Σε πολύ καλύτερη θέση σε σχέση με το παρελθόν για να αντιμετωπίσει πιθανές αναταράξεις βρίσκεται ο τραπεζικός τομέας, ωστόσο, όπως υπογραμμίζει η Τράπεζα της Ελλάδας, οι κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα διατηρούνται σε υψηλό επίπεδο, λόγω της κλιμάκωσης των γεωπολιτικών κινδύνων, την επιμονή των πληθωριστικών πιέσεων, την επιβράδυνση του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης αλλά και λόγω του κινδύνου απότομης ανατιμολόγησης των περιουσιακών στοιχείων στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίων.
Από την άλλη πλευρά, η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας αμβλύνει τους κινδύνους για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, ενώ οι προοπτικές για τον ελληνικό τραπεζικό τομέα διαγράφονται θετικές, όπως υπογραμμίζεται στην Εκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού. Η ΤτΕ «χτυπάει καμπανάκι», καθώς η διατήρηση του πληθωρισμού σε υψηλό ακόμη επίπεδο σε συνδυασμό με τα αυξημένα βασικά επιτόκια και την επιβράδυνση του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης δοκιμάζει την ανθεκτικότητα των νοικοκυριών και ενδέχεται να συμβάλουν στη δημιουργία νέων «κόκκινων» δανείων.
Σημειώνεται ότι για το πρώτο 9μηνο του 2023, σύμφωνα με τα οικονομικά αποτελέσματα που ανακοίνωσαν οι συστημικές τράπεζες, η εισροή νέων «κόκκινων» δανείων ήταν περιορισμένη και στο συνολικό απόθεμα των τεσσάρων διαμορφώνεται στα 7,9 δισ. ευρώ, ενώ οι δύο έχουν ήδη πετύχει στόχο για δείκτη Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων κάτω από 5%, με την Εθνική να είναι στο 3,6% και τη Εurobank στο 4,9% και ακολουθούν η Πειραιώς με 5,5% και Αlpha Bank με 7,2%.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τον κίνδυνο επιτοκίου για τα νοικοκυριά, το μέσο επιτόκιο στα υφιστάμενα υπόλοιπα των δανείων προς τα νοικοκυριά αυξήθηκε κατά 207 μονάδες βάσης (Σεπτέμβριος 2023: 6,1%, Ιούλιος 2022: 4,0%), αντανακλώντας τη σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ. Η αύξηση αυτή ήταν πιο αισθητή στα μακροπρόθεσμα στεγαστικά δάνεια.
Ειδικότερα, το μέσο επιτόκιο στα υφιστάμενα υπόλοιπα στεγαστικών δανείων με διάρκεια άνω των πέντε ετών αυξήθηκε κατά 226 μονάδες βάσης (Σεπτέμβριος 2023: 4,4%, Ιούλιος 2022: 2,2%), ενώ στα στεγαστικά δάνεια με διάρκεια από ένα έως πέντε έτη αυξήθηκε μόνο κατά 127 μονάδες βάσης (Σεπτέμβριος 2023: 5,2%, Ιούλιος 2022: 3,9%).
Οι δαπάνες για τόκους ως ποσοστό του μέσου ακαθάριστου διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών παρουσίασαν για τα στεγαστικά δάνεια σημαντική αύξηση το 2023 εξαιτίας της αύξησης των επιτοκίων των υφιστάμενων δανείων, ενώ έμειναν σχεδόν αμετάβλητες για τα καταναλωτικά και λοιπά δάνεια.
Ωστόσο, το μέσο ετήσιο υπόλοιπο των δανείων προς τα νοικοκυριά ως ποσοστό του μέσου ακαθάριστου διαθέσιμου εισοδήματός τους μειώθηκε περαιτέρω χάρη στη μείωση του μέσου υπολοίπου των δανείων προς τα νοικοκυριά και στην αύξηση του μέσου ακαθάριστου διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών.
Στην έκθεση της ΤτΕ για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα σημειώνεται η βελτίωση της κερδοφορίας των τραπεζών, η συνέχιση της στρατηγικής για οριστική απαλλαγή των τραπεζών από τα «κόκκινα» δάνεια ώστε να συγκλίνουν με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (Ιούνιος 2023: 1,8%), ζητείται από τις τράπεζες οι περαιτέρω ενίσχυση των κεφαλαιακών τους αποθεμάτων, με την κεφαλαιακή τους επάρκεια να κρίνεται ικανοποιητική.
Και επισημαίνεται η περαιτέρω βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας και χρηματοδότησης χάρη στην αύξηση των καταθέσεων και παρά την αποπληρωμή μέρους της χρηματοδότησής τους από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Οργανική κερδοφορία
Τέλος, επισημαίνεται ότι η οργανική κερδοφορίας των τραπεζών διαμορφώθηκε σε υψηλό επίπεδο.
Βραχυπρόθεσμα, αναφέρει η ΤτΕ η επίδραση από τις αυξήσεις των βασικών επιτοκίων στο καθαρό επιτοκιακό αποτέλεσμα (η πλειονότητα των δανείων είναι κυμαινόμενα) είναι θετική, εντούτοις, μεσοπρόθεσμα η επίδραση αυτή ενδέχεται να μετριαστεί από την αύξηση του κόστους χρηματοδότησης των τραπεζών, λόγω αφενός της σταδιακής αύξησης των επιτοκίων καταθέσεων και αφετέρου του αυξημένου κόστους έκδοσης ομολόγων για την άντληση ρευστότητας και την κάλυψη εποπτικών απαιτήσεων.
Ταυτόχρονα, σε συνθήκες επιβράδυνσης του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης, η προσπάθεια για υγιή πιστωτική επέκταση και διατήρηση της υφιστάμενης κερδοφορίας καθίσταται δυσχερέστερη. Σημειώνεται ότι τα έσοδα από τόκους για τέσσερις συστημικές τράπεζες προσέγγισαν το αστρονομικό ποσό των έξι δισ. ευρώ στο 9μηνο.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας