Τα άγια και τα άγρια

Κάποτε υπήρχαν ιερά δένδρα, ιερές πέτρες κι ένα φίδι ιερό. Κι όμως, εγώ θυμάμαι μόνο το χαλάκι μπροστά στην πόρτα του διαμερίσματός του, αφημένο σίγουρα από προηγούμενο ενοικιαστή. Εκεί σκοντάφτει κάθε φορά ο Καινούργιος Χρόνος. Συνήθως έτσι συμβαίνει παραμονή Πρωτοχρονιάς, έρχεται μια στιγμή που διαστέλλεται από την επιθυμία μου να γυρίσω πίσω. Προσπαθώ να περάσω από τις χαραμάδες και την κλειδαρότρυπα εκείνης της εξώπορτας, για να επιστρέψω στα είκοσι τρία μου χρόνια και τον έρωτά μου για τον Θ.

Τα μάτια του Θ. έφερναν σε επιτύμβιες στήλες των αλεξανδρινών χρόνων. Τα σκούρα μάτια του με το ασπράδι να λάμπει, συχνά ακίνητα επάνω μου, με μαγνήτιζαν, τα φρύδια του μού έφερναν στο μυαλό ανοιχτές φτερούγες βασιλικού αετού σε πτήση. Κι ο ίδιος ο Θ. έμοιαζε να έχει κρυφές πτητικές ιδιότητες. Το στοιχείο του ήταν ο αέρας και πάντοτε στον αέρα τον καλωσορίζω. Ούτε μια φορά δεν με είχε ξαφνιάσει που, εκείνον τον χειμώνα περπατώντας δίπλα του, τα πόδια μας δεν άγγιζαν τη γη. Δεν έπρεπε να με είχε ξαφνιάσει που πέταξε και χάθηκε...

Τον ερωτεύτηκα στις 8 κάποιου Νοέμβρη, την ημέρα που γιορτάζει ο άυλος κόσμος, όπως μου εξήγησε ύστερα από χρόνια ένας γνώστης των μεγάλων μυστικών. Εξω φυσούσε πολύ δυνατά, είχαν λυθεί τα σκυλιά του αέρα, ο ζέφυρος, ο νοτιάς, ο σιρόκος και η τραμουντάνα. Φυσούσε τόσο που νόμιζα ότι ο αέρας θα με προσπεράσει και με δυσκολία κατάφερνα να γεμίσω τα πνευμόνια μου.

Το κουδούνι ήταν χαλασμένο και χτυπούσα διστακτικά την πόρτα. Κι ύστερα, όταν κάθισα αμήχανα στην άκρη του κρεβατιού, μια γυναικεία φωνή από το ραδιόφωνο, τραγουδώντας ζητούσε εκδίκηση γιατί κάποιος είχε σκοτώσει την ευθυμία της. Δεν άκουσα ποτέ ξανά εκείνο το τραγούδι, όμως η φωνή του Θ. επιστρέφει κάθε παραμονή Πρωτοχρονιάς, ψιθυρίζοντάς μου «θυμάσαι τότε που χωρίς έκσταση δεν περνούσε η μέρα;». Θυμάμαι περισσότερα από όσα χρειάζονται από εκείνο το παράξενο σπίτι. Μόνο το φωτάκι δεν μπόρεσα να διακρίνω, που θα έπρεπε να αναβοσβήνει, δείχνοντάς μου μία έξοδο κινδύνου, προειδοποιώντας με για αναγκαστική προσγείωση.

Παράξενο σπίτι, πάνω από τον κόσμο. Απέναντι από την εξώπορτα το μπάνιο, κάποιος έπρεπε να το πάρει και να το πετάξει μακριά σ’ ένα άδειο οικόπεδο, γιατί εμείς είχαμε άυλα σώματα που γίνονταν απτά μόνο στο κρεβάτι. Δύο κρεβατοκάμαρες, η μία πολύ σκοτεινή έβλεπε σε φωταγωγό, η άλλη υπερβολικά φωτεινή όπως και το καθιστικό, με θέα το Κολυμβητήριο, το Ζάππειο και τον Λυκαβηττό. Τα έπιπλα και τα αντικείμενα άλλης εποχής, ένας καναπές ημικυκλικός ντυμένος με κίτρινο βελούδο, τραπεζάκι σκαλισμένο με αραβουργήματα και επάνω του ένα αυγό στρουθοκαμήλου. Στο βαθυκόκκινο κιλίμι μισοφαίνονταν αριθμοί, στην ύφανσή του έτρεχαν και κρύβονταν ημερομηνίες, στο πάτωμα το μοναδικό μας κατοικίδιο, ένα κοφτερό σπαθί από τις Φιλιππίνες, τριβότανε στα πόδια μας.

