωτημάτων, όπως: Η καθυστέρηση αφορά εν τέλει την κυβέρνηση Τσίπρα και τους υπουργούς της, και όχι τη σημερινή κυβέρνηση; Μήπως στο κυβερνητικό στρατόπεδο αναζητούν εξιλαστήρια θύματα, δεδομένης της σύμφωνης γνώμης από την κυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου; Αλλά, και ακόμη πιο πέρα: Μετά τη διαβίβαση της συγκεκριμένης δικογραφίας και της μηνυτήριας αναφοράς στο Κοινοβούλιο, θα βρεθούν 30... πρόθυμοι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος -τόσες υπογραφές απαιτούνται- που θα ζητήσουν τη σύσταση προκαταρκτικής επιτροπής, με σκοπό να διαπιστωθεί αν υπάρχουν αποχρώσες ενδείξεις ή ενδεχόμενες παραβιάσεις, παραβάσεις, απιστία, παράβαση καθήκοντος;