Ευαγγελισμός

Η αρχική σημασία της λέξης «Ευαγγελισμός» είναι «αναγγελία χαρμόσυνης είδησης» από το αρχαίο ρήμα «ευαγγελίζομαι», δηλαδή «φέρνω ευχάριστες ειδήσεις».

Το «ευαγγέλιο» είναι η καλή είδηση, ενώ «ευάγγελος» ο φορέας καλών ειδήσεων (ευ+άγγελος). Ο Ομηρος λέει στην Οδύσσεια, στη ραψωδία ξ (152-153): «ὡς νεῖται Ὀδυσεύς: εὐαγγέλιον δε μοι ἔστω / αὐτίκ᾿, ἐπεί κεν κεῖνος ἰὼν τὰ ἃ δώμαθ᾿ ἵκηται», που σημαίνει: «Πίσω ο Οδυσσέας θα ’ρθεί και δώσε μου τα συχαρίκια τότε, που θα τον δεις φτασμένο σπίτι του να μπαίνει» (από την ιστοσελίδα του ΕΚΠΑ).

Το «ευαγγέλιο» απέκτησε τη σημασία του χαρμόσυνου μηνύματος της σωτηρίας του ανθρώπου που δίδαξε ο Χριστός. Αργότερα, η λέξη δήλωσε καθεμιά από τις τέσσερις διηγήσεις της ζωής και της διδασκαλίας του Ιησού που γράφτηκαν από τους μαθητές του Μάρκο, Ιωάννη, Λουκά και Ματθαίο. Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου σημαίνει, κατά τη θεολογία, την αναγγελία στην Παρθένο Μαρία από τον αρχάγγελο Γαβριήλ ότι θα γεννήσει τον Ιησού. Εορτάζεται κάθε 25η Μαρτίου, μαζί με την Επανάσταση του 1821.

Οι γιορτές, όπως και οι ίδιες οι λέξεις, ανανοηματοδοτούνται, όταν οι συνθήκες το απαιτούν. Για κάποιους ανθρώπους, όχι και τόσο λίγους κι όχι και τόσο νέους, η λέξη «Ευαγγελισμός» δεν φορτίζεται πλέον ούτε θρησκευτικά ούτε εθνικά. Ο «Ευαγγελισμός» δεν σχετίζεται πια ούτε με κρίνους που καθιστούν έγκυο μια παρθένα, ούτε με παρελάσεις ΟΥΚάδων που τραγουδούν «Μακεδονία ξακουστή», καθώς πολλά δισεκατομμύρια, υπό μορφήν «Ραφάλ», διασχίζουν μουγκρίζοντας τον γαλανό αττικό ουρανό. Τι σημαίνει λοιπόν η λέξη;

«Ευαγγελισμός» λέγεται η κατάληψη στο Ηράκλειο της Κρήτης, από το όνομα μιας κλινικής που λειτουργούσε στο τριώροφο κτήριο, ιδιοκτησίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Στην Κατοχή το οίκημα του 1906 έγινε γερμανικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο, ενώ από την απελευθέρωση και μέχρι το 1985 λειτουργούσε ως ιδιωτική κλινική με το όνομα Ευαγγελισμός. Από το 1985 μέχρι το 2002, όταν κατελήφθη από αντιεξουσιαστές, φεμινίστριες, αντιρατσιστές, εργατικά σχήματα και ομάδες παραγωγής αδιαμεσολάβητου πολιτικού πολιτισμού, το ιστορικό κτίριο ρήμαζε.

Ολοι αυτοί οι καταληψίες το συντήρησαν, το εξωράισαν, του έδωσαν μια δεύτερη ζωή, μη αφήνοντάς το να ερειπωθεί και να ξαναγίνει ένας ακόμα σκουπιδότοπος όπου ντιλάρεται πρέζα, όπως πολλά άλλα εγκαταλειμμένα κτίρια του αστικού ιστού. Κι όλα αυτά συνέβαιναν αδιαλείπτως για εικοσιδύο χρόνια: παραστάσεις ανέβηκαν, ομιλίες δόθηκαν, κάποιοι άστεγοι και φτωχοί φοιτητές βρήκαν ένα κρεβάτι να κοιμηθούν, αδέσποτες γατούλες βρήκαν καταφύγιο, ενώ βιβλία και περιοδικά διακινήθηκαν, όπως και ιδέες.

Βέβαια, όλα αυτά ήταν απολύτως απαράδεκτα για το Καθεστώς, που συνεπικουρούμενο από την Πρυτανεία (που εντελώς όψιμα θυμήθηκε πως θέλει να αξιοποιήσει το κτίριο), μπουκάρισε με ισχυρότατη αστυνομική δύναμη πριν από τις δημοτικές εκλογές πέρσι, για να πουλήσει στους τηλεκαμένους ψηφοφόρους το δόγμα «Νόμος και Τάξη». Ενα άτομο τραυματίστηκε σοβαρά, οι δυνάμεις καταστολής διέλυσαν τα πάντα και τσιμέντωσαν τον Ευαγγελισμό, ο οποίος όμως τον Δεκέμβρη ανακαταλήφθηκε, χωρίς να ανοίξει μύτη.

Τώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές είναι διάχυτη η αίσθηση στο Ηράκλειο πως η Αστυνομία θα ξαναεισβάλει - επίκεινται οι ευρωεκλογές και το παραμύθι της ευταξίας φαίνεται να πιάνει σε ανθρώπους που πληρώνουν 14 ευρώ το λίτρο λάδι και 1.000 για ένα χειρουργείο στο ΕΣΥ.

Οι καταληψίες θα αντισταθούν, αλλά ό,τι και να γίνει από’ δώ κι εμπρός «Ευαγγελισμός» σημαίνει να αναγγέλλεις τη χαρμόσυνη είδηση της ούτε νόμιμης, ούτε παράνομης, αλλά δίκαιης αντίστασης.