Κλείναμε τις σόμπες και τα μέτωπά μας καίγανε. Οταν έβρεχε, άνοιγα τις τζαμαρίες περιμένοντας χρησμούς από τους κεραυνούς, προσκαλώντας τις αστραπές να μπούνε μέσα και να τα κάνουν όλα στάχτη, πριν τα ξεβάψει το φως του καλοκαιριού. Γρήγορα πέρασε ο χειμώνας μέσα σ’ εκείνα τα δωμάτια με τους αόρατους μεταξοσκώληκες που τύλιγαν γύρω μας κουκούλια πυρετού. Θα έλεγε κανείς πως νηστεύαμε, γιατί σε πέντε μήνες εγώ είχα χάσει οχτώ κιλά κι εκείνος δέκα.

Ο καιρός είχε πια ζεστάνει όταν φτάσαμε στο νησί. Χωρίς ομίχλη γύρω του, χωρίς την αναπνοή του να αχνίζει, δεν τον αναγνωρίζω... ακόμα και ματωμένο, ναι, αλλά ιδρωμένο, όχι, δεν τον αναγνωρίζω. Αυτό σκεφτόμουν στην τελευταία βόλτα μας πλάι στη θάλασσα, με την άμμο να δυσκολεύει για πρώτη φορά τα βήματά μας. «Πιστεύεις στον Θεό;», με ρώτησαν ξαφνικά οι κέδροι της παραλίας και τα βότσαλα της θάλασσας και τα πλάσματα της θάλασσας, φώκιες, φάλαινες κι όλες οι μικροσκοπικές αχιβάδες. «Πιστεύεις στον Θεό;», με ρώτησε ο Θ. «Πιστεύω στο αόρατο», του απάντησα, «κι ένα δέος νιώθω για τα όριά μου που με χωρίζουν από τους κέδρους της παραλίας, από τα βότσαλα της θάλασσας και τα πλάσματα της θάλασσας».

Επιστρέψαμε βιαστικά το ίδιο βράδυ. Αργά τη νύχτα σηκώθηκε δυνατός αέρας, ο Θ. είχε από ώρα πέσει σε μια βαθιά σιωπή. Κατέβαινα στο πηγάδι του ύπνου, όταν άκουσα τα λόγια του «Σε αυτό δεν μοιάζουμε, γιατί εγώ χωρίς να πιστεύω, αλλά ούτε και μην πιστεύοντας, με δύο αρνήσεις που κάνουν μία κατάφαση, προσδοκώ τη χάρι του Θεού». Μέσα από μισόκλειστα βλέφαρα, είδα το ασπράδι των ματιών του να λάμπει για τελευταία φορά. Τον ένιωσα να σηκώνεται από το κρεβάτι, τον άκουσα να βγαίνει στο μπαλκόνι. Ξύπνησα την ώρα που ξημέρωνε, έψαξα το σπίτι και το μπαλκόνι, ακόμα και κάτω, το πεζοδρόμιο και την άσφαλτο. Τον έψαχνα τρία χρόνια. Ετσι έμαθα πως ό,τι αγαπήσαμε δεν χάνεται, ακόμα κι αν επιστρέψει στη γη. Καμιά φορά, το πρωί της Πρωτοχρονιάς, η φωνή του ψιθυρίζει στο αυτί μου «Μη σκοτώνεις τον χρόνο σου μ’ ένα θάνατο αργό». Τότε παίρνω στιλό και χαρτί να γεμίσω με λέξεις την Αρχή του Χρόνου.

* Τελευταίο βιβλίο της Μ. Μήτσορα είναι η συλλογή διηγημάτων «Από τη μέση και κάτω» (εκδ. Πατάκη)