Η συζήτηση περί δημιουργίας μια πανευρωπαϊκής bad bank η οποία θα πάρει όλα τα «κόκκινα» δάνεια και την οποία έφερε στο προσκήνιο ο διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας, δεν είναι καινούργια. Εχει διατυπωθεί και στο παρελθόν, όπως για παράδειγμα στις αρχές του 2017, όταν ο τότε ο πρόεδρος της Ενιαίας Τραπεζικής Αρχής και νυν επικεφαλής του εποπτικού βραχίονα της ΕΚΤ, Αντρέα Ενρία, είχε προτείνει τη δημιουργία της.
Αλλά επειδή τα «μη εξυπηρετούμενα δάνεια αποτελούν πρόβλημα μόνο σε ορισμένες χώρες» και τέλος πάντων «δεν είναι σαφές ποια θα ήταν η προστιθέμενη αξία μια ευρωπαϊκής κακής τράπεζας», όπως εξηγούσε τότε Γερμανός κυβερνητικός αξιωματούχος, η πρόταση Ενρία μπήκε σε βαθιά κατάψυξη. Και ως είθισται μπήκαν στη μέση οι… γεφυροποιοί και χαιρέτισαν την πρόταση για να μη νομίζουν οι Ευρωπαίοι πολίτες –και κυρίως οι «εκεί στον Νότο»– ότι οι Γερμανοί κάνουν κουμάντο, προσθέτοντας όμως μερικά «αλλά».
Καλή είχε βρει την ιδέα ο τότε αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, Βίκτορ Κονστάντσιο, αλλά θα αντιμετώπιζε περιπλοκές λόγω των κανονισμών για την κρατική βοήθεια, οπότε αντιπρότεινε τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού προτύπου για το πώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι εταιρείες διαχείρισης ενεργητικού (Αsset Management Company), δηλαδή οι bad banks σε εθνικό επίπεδο. Οι «bad banks» με κρατική στήριξη μπορούν να προσφέρουν μια γρήγορη εξυγίανση των ισολογισμών των τραπεζών, είχε πει τότε ο Κονστάντσιο.
Και πράγματι τον Μάρτιο του 2018 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε τις κατευθυντήριες γραμμές για τη δημιουργία εθνικών Αsset Management Companies (AMC), δηλαδή bad banks, που θα αγοράζουν πακέτα «κόκκινων» δανείων από τις τράπεζες ώστε να τα διαχειρίζονται χωρίς ζημιές και χωρίς να θεωρείται κρατική ενίσχυση που θα προκαλεί bail in.
Πριν από μια εβδομάδα λοιπόν, ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, επανέφερε την πρόταση για τη δημιουργία μιας πανευρωπαϊκής bad bank (ή έστω μιας εθνικής AMC, όπως έχει υποστηρίξει και στο παρελθόν), την ώρα που εντείνονται οι ανησυχίες για έκρηξη των «κόκκινων» δανείων (NPLs) σε πανευρωπαϊκό επίπεδο λόγω κορονοϊού. Σήμερα τα ΝPLs των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι 585 δισ. ευρώ.
Η πρόταση απορρίφθηκε από στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τα οποία επικαλέστηκαν την οδηγία BRRD που ξεκαθαρίζει ότι η παροχή κρατικής βοήθειας στις τράπεζες γίνεται μόνο μετά τη διαδικασία εξυγίανσης που επιβάλλει ζημίες σε μετόχους και ομολογιούχους (bail in).
Πρόσχημα
Ωστόσο η επίκληση των ευρωπαϊκών κανονισμών εν μέσω μιας πρωτόγνωρης κρίσης της οποίας ακόμα δεν μπορούν να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις στην οικονομία και στην κοινωνία χαρακτηρίζεται σε μεγάλο βαθμό προσχηματική. Κι αυτό γιατί μια σειρά από άλλους κανόνες, κυρίως σε ό,τι αφορά τις κρατικές εγγυήσεις και την επιλεξιμότητα δαπανών ώστε να αντιμετωπιστούν οι άμεσες επιπτώσεις της πανδημίας, έχουν -ορθώς- χαλαρώσει.
Από την άλλη πλευρά, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η ανακίνηση της πρότασης για πανευρωπαϊκή bad bank απηχεί τη μία από τις δύο τάσεις που υπάρχουν μέσα στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα, η οποία θεωρεί ότι μόνο με αυτόν τον τρόπο θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων που εκ των πραγμάτων θα δημιουργηθούν ώστε να μπορέσουν οι τράπεζες να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους. Μόνο για την Ελλάδα, οι προβλέψεις για νέα «κόκκινα» δάνεια κάνουν λόγο για 10-15 δισ. ευρώ, αν και ο αρμόδιος για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, υφυπουργός Γιώργος Ζαββός, θεωρεί ότι είναι αδύνατον να υπολογίσει κάποιος το μέγεθος στην παρούσα φάση.
Η άλλη τάση που φαίνεται να έχει διαμορφωθεί στην ΕΚΤ θεωρεί, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, ότι η χαλάρωση των εποπτικών και κεφαλαιακών κανόνων και τα συντονισμένα μέτρα που έχουν ληφθεί (ΕΚΤ, SSM, Επιτροπή της Βασιλείας, ΕΒΑ) δίνουν στις τράπεζες της ευρωζώνης όλα τα απαραίτητα εργαλεία ώστε να διαχειριστούν την κατάσταση, να στηρίξουν επιχειρήσεις και νοικοκυριά και να αποτρέψουν τη δημιουργία νέων προβληματικών δανείων. Ενώ η επαναφορά στο τραπέζι της πρότασης για πανευρωπαϊκή bad bank εγκυμονεί τον κίνδυνο οι τράπεζες από μέρος της λύσης να μετατραπούν σε πρόβλημα και μάλιστα συστημικό.
Αλλά ακόμα και αν υπάρξει σύγκλιση απόψεων στο εσωτερικό της ΕΚΤ και μεταξύ Βρυξελλών και Φρανκφούρτης, ένα βασικό ζητούμενο είναι η χρηματοδότηση ενός τέτοιου εγχειρήματος με ευρωπαϊκούς πόρους, ώστε να δοθεί σήμα στους επενδυτές εν μέσω πανδημίας ότι η Ευρώπη είναι ενωμένη.
Πόσο εφικτό θα ήταν να δώσει άμεσα η Ε.Ε. το πράσινο φως για τη δημιουργία μιας πανευρωπαϊκής bad bank; «Οσο πιθανή είναι η ολοκλήρωση της τραπεζικής ενοποίησης», απαντούν οι... ρεαλιστές και οι πιο κυνικοί συμπληρώνουν: «Και μαζί η έκδοση ευρωομολόγου».
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας