«Αξιώνω να είμαι λαϊκός καλλιτέχνης»

Φιάκας όπως φέικ; Πάντως το όνομα σημαίνει «κατεργαριά», «τέχνασμα». Ως «Απατεών» πρωτοανέβηκε στο 1870 στην Κωνσταντινούπολη. Το έργο του Δημοσθένη Μισιτζή εξιστορεί την πορεία του καταχρεωμένου Χαρίλαου Πλουτίδη ή Χαράλαμπου Πεταλούδη, λάτρη του εύκολου βίου, που επιθυμεί έναν καλό γάμο με την Ευανθία για να καταχραστεί την περιουσία της, καθότι κυνηγημένος από τους πιστωτές του. Για να την πείσει, της παρουσιάζεται ως... βαρόνος. Μέσα από παρεξηγήσεις, γλωσσικά παιχνίδια, συγκρούσεις και ανατροπές, ο «Φιάκας» σχολιάζει την υποκρισία μιας κοινωνίας που μετρά την επιτυχία με οικονομικούς όρους, αλλά και την ψευδαισθησιακή μεγαλομανία των ανθρώπων που ρισκάρουν να δυστυχήσουν, χάνοντας ό,τι έχει αξία στη ζωή.

Για τον μουσικό, ηθοποιό, δραματουργό και θεατρικό συγγραφέα Γιωργή Τσουρή, βραβευμένο με Χορν για το έργο του «170 τετραγωνικά» και με σπουδές στη βυζαντινή και νεοελληνική φιλολογία, ο «Φιάκας» είναι κάτι παραπάνω από μια κοινωνική κωμωδία. «Η επιλογή του έργου έγινε με συναισθηματικά κριτήρια», μας λέει. «Ηταν το έργο που με έκανε να αγαπήσω το θέατρο και να γίνω ηθοποιός. Ηταν η πρώτη μεγάλη επιτυχία του πατέρα μου στο θέατρο στην Κύπρο και στο σπίτι υπήρχε μια βιντεοκασέτα που συνήθιζε να μου βάζει να βλέπω. Ε, μέχρι τα έξι μου το είχα αποστηθίσει. Αργότερα, έμαθα ότι και ο παππούς μου, ως ερασιτέχνης, είχε παίξει αυτόν τον ρόλο... Με αυτό τον ρόλο πέρασα τις εξετάσεις στο Εθνικό το 2004, πριν από 21 χρόνια. Εκτοτε είχα στο μυαλό μου να φτιάξω αυτή την παράσταση και μου πήρε 20 χρόνια μέχρι να το καταφέρω».

Σε αυτή την κωμωδία, που παίζεται στο ανακαινισμένο Πτι Παλαί σε διασκευή του ίδιου και του Αλέξανδρου Χρυσανθόπουλου, με τον τίτλο «Βαρόνος Φ», ένας απολαυστικός θίασος καλλιτεχνών, μερικοί εκ των οποίων συνοδεύουν τη σκηνική δράση με ζωντανή μουσική, πλαισιώνει τον φέικ βαρόνο ακολουθώντας τον στις περιπέτειές του. Ο υπηρέτης του Γιάννης μάλιστα, τον οποίο παίζει ο συνομιλητής μας συνεχίζοντας την οικογενειακή παράδοση, έχει διανθιστεί με πινελιές από τον Τσάρλι Τσάπλιν, βάζοντας την Κωνσταντινούπολη του 19ου αιώνα να κλείνει το μάτι στον βωβό κινηματογράφο.

● Αυτή είναι η μόνη διαφορά με το πρωτότυπο έργο;

