Γεννημένα από το Ποτέ τα ποιήματα του Κόρακα του Ted Hughes (1930-1998) –πολυβραβευμένου ποιητή, μέλους του Τάγματος της Αξίας, που ανακηρύχθηκε εθνικός ποιητής της Αγγλίας το 1984– ταξιδεύουν τον αναγνώστη στους ανεξερεύνητους πλανήτες του ανθρώπινου εσωτερικού κόσμου, όπου κυριαρχεί το μαύρο, «όπου ήλιος και φεγγάρι εναλλάσσουν τον καιρό τους / για να εκκολάψουν κόρακα, μαύρο ουράνιο τόξο», σε μια προσπάθεια –ατελέσφορη τις περισσότερες φορές– να αναγνωρίσει τις ζωώδεις μεταμορφώσεις αυτού. Τα πολυσυζητημένα από την κριτική ποιήματα για τον Κόρακα του Χιουζ γεννήθηκαν ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1950, όταν ο ποιητής και η ομότεχνη σύζυγός του Sylvia Plath γνώρισαν το έργο του καλλιτέχνη Leonard Baskin, στο οποίο κεντρικό είναι ένα ογκώδες, παραμορφωμένο θηρίο-πουλί, με μαύρα φτερά, κεφάλι χωμένο στους ώμους, τεράστιο ράμφος, γαμψά νύχια και ορατά γεννητικά όργανα, ενσάρκωση των φρικαλεοτήτων και της απανθρωπιάς του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Από την πρώτη τους επίσημη έκδοση, το 1970, τα ποιήματα του Κόρακα –γραμμένα υπό την ερεβώδη σκιά της αυτοκτονίας της συζύγου του Χιουζ, Sylvia Plath (1963), και στη συνέχεια της συντρόφου του, Ασια Ουέβιλ (1969), και της μικρής τους κόρης, Σούρα, και των ποικίλων κατηγοριών (αν και ποτέ δεν απαγγέλθηκαν επίσημα από τις αρχές) για τον ρόλο του ποιητή στα δύο αυτά τραγικά γεγονότα– αποτέλεσαν μείζον ποιητικό και καλλιτεχνικό γεγονός. Η εκρηκτική μορφή του Κόρακα, τολμηρή, ζωώδης, παράλογη, εφιαλτική, τρομακτική, βλάσφημη απέναντι στα ιερά και όσια, ως άλλο καρναβαλικό τελετουργικό, αποκαλύπτει στον αναγνώστη της ποίησης του Χιουζ την αποκρουστική βία –σωματική και ψυχολογική– του άντρα πάνω στην «αντικειμενοποιημένη» γυναίκα μέσα στον ιδιωτικό, οικογενειακό χώρο, την πάλη των δύο φύλων, την ανελαστικότητα της πατριαρχίας και την ισχύ της φαλλοκρατίας.
Η εκδοτική ιστορία των ποιημάτων είναι ιδιαίτερα πλούσια, καθώς εκτός από τις κύριες εκδόσεις, το 1970, το 1972 και πρόσφατα το 2020, πολλά δημοσιεύτηκαν, μεταξύ 1967 και 1973, σε περιοδικά, φύλλα και φυλλάδια ή σε εκδόσεις περιορισμένων αντιτύπων, στοιχείο που φανερώνει το εμμονικό ενδιαφέρον του Χιουζ για τη μορφή του Κόρακα και ό,τι αυτός αντιπροσωπεύει. Η γλώσσα του Χιουζ, ριζωμένη στέρεα στη διάλεκτο του Γιόρκσαϊρ, τραχιά, μεταφορική και συνάμα σουρεαλιστική, καθιστά για τον μη επαρκή γνώστη της αγγλικής τα ποιήματα δυσπρόσιτα στο πρωτότυπο. Για τον λόγο αυτό –και όχι μόνο– έχει εξέχουσα σημασία η πρόσφατη δημοσίευση από τις εκδόσεις Gutenberg των εν λόγω ποιημάτων του Χιουζ.
Ο Απέργης, μεταφραστής και ποιητής, καταδύεται με επιτυχία, παρά τους όποιους κινδύνους, στον βυθό της γλώσσας του Χιουζ, αναζητώντας και βρίσκοντας τις κατάλληλες λέξεις που αρμόζουν στις αισθήσεις και εμπειρίες του ποιητή, του μεταφραστή και εν τέλει του αναγνώστη.
Η ελληνική έκδοση ακολουθεί την αγγλική επετειακή έκδοση του 2020, όπου τα ποιήματα παρουσιάζονται στην τελική μορφή τους. Ο ανά χείρας τόμος περιλαμβάνει τον πρόλογο της Marina Warner από την έκδοση του 2020, κατατοπιστικό επίμετρο του Ορφέα Απέργη για τη «φύση» των ποιημάτων αυτών, καθώς «ακόμα και τα πιο μικρά […] ποιήματα […] είναι μικροϊστορίες, είναι δραματική, αφηγηματική ποίηση που υποδύεται για λίγο τη λυρική, είναι συνόψεις μεγάλων ταμπλό, μεγάλων ψυχοδραμάτων σε πλήρη ανάπτυξη» (σ. 138), για την εκδοτική ιστορία του Κόρακα και ολοκληρώνεται με την παρουσίαση των ποιημάτων που δεν συμπεριλήφθηκαν στις κύριες εκδόσεις του έργου. Ο κόρακας του Leonard Baskin στο εξώφυλλο και αυτός του Jan Mankes στον κολοφώνα του βιβλίου αναδεικνύουν «το ζωγραφικό ισοδύναμο» (σ. 138) των ποιημάτων, τη μνημείωση της ανθρώπινης φρικαλεότητας μέσω της συνεύρεσης του λόγου και της εικόνας.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας