Το θρυλικό άλμπουμ των Pink Floyd γίνεται μιούζικαλ και χορός!

Το «The Wall» είναι ένα έργο-πρόκληση, όχι μόνο γιατί πραγματεύεται τον πόλεμο και τις συνέπειές του, τη δικαιοσύνη και τη διαμόρφωση ενός κόσμου στον οποίο επικρατεί το άδικο, αλλά γιατί όσα οι Pink Floyd εκθείαζαν μουσικά (διαμορφώνοντας ένα εντελώς νέο μουσικό στερέωμα στον πλανήτη) σαν έβγαλαν αυτό το άλμπουμ το 1979 όχι μόνο ισχύουν και σήμερα αλλά δεν μετουσιώνονται καν σε τόσο πρωτοποριακή μουσική. Ούτε καν σε καλή μουσική δεν μετουσιώνονται. Με αυτό το συμπέρασμα ανά χείρας, δεν θα προσπαθήσουμε καν να νοσταλγήσουμε ένα παρελθόν όπου ευφυείς καλλιτέχνες κατόρθωναν να «διατυπώνουν» τις δύσκολες αλήθειες του κόσμου μας με τον πλέον «εύγλωττο» τρόπο. Θα γυρίσουμε, ωστόσο, πίσω... 45 χρόνια.

Κυκλοφόρησε στις 30 Νοεμβρίου 1979, έγινε το καλύτερο σε πωλήσεις διπλό άλμπουμ στην ιστορία της μουσικής (πούλησε περισσότερα από 33 εκατομμύρια αντίτυπα) και ο ύμνος κατά κάθε μορφής καταπίεση: το «The Wall» των Pink Floyd εξέφραζε όχι μόνο την ανάγκη για ελευθερία και ζωή πέρα από κοινωνικά στερεότυπα και πολιτικά εγκλήματα, αλλά προηγήθηκε της εποχής του, φτάνοντας ατόφιο στο σήμερα, όπου οι κοινωνικές ανισότητες διευρύνονται, μαζί και η βία κάθε μορφής (από την κοινωνική έως τον πόλεμο αυτό καθαυτόν). Το άλμπουμ έγινε ταινία σε σκηνοθεσία του Αλαν Πάρκερ με πρωταγωνιστή τον Μπομπ Γκέλντοφ, ήταν μια τεράστια επιτυχία αλλά και η αρχή της δημιουργίας της ροκ όπερας, με κύριο άξονα τη μουσική και το χορό. Συγκεκριμένα, ο Mohamed Yamani και ο Johan Nus αποφασίζουν να ενώσουν τις δυνάμεις τους και έτσι δημιουργήθηκε το «The Wall - Pink Floyd’s Rock Opera», που έχει παρουσιαστεί σε πολλά μέρη του κόσμου και έρχεται και στην Ελλάδα. Η παράσταση –κάτι ανάμεσα σε όπερα και μιούζικαλ– συνδυάζει μουσική, χορό, τραγούδι, αλλά και προβολές αρχειακού υλικού από την κινηματογραφική ταινία του Αλαν Πάρκερ. Θυμίζουμε πως στην ταινία, ο κεντρικός χαρακτήρας ονομάζεται Pink Floyd και ως παιδί έχασε τον πατέρα του στον Β΄ Π.Π. «Η υπερπροστατευτική μητέρα του, ο εκφοβισμός των δασκάλων του, η αποτυχία του γάμου του τον οδηγούν στο να χτίσει έναν προστατευτικό τοίχο, πίσω από τον οποίο αρχικά πιστεύει ότι βρίσκει καταφύγιο. Με κάθε νέο τραυματικό γεγονός έρχεται ένα νέο τούβλο στον τοίχο του Pink, που θα τον αποκόψει πλήρως τελικά από τον έξω κόσμο. Ωστόσο, η πραγματική φρίκη αρχίζει μόλις τοποθετήσει το τελευταίο τούβλο. Τη βουτιά στα ναρκωτικά. Μόνος και δυστυχισμένος οδηγείται στην τρέλα», εξηγούν οι διοργανωτές.

«Αυτό το μνημειώδες άλμπουμ βασίζεται στις ζωές δύο μελών των Pink Floyd: Η παιδική ηλικία του Pink μοιάζει πολύ με αυτή του Ρότζερ Γουότερς, του κύριου δημιουργού του The Wall. Ο Γουότερς, ο οποίος έχασε τον πατέρα του στον Β΄ Παγκόσμιο, έζησε για πολλά χρόνια απομονωμένος και πληγωμένος από τη συμπεριφορά των γύρω του. Η ενήλικη ζωή του Pink βασίζεται σε αυτή του αρχικού τραγουδιστή του συγκροτήματος Σιντ Μπάρετ. Ο Μπάρετ υπέστη ψυχική κατάρρευση λόγω ναρκωτικών και αντικαταστάθηκε αμέσως μετά από τον Ντέιβιντ Γκίλμουρ. Συνδυάζοντας αυτές τις ιστορίες ζωής, δημιουργήθηκε τόσο η ταινία όσο και η συγκεκριμένη παράσταση».

«Το “The Wall” είναι σημαντικό άλμπουμ, γιατί κάνει τις νεότερες γενιές να σκέφτονται»

«Δεν υπάρχει σύντομη απάντηση για το τι σημαίνει το “The Wall”, ούτε καν μια μοναδική απάντηση. Οπως κάθε έργο τέχνης, μεταφράζεται διαφορετικά μέσα στον κάθε άνθρωπο. Επιπλέον, μέρος αυτού που κάνει “Το Τείχος” τόσο λαμπρό είναι η πολυπλοκότητα της αφήγησης, ο τρόπος που μπορεί να εφαρμοστεί εξίσου σε προσωπικό, κοινωνικό, πολιτικό ή διεθνές επίπεδο», μας εξηγεί ο Γιόχαν Νους. «Το θέμα είναι να δούμε πέρα από “Το Τείχος” μέχρι να σπάσει»...

Επί σκηνής θα είναι δέκα χορευτές, έξι μουσικοί και τέσσερις τραγουδιστές, οι οποίοι παίζουν και ερμηνεύουν υπό την καθοδήγηση των ίδιων των Pink Floyd, σεβόμενοι πλήρως τις οδηγίες τους, καθώς και ένας εικονολήπτης που θα προσεγγίζει με την κάμερά του τους χορευτές. Ταυτόχρονα, σε ειδικά κατασκευασμένη οθόνη θα προβάλλονται πλάνα της ταινίας του Πάρκερ και αρχειακό υλικό που διέθεσαν οι παραγωγοί της.

Συνομιλήσαμε με τον Γιόχαν Νους, ο οποίος ουσιαστικά συνσκηνοθέτησε, έστησε και χορογράφησε όλη την παράσταση. Ενα έργο που όσο κι αν θελήσει να το δει κανείς ως ένα ακόμη υπερθέαμα που ταξιδεύει ανά τον κόσμο, είναι τόσο μα τόσο περισσότερο από αυτό...

● Πόσο σημαντικό είναι για τις νεότερες γενιές ή ακόμη και για τη μουσική την ίδια να «μεταμορφώνεται» ένα θρυλικό τραγούδι όπως το «The Wall» σε μιούζικαλ;

Το «The Wall» είναι ένα θρυλικό άλμπουμ, γνωστό σε όλους. Οι περισσότεροι γονείς είχαμε ένα παιδί ή ένα φίλο, που άκουγε ή προσπαθούσε να παίξει το άλμπουμ. Κάποιοι από εμάς ήμασταν αυτό το «παιδί». Ωστόσο, μιλάμε για ένα πραγματικά πρωτοποριακό συγκρότημα, που ξεκίνησε όμως δεκαετίες πριν. Η μουσική αυτή δεν είναι δυνατόν να περάσει στη λήθη ούτως ή άλλως, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως δεν είναι σημαντικό αυτά τα θρυλικά άλμπουμ να συνεχίζουν να περνούν από γενιά σε γενιά. Επιπλέον, αυτό το συγκεκριμένο άλμπουμ αντικατοπτρίζει όχι μόνο την κοινωνία κατά την εποχή της δημιουργίας του αλλά και την τρέχουσα πραγματικότητα. Θίγει θέματα όπως η ψυχική υγεία, η υπερκατανάλωση, ο μητρικός δεσμός και οι συνέπειες του πολέμου σε ένα παιδί. Ενα τέτοιο άλμπουμ είναι σημαντικό γιατί κάνει τις νεότερες γενιές να σκέφτονται.

● Τι προσθέτει αυτή η νέα μορφή (το μιούζικαλ) στο τραγούδι ή στην ιστορία του τραγουδιού ή ακόμη και στην ιστορία του συγκροτήματος;

Οταν μου προτάθηκε να δημιουργήσω μια νέα εκδοχή του «The Wall», προσπάθησα να βρω τι δεν είχε γίνει ακόμα. Τότε μου φάνηκε ότι η ιστορία δεν είχε ποτέ ειπωθεί μέσα από τον φακό του χορού. Αυτή η παράσταση είναι μια υβριδική μορφή μεταξύ της συναυλίας, της εικόνας που φέρνει το ζωντανό βίντεο στη σκηνή και του χορού.

● Πώς μπορεί κάποιος να χορογραφήσει έννοιες όπως η δικαιοσύνη και η ελευθερία και να είναι αυτός που παλεύει γι’ αυτές τις υψηλές αξίες και πέραν την τέχνης;

Το σημαντικό, όταν χορογραφείς, είναι να σέβεσαι το μήνυμα και να παρουσιάζεις μια πραγματική εξέλιξη στην ιστορία που διηγείσαι. Μόλις αυτό οριστεί, επιλέγεις τους ερμηνευτές και μαζί τους «γράφεις» το συναισθηματικό και φυσικό τους ταξίδι. Δεν έχεις την ίδια δυναμική του σώματος όταν εκφράζεις την ελευθερία, όπως όταν εκφράζεις την οργή. Η οργή σε «δεσμεύει» και σωματικά. Η «ελευθερία» σε λύνει, σε εξυψώνει. Να σας πω ένα παράδειγμα: όταν όλα καταρρέουν γύρω σου, πώς νομίζεις ότι θα αντιδράσει το σώμα σου; Θα επιλέξεις την οργή ή τον αγώνα για την ελευθερία; Σχετικά με τη δικαιοσύνη, εμπνεύστηκα από τη φράση του Ντίκενς ότι η δικαιοσύνη είναι ένα αδιέξοδο. Θα σας αφήσω να ανακαλύψετε αυτή τη σκηνή στη... σκηνή. Για να είμαι όσο το δυνατόν πιο κοντά στα συναισθήματα των ερμηνευτών, επέλεξα να χρησιμοποιήσω μια ζωντανή κάμερα στη σκηνή. Οι ερμηνευτές δεν μπορούν να «κλέψουν» από τη ματιά του θεατή, ούτε να κρυφτούν πίσω από αυτήν.

● Ποιες ήταν οι κύριες προκλήσεις ενός τέτοιου μιούζικαλ, βασισμένου σε βαθύτερα συναισθήματα, πραγματικές ζωές και διαχρονικές έννοιες;

Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να φέρω μαζί στο ίδιο δωμάτιο τους θαυμαστές των Pink Floyd, τους λάτρεις του χορού και τους θεατές που επιθυμούν να έχουν μια ισχυρή εμπειρία. Αυτή η παράσταση δεν πρέπει να αφήνει κανέναν αδιάφορο. Πρέπει να προκαλεί συναισθήματα. Πρέπει να μας παρασύρει από την ιστορία της ζωής του Pink, από τον θάνατο του πατέρα του μέχρι τον ψυχιατρικό εγκλεισμό του και στη συνέχεια στην απελευθέρωσή του. Η μουσική είναι μια δόνηση που πρέπει να μεταδοθεί στο κοινό.

● Τι εκπροσωπεί για σένα το «The Wall»;

Για μένα το «The Wall» εκπροσωπεί το είδος της παράστασης που αγαπώ. Είναι η συνάντηση των τεχνών στη σκηνή. Εχω την ευκαιρία να σκηνοθετήσω 10 χορευτές, 4 τραγουδιστές, μία μπάντα και έναν εικονολήπτη πάνω στη σκηνή. Μου προσφέρει μια πιο υπόγεια πτυχή στη δουλειά μου, καθώς και μια διεθνή εμβέλεια που δεν περίμενα. Το «The Wall» φέρει ένα παγκόσμιο μήνυμα: αυτό της κατεδάφισης των τοίχων για να ζήσουμε μαζί ειρηνικά με τον εαυτό μας και τους άλλους.

♦ «The Wall»

Κυρ. 7 και Δευτ. 8/6 στο θέατρο του Λυκαβηττού. Πληροφορίες: 210-7258510. Εισιτήρια από 30 ευρώ, εδώ: www.more.com/music/the-wall-pink-floyds-rock-opera/. Διοργάνωση: Λάβρυς