Παρ’ ότι λατρεύω αυτό το έργο, πέρα από την ανάδειξη της ιδιοσυγκρασίας του Ελληνα ή του «τουρκοκρατούμενου» Ελληνα, που ανασύρει τις καταβολές του νέου ελληνισμού και τα ξεχασμένα 400 χρόνια τουρκοκρατίας, προσπαθήσαμε με τη διασκευή μας να φτιάξουμε μια πιο σύνθετη δραματουργία, χωρίς να αλλάξουμε σοβαρά το πρωτότυπο και τη γλώσσα. Κρατήσαμε την εποχή, τους χαρακτήρες, αλλά η μεγάλη διαφορά είναι το στοιχείο της διπλής εξαπάτησης, αφού η κοκόνα Ευανθία δεν είναι το αθώο θύμα, η ρομαντική νέα που πέφτει στα δίχτυα του απατεώνα, αλλά με βοηθό τη θεία της θέλει κι αυτή να βολευτεί από τον γάμο καθώς δεν είναι η πλούσια νύφη που αφήνει να εννοηθεί. Πρόκειται για μια κοινότητα απατεώνων που έρχεται αντιμέτωπη με τον άδολο έρωτα, οπότε το δίλημμα είναι εξαρχής αν θα προδώσουν τον πραγματικό έρωτα για να πάρουν τα χρήματα που νομίζουν ότι θα εξασφαλίσουν με τον γάμο. Φτιάξαμε έτσι μια διαφορετική παράσταση, με σεβασμό στον Μισιτζή, ενώ στο καινούργιο υλικό περιλαμβάνονται και τα τραγούδια της παράστασης. Ετσι νιώθω ότι μέσα από τη διασκευή μας ο Φιάκας βάζει το σήμερα να συνομιλεί με το μακρινό παρελθόν. Εξακολουθεί να είναι ένα έργο αιχμηρό και οικείο και μας κάνει να γελάμε με τη φτώχεια μας. Στόχος μου σε κάθε παράσταση είναι η «νοκ άουτ» αναμέτρηση με την αποδοχή του θεατή. Με το αιώνιο ρίσκο της κωμωδίας, πάμε για την απογείωση ή τη συντριβή.

● Παρ’ όλα αυτά έχετε μερικές περιζήτητες επιτυχίες στο ενεργητικό σας, ως θεατρικός συγγραφέας. Πού τις αποδίδετε;

Ελα ντε. Μία πλευρά είναι οι πολύ γερές ομάδες, αυτό είναι το όραμά μου και είμαι περήφανος για τους ανθρώπους που έφερα κοντά και δέσανε. Κι εδώ, σε αυτό το έργο, τον Βαρόνο «Φ» (Φιάκα), αγαπάω πολύ τον τρόπο που οι συνάδελφοι αγκάλιασαν το εγχείρημα. Από κει και πέρα έχω μεγάλη έγνοια για τον θεατή. Αξιώνω να είμαι λαϊκός καλλιτέχνης: το «λαϊκό» δεν έχει να κάνει με το μορφωτικό επίπεδο, αγαπάω πολύ το mainstream, με την έννοια του προσβάσιμου, του πως μπορεί ένα έργο να απευθύνεται σε πολύ κόσμο. Και αυτά που αγγίζουν το κοινό είναι το χιούμορ, η συγκίνηση, το σασπένς, να του προκαλεί το ενδιαφέρον αυτό που συμβαίνει στη σκηνή.

● Θα μας κάνετε μια σύντομη αναφορά στα δικά σας έργα;

Τα τρία έργα της τριλογίας «Πατρική εστία» συμπληρώνουν το παζλ μιας δεκαετίας και αγγίζουν τη θεματολογία που πιο πολύ μας απασχολούσε σε κάθε φάση. Ο «Χαρτοπόλεμος» του Βαγγέλη Ρωμνιού, που έφυγε τόσο νωρίς, το έργο στο οποίο υπογράφω τη δραματουργία, ήταν το ξεκίνημα του ταξιδιού. Στη μεταμνημονιακή εποχή, ένα «σμάρι» 30ρηδων θελήσαμε να κάνουμε θέατρο τα αδιέξοδά μας σε μια εποχή που χαρακτηρίστηκε από το σαθρό δίλημμα «ευρώ ή δραχμή». Το έργο «170 τετραγωνικά» (σ.σ. συνεχίζει για λίγες ακόμη παραστάσεις και έκτη χρονιά) είχε να κάνει με τις αδελφικές σχέσεις και τις συγκρούσεις, τα τραύματα του παρελθόντος και τη μεγάλη ανάγκη για ενηλικίωση μέσα από τη συγχώρεση και την αγάπη. Το «Μακριά από παιδιά» ήρθε σε μια εποχή που προσπαθούσαμε με τη γυναίκα μου να κάνουμε παιδιά. Ζήσαμε τότε μια περίοδο που με έκανε να καταλάβω στο πετσί μου πώς ένας άνθρωπος μπορεί να χάσει το μέτρο και τα πιο πολύτιμα πράγματα και να βάλει λάθος προτεραιότητες. Αυτό το τελευταίο –πιο προσωπικό– έργο γράφτηκε σε μια πιο ενήλικη συνθήκη και είναι ένα τοπίο το οποίο σκοπεύω να ξαναεπισκεφτώ σύντομα.