Ετοιμόρροπα σχέδια επί χάρτου

Την εικόνα της κυβέρνησης που έρχεται άμεσα και παρεμβαίνει στο θέμα με τα φονικά ετοιμόρροπα κτίσματα έσπευσε χθες να δείξει η κυβέρνηση, αλλά η πρώτη της αντίδραση και οι εξαγγελίες της μοιάζουν τελικά πολύ «ελαφρές» σε σύγκριση με τη βαρύτητα της απώλειας δύο νέων ανθρώπων στον πρόσφατο σεισμό της Σάμου.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) μετά από σύσκεψη ανακοίνωσε χθες 7 μέτρα, που σε επίπεδο «καλών προθέσεων» θα σήμαιναν ότι ανατρέπονται οι μισές από τις παθογένειες του ελληνικού κράτους. Συγκεκριμένα:

1. Ιδιοκτησιακό: σύμφωνα με την ανακοίνωση, βρίσκεται στο τελικό στάδιο της επεξεργασίας νομοθετική πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ που επικαιροποιεί το θεσμικό πλαίσιο για τα ετοιμόρροπα κτίρια (ανάγεται στο 1929) και αντιμετωπίζει διαχρονικά κενά της νομοθεσίας, ιδίως όσον αφορά τη δυνατότητα γρήγορων επεμβάσεων για την επισκευή των εγκαταλειμμένων κτιρίων από τους δήμους ή και άλλους φορείς, χωρίς το ιδιοκτησιακό καθεστώς να λειτουργεί απαγορευτικά. «Το κόστος των επεμβάσεων θα καλύπτεται άμεσα από δημόσιους πόρους και στη συνέχεια ο φορέας της επέμβασης θα μπορεί να αναλαμβάνει τη διαχείριση και εκμετάλλευση του ακινήτου μέχρι την αποπληρωμή της δαπάνης από τους ιδιοκτήτες του κτιρίου».

   Με... ρωγμές τα 7 μέτρα των «καλών προθέσεων» του υπουργείου Περιβάλλοντος

   Ακόμα και αν βρεθεί νομικός τρόπος να ξεπεραστούν τα εμπόδια που βάζει το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της ιδιοκτησίας, οι δικαστικές προσφυγές και οι πολιτικές παρεμβάσεις υπέρ ιδιοκτητών που θα θυμηθούν το ακίνητο μόλις κινδυνεύσουν να το χάσουν, ουδείς απαντά πού θα βρεθούν τα χρήματα. Παράγοντες της κατασκευαστικής αγοράς εκτιμούν ότι τα επικίνδυνα ετοιμόρροπα είναι τουλάχιστον 20.000 και μια ανακατασκευή τους θα απαιτούσε κονδύλια 2 δισ. ευρώ. Υπάρχει επίσης το παράδοξο να μιλά αυτή η κυβέρνηση για κράτος-επιχειρηματία που βάζει λεφτά και περιμένει να τα βγάλει από τη χρήση ακινήτου.
2. Συντελεστής Δόμησης: ενεργοποιείται, μετά από δεκαετίες άγονων προσπαθειών και δικαστικών ακυρώσεων, ο θεσμός της μεταφοράς συντελεστή δόμησης (ΜΣΔ), κυρίως με τον καθορισμό Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή σε κατάλληλες περιοχές της χώρας (τηρουμένων όλων των περιβαλλοντικών όρων) και με την ενεργοποίηση της Ψηφιακής Τράπεζας Γης σε συνεργασία με το ΤΕΕ.

   Θα μπορεί δηλαδή όποιος έχει διατηρητέο και δεν μπορεί να το γκρεμίσει για να χτίσει πολυώροφο κτίριο, να αποζημιώνεται για το «δικαίωμα» που χάνει. Αυτό όμως σημαίνει πως πρέπει να έχουν οργανωθεί οι Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή (ΖΥΣ), δηλαδή οι περιοχές που θεωρητικά θα «γεμίσουν ουρανοξύστες». Αυτό απαιτεί μελέτες και μεγάλη προετοιμασία τη στιγμή που ακόμη δεν έχουν καν ξεκινήσει τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια. Αυτό είναι και το μόνο θέμα που σχετίζεται με το Υπουργείο Πολιτισμού, αν και στη χθεσινή σύσκεψη συμμετείχε αυτοπροσώπως η υπουργός Λίνα Μενδώνη. Στο θέμα με το οποίο ανέδειξε η« Εφ.Συν.» το πρόβλημα των επικίνδυνων κτιρίων προχθές, ο πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος Αντισεισμικής Μηχανικής, Α. Σέξτος, πρότεινε φοροαπαλλαγές για όσους κάνουν εργασίες στήριξης, όπως συμβαίνει στην Ιταλία, αλλά φαίνεται πως δεν εισακούστηκε.

3. Καταγραφή: ξεκινάει την επόμενη εβδομάδα η καταγραφή και η σήμανση των ετοιμόρροπων κτιρίων σε όλη την Ελλάδα, σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος που θα διαθέσει εθελοντές μηχανικούς σε όλη τη χώρα.

   Ακόμη και αν δεχτούμε ότι ο εθελοντισμός είναι αρκετός για μια πρώτη καταγραφή, θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο αυτός να οδηγεί σε μια οριστική απόφαση που θα σφραγίζει την κατεδάφιση ενός κτιρίου.

4. Κατεδαφίσεις: «Μετά την καταγραφή των κτιρίων και την υιοθέτηση των νέων ρυθμίσεων, οι δήμοι θα αναλάβουν την επιχείρηση κατεδάφισης των ετοιμόρροπων κτιρίων. Για τον σκοπό αυτό θα εξασφαλιστεί η χρηματοδότησή τους από το Δημόσιο». Εδώ να επισημάνουμε απλώς ότι ο μεγαλύτερος δήμος, εκείνος της Αθήνας, αγωνίζεται χρόνια ολόκληρα χωρίς επιτυχία για να γκρεμίσει χαρακτηρισμένα ακίνητα ως ετοιμόρροπα.
5. ΟΑΣΠ: ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας θα αναλάβει την ενημέρωση του κοινού και των μαθητών για τα ετοιμόρροπα κτίρια σε κάθε περιοχή.
6. Χρηματοδότηση: θα αναζητηθούν πηγές για το εγχείρημα από το Πράσινο Ταμείο, το Ταμείο Ανάκαμψης και άλλα εργαλεία του Δημοσίου. Και να δούμε ποιος θα πρωτοπρολάβει...
7. Παρακολούθηση: η Επιτροπή που συνεδρίασε σήμερα -διευρυμένη με εκπροσώπους του υπουργείου Εσωτερικών και του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών- θα συνεδριάζει υπό την προεδρία του υφυπουργού Περιβάλλοντος, Δημήτρη Οικονόμου, κάθε εβδομάδα για να παρακολουθεί την πρόοδο του όλου εγχειρήματος.

«Να δούμε το ζήτημα όχι γραφειοκρατικά και «πλαδαρά», αλλά γρήγορα και αποτελεσματικά» ζήτησε χθες ο υπουργός Περιβάλλοντος, Κωστής Χατζηδάκης, από τους συμμετέχοντες στη σύσκεψη, λέγοντας ότι είχε πριν λίγο μιλήσει με τον πατέρα των δύο παιδιών που χάθηκαν στη Σάμο, όταν τοίχος ετοιμόρροπου σπιτιού έπεσε και τα καταπλάκωσε. Το ερώτημα είναι πόσο... πλαδαρά και πού θα χτυπήσει ξανά ο Εγκέλαδος μέχρι να βρεθούν τρόποι ουσιαστικής αντιμετώπισης του όλου θέματος.