Εμπόδια, σιωπές και ερωτήματα για την ιδιωτική σύνταξη

Τέλη Οκτωβρίου με αρχές Νοεμβρίου θα κατατεθεί το σχέδιο νόμου για τη μετατροπή του συστήματος επικουρικών συντάξεων σε ένα ιδιωτικό σύστημα συντάξεων, σύμφωνα με δηλώσεις του αρμόδιου υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Ν. Μηταράκη, κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής συνέντευξης.

Το νέο σύστημα βάζει τέλος στον υφιστάμενο αναδιανεμητικό χαρακτήρα της επικούρησης και ανοίγει τον δρόμο για επέκταση της ιδιωτικής ασφάλισης, καθώς οι νέοι ασφαλισμένοι σε αυτό δεν θα χρηματοδοτούν με τις εισφορές τους τις συντάξεις των σημερινών συνταξιούχων.

Οι εισφορές θα «κεφαλαιοποιούνται» και μέσω ατομικών λογαριασμών θα εξασφαλίζουν την «ανταπόδοση» των μελλοντικών συντάξεών τους.

Διαχειριστής αυτών των λογαριασμών θα μπορεί ύστερα από απόφαση του ασφαλισμένου να είναι είτε το δημόσιο ταμείο, δηλαδή το ΕΤΕΑΕΠ το οποίο θα κληθεί να διαμορφώσει κι έναν ξεχωριστό κλάδο ιδιωτικής ασφάλισης, είτε ιδιωτικός φορέας, τράπεζα ή ασφαλιστική εταιρεία.

Πάντως με τις βασικές κατευθύνσεις του σχεδίου διαφώνησε χθες το προεδρείο της πανελλήνιας ομοσπονδίας προσωπικού στα ασφαλιστικά ταμεία, παρόλο ότι απέφυγε, έως και αργά χθες το βράδυ, να κάνει οποιαδήποτε δημόσια δήλωση.

Η διαφωνία διατυπώθηκε κατά τη διάρκεια της ενημερωτικής, δεύτερης κατά σειρά, συνάντησης που είχε ο υφυπουργός με τους συνδικαλιστές χθες στο υπουργείο Εργασίας. Σιωπή και από τις μεγάλες συνδικαλιστικές οργανώσεις οι οποίες παρακολουθούν αμήχανες την πορεία προς τη μετάβαση.

Το σχέδιο για ένα νέο σύστημα ιδιωτικών συντάξεων κατά τα πρότυπα που ισχύουν σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες είναι το μεγάλο στοίχημα του κ. Μηταράκη, ο οποίος νωρίτερα χθες συγκάλεσε την πρώτη προγραμματισμένη συνεδρίαση της επιτροπής ειδικών που έχει συστήσει για την επεξεργασία των προτάσεων και τη σύνταξη σχετικού πορίσματος, το οποίο πρέπει να ολοκληρωθεί εντός του Οκτωβρίου.

Ωστόσο και σε αυτή τη συνεδρίαση κατέστη σαφές ότι οι δυσκολίες είναι μεγάλες ακόμη και για τα υποτιθέμενα τεχνικά ζητήματα.

Για παράδειγμα, ενώ στην αρχική πρόταση ήταν σαφές ότι το νέο σχήμα θα αφορά μόνο τους νέους ασφαλισμένους που θα ενταχθούν στο σύστημα από τον Ιανουάριο του 2021, τώρα αναζητείται τρόπος και για την ένταξη παλαιών ασφαλισμένων που θα διευκόλυναν με τη μεταφορά των εισφορών τους το υψηλό κόστος μετάβασης σε ένα νέο σύστημα.

Κόστος που προκαλεί σοβαρές διαφωνίες και στο εσωτερικό της κυβέρνησης, αν και επί τους παρόντος εκδηλώνονται μόνο στο εσωτερικό του υπουργείου Εργασίας,

Διαφορετικές απόψεις διατυπώνονται και σχετικά με τα όρια ηλικίας. Η θεμελίωση της επικουρικής θα προϋποθέτει τα ίδια όρια ηλικίας με αυτά της κύριας σύνταξης, θα χορηγείται νωρίτερα, όπως συμβαίνει στο σύστημα των ιδιωτικών συμπληρωματικών συντάξεων, ή θα είναι μετά το 67ο έτος της ηλικίας των ασφαλισμένων;

Επίσης με δεδομένο ότι από το 2021 και μετά η επικουρική ασφάλιση θα είναι υποχρεωτική για όλους τους νέους ασφαλισμένους, συμπεριλαμβανομένων των ελεύθερων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολουμένων, δεν έχει καθοριστεί ακόμη ούτε το ύψος της εισφοράς που μπορούν να καταβάλουν οι μη μισθωτές κατηγορίες, ούτε αν η νέα επικουρική σύνταξη μπορεί να καταβληθεί ως εφάπαξ, σε μηνιαία βάση ή συνδυαστικά.

Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τις αρχικές διευκρινίσεις Μηταράκη η εποπτεία και ο έλεγχος του συστήματος θα ασκούνται από την Τράπεζα της Ελλάδος και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σοβαρές επιφυλάξεις για το διαχειριστικό κόστος του νέου συστήματος εκφράζονται και από την ελληνική ιδιωτική ασφαλιστική αγορά, η οποία θεωρεί ότι δεν αποκλείεται το σχέδιο να ευνοήσει ιδιαίτερα μεγάλους πολυεθνικούς παίκτες, καθώς το διαχειριστικό κόστος δεν ευνοεί την εμπλοκή μικρότερων εταιρειών.