Η έναρξη της πολυπόθητης «ποσοτικής χαλάρωσης» στην ευρωζώνη είναι πλέον γεγονός. Αυτό τουλάχιστον υποδηλώνει η χθεσινή κίνηση-σοκ της κεντρικής τράπεζας της Ελβετίας (SNB) να απελευθερώσει την ισοτιμία του φράγκου έναντι του ευρώ. Η SNB ανακοίνωσε αιφνιδιαστικά χθες το μεσημέρι ότι αίρει το ανώτατο όριο της ισοτιμίας του φράγκου έναντι του κοινού νομίσματος (στα 1,20 φράγκα) ενώ παράλληλα μειώνει κι άλλο το ήδη αρνητικό βασικό της επιτόκιο από -0,25% σε -0,75%.
Το όριο αυτό είχε υιοθετηθεί από την ελβετική κεντρική τράπεζα πριν από περίπου τρία χρόνια προκειμένου να συγκρατηθεί η υπέρμετρη ανατίμησή του και να προστατευθεί η ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών και της οικονομίας.
Η ανατίμηση οφειλόταν στη μαζική στροφή κεφαλαίων, που αναζητούσαν την επενδυτική ασφάλεια της Ελβετίας μετά το κραχ του 2008 και ακόμη περισσότερο στη διάρκεια της κορύφωσης της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους το 2011.
Προκειμένου να διατηρήσει αυτό το ανώτατο όριο στη διακύμανση της ισοτιμίας του εθνικού της νομίσματος, η ελβετική κεντρική τράπεζα αναγκάστηκε αμέτρητες φορές έκτοτε να παρέμβει στις αγορές συναλλάγματος πουλώντας δισεκατομμύρια φράγκα και αγοράζοντας ευρώ. Το ανώτατο όριο του 1,20 αποτέλεσε θεμέλιο λίθο και πριν από δύο ημέρες, μάλιστα, ο αντιπρόεδρος της SNB Ζαν-Πιερ Νταντίν διαβεβαίωσε ότι αυτό θα πρέπει να παραμείνει πυλώνας της νομισματικής πολιτικής.
Οπως ήταν φυσικό ο χθεσινός αιφνιδιασμός προκάλεσε «Φραγκο-γεδδώνα» στις αγορές. Λίγα λεπτά μετά την ανακοίνωση της SNB το φράγκο έκανε άλμα μεγαλύτερο του 30% έναντι του ευρώ και του δολαρίου. Η ισοτιμία του έφτασε έως τα 0,8052 φράγκα έναντι του ευρώ για να διορθώσει αργότερα περί τα 1,0185 φράγκα, 15% υψηλότερα. Ο βασικός δείκτης του ελβετικού χρηματιστηρίου έκλεισε με πτώση 8,7% στο μεγαλύτερο ξεπούλημα μετοχών τα τελευταία 25 χρόνια. Στην αγορά της Ζυρίχης εξανεμίστηκε χρηματιστηριακή αξία συνολικού ύψους 100 δισ. δολαρίων.
Στις ευρωπαϊκές αγορές όμως το αρχικό σοκ διαδέχτηκε η αισιοδοξία, με αποτέλεσμα μετά την αρχική πτώση τα μεγάλα χρηματιστήρια της γηραιάς ηπείρου να κλείσουν στο τέλος με άνοδο μεγαλύτερη του 2%. Αίτια; Απαντες πείστηκαν ότι έρχεται ζεστό χρήμα, έρχεται η ώρα που η ΕΚΤ ξεκινά τις πολυπόθητες αγορές ομολόγων και άλλων τίτλων. Εννιά στους δέκα αναλυτές αυτό δήλωσαν άλλωστε χθες στο Reuters. Επτά εξ αυτών προέβλεψαν μάλιστα ότι η σχετική ανακοίνωση από το Δ.Σ. της ΕΚΤ θα γίνει στη συνάντηση της 22ης Ιανουαρίου την επόμενη Πέμπτη. Το ενδεχόμενο αυτό εξηγεί και τη χθεσινή αιφνιδιαστική κίνηση της ελβετικής τράπεζας. Μπροστά στον κίνδυνο να πλημμυριστεί ακόμη πιο πολύ με τα φτηνά ευρώ που οι πωλητές ομολόγων και των άλλων τίτλων θα ελάμβαναν από την ΕΚΤ (στο πλαίσιο του προγράμματος της ποσοτικής χαλάρωσης), η SNB επέλεξε να απεμπολήσει το ταβάνι της ισοτιμίας του φράγκου. Με την κίνησή της τροφοδότησε τη ραγδαία ανατίμηση του φράγκου και κατέστησε ακριβή και ασύμφορη την αγορά του, κόβοντας τον βήχα των κερδοσκόπων. Η ζημιά που υπέστησαν χθες αυτοί που «σορτάρουν» στο φράγκο θα πρέπει να είναι ανυπολόγιστη. Επιπλέον μειώνοντας και άλλο το βασικό της επιτόκιο η SNB διαμηνύει ότι όποιος θέλει πλέον να ασφαλίζει τα κεφάλαιά του στα χρηματοκιβώτια της Ελβετίας θα πρέπει να αφήνει κάτι παραπάνω. Για κάθε 100 δολάρια που παρκάρει θα πρέπει πλέον να πληρώνει 75 σεντς αντί για 25 σεντς. Σε μια τέτοια θέαση αρκετοί αναλυτές υποστήριξαν χθες ότι η κίνηση της SNB δεν ήταν εντελώς αιφνιδιαστική αλλά ότι είχε προηγηθεί προσυνεννόηση με τη Γερμανία, οι ελίτ της οποίας αποτελούν εδώ και χρόνια έναν από τους καλύτερους πελάτες του ελβετικού χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Η «ευκαιρία» για την Ελλάδα
Η απόφαση της ελβετικής κεντρικής τράπεζας σηματοδοτεί ότι η ποσοτική χαλάρωση -το τύπωμα χρήματος από την ΕΚΤ και η διοχέτευσή του προς το ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα- έφτασε. Η απόφαση αυτή έρχεται μία ημέρα μετά την ευνοϊκή απόφαση-πράσινο φως του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου υπέρ του προγράμματος αγοράς ομολόγων (ΟΜΤ) που η ΕΚΤ ανακοίνωσε το 2012 -αλλά δεν χρησιμοποίησε- προκειμένου να χαλιναγωγήσει την καλπάζουσα τότε κρίση χρέους στην ευρωζώνη. Ερχεται ακόμη μία ημέρα μετά την απόφαση παράτασης των εγγυήσεων του ελληνικού Δημοσίου για την έκδοση τραπεζικών ομολόγων. Κίνηση η οποία μείωσε τους φόβους για την άντληση ρευστότητας των εγχώριων τραπεζών από την ΕΚΤ. Οι εξελίξεις αυτές σηματοδοτούν αναμφίβολα ένα ευνοϊκότερο χρηματοδοτικό περιβάλλον στην ευρωζώνη που η νέα κυβέρνηση μπορεί να αξιοποιήσει προς όφελος της χώρας.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας