Οι επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις εγείρουν περίπλοκα ηθικά ερωτήματα και ενδέχεται να έχουν σημαντικές κοινωνικές επιπτώσεις. Γι’ αυτό και η υπεύθυνη και ηθική χρήση των επιστημονικών ανακαλύψεων και των νέων τεχνολογιών απαιτεί να ενσωματωθεί στην ερευνητική διαδικασία ο προβληματισμός σχετικά με τις επιπτώσεις και την πιθανή κακή χρήση των νέων τεχνολογικών εξελίξεων σχολιάζει το περιοδικό τεχνολογίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Cordis.
Επισημαίνει ότι οκτώ έργα που χρηματοδοτούνται από το πρόγραμμα Horizon ουσιαστικά καλούν σε μια επανεξέταση των συστημάτων διακυβέρνησης της έρευνας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η επιστημονική και τεχνολογική πρόοδος σε όλους τους τομείς συμβαδίζει με τις αξίες που αγαπάμε. Ειδικότερα η ηθική και η ακεραιότητα της έρευνας αποτελούν προϋποθέσεις για την ερευνητική αριστεία και για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης της κοινωνίας στην επιστήμη και την τεχνολογία καθώς και κρίσιμο παράγοντα για την παροχή ανθρωποκεντρικών πράσινων και ψηφιακών καινοτομιών που ενσωματώνουν τις ευρωπαϊκές μας αξίες.
Ως εκ τούτου, η προώθηση της ηθικής και της ακεραιότητας της έρευνας είναι υψίστης σημασίας για να διασφαλιστεί ότι η Ε.Ε. παρέχει επιστήμη και τεχνολογία υψηλής ποιότητας. Οπως αποδείχθηκε από την πανδημία Covid-19, εν μέσω πρωτοφανών αβεβαιοτήτων, όλα τα βλέμματα στρέφονται στην επιστήμη για να παράσχουν καθοδήγηση και απαντήσεις. Ταυτόχρονα, η απώλεια εμπιστοσύνης στην επιστήμη μπορεί να επηρεάσει άμεσα τη δημόσια υγεία. Οταν αυτές οι κρίσεις θέτουν νέα ηθικά και κοινωνικά διλήμματα, οι συνέπειες μπορεί να είναι επιζήμιες. Συνεπώς η διασφάλιση υψηλού επιπέδου ακεραιότητας και αντίστοιχου επιπέδου δεοντολογίας δεν είναι μόνο απαραίτητη κατά τον σχεδιασμό και τη διεξαγωγή έρευνας, αλλά είναι πρωταρχικής σημασίας κατά τη χρήση των ερευνητικών αποτελεσμάτων σε ένα πλαίσιο πολιτικής.
Οπως υπογραμμίζει το περιοδικό οι επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, των νέων γονιδιωματικών τεχνικών, της βιοϊατρικής και της γεωμηχανικής, της συνθετικής βιολογίας και της νευροτεχνολογίας εγείρουν περίπλοκα ηθικά ερωτήματα. Γι’ αυτό και η υπεύθυνη έρευνα πρέπει να περιλαμβάνει τις κοινωνικές επιπτώσεις και την πιθανή κακή χρήση των νέων τεχνολογικών εξελίξεων.
Αυτό απαιτεί μια συλλογική, ευρεία και περιεκτική διαδικασία προβληματισμού και διαλόγου, βασισμένη στις αξίες γύρω από τις οποίες θέλουμε να οργανώσουμε την κοινωνία και στο ρόλο που πρέπει να διαδραματίσουν οι τεχνολογίες σε αυτήν. Η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι υποχρεωμένη να προστατεύει και να προωθεί τις θεμελιώδεις αξίες και αρχές της, τόσο στο εσωτερικό όσο και στη διεθνή έρευνα και καινοτομία.
Ως εκ τούτου, το πλαίσιο του Horizon Europe απαιτεί πλήρη τήρηση των ηθικών αρχών, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της ισχύουσας νομοθεσίας και προωθεί μια ηθική προσέγγιση για όλες τις σχετικές δράσεις του πρωτοπορώντας στην προώθηση δίκαιων ερευνητικών συνεργασιών. Αντιμετωπίζοντας αυτές τις προκλήσεις, τα έργα που επισημαίνονται στο συγκεκριμένο άρθρο του Cordis καταδεικνύουν ότι η Ε.Ε. προωθεί ενεργά την ανάπτυξη της κατάρτισης, της εκπαίδευσης και της απόκτησης ικανοτήτων σχετικά με τις αρχές της ακεραιότητας της έρευνας και υποστηρίζει συνεχώς έργα που αναλύουν τις ηθικές διαστάσεις και τις επιπτώσεις των αναδυόμενων τεχνολογιών.
Τα έργα προάγουν επίσης έναν διάλογο με παγκόσμιους εταίρους σχετικά με τη δεοντολογία και την ακεραιότητα στην έρευνα, χτίζοντας μια εποικοδομητική κουλτούρα μέσω βελτιωμένων πλαισίων, εργαλείων και επιχειρησιακών διαδικασιών που υποστηρίζουν την ερευνητική κοινότητα, τα ιδρύματα, τους χρηματοδότες και τους φορείς δεοντολογίας.
Τα έργα που παρουσιάζονται σε αυτό το πακέτο (αναλυτικά μπορείτε να τα διαβάσετε στη διεύθυνση cordis.europa.eu) αφορούν μια σειρά από πτυχές που σχετίζονται με την ηθική και την ακεραιότητα στην έρευνα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα έργα TechEthos και iRECS που υποστηρίζουν την ηθική ανάπτυξη και ανάπτυξη νέων τεχνολογιών με δυνητικά υψηλό κοινωνικό-οικονομικό αντίκτυπο.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας