Τέχνη σύγχρονη, που αντλεί από τις μνήμες του παρελθόντος, αφουγκράζεται την κοινωνία τού σήμερα, ελπίζει να ανοίξει αισιόδοξα μονοπάτια για το μέλλον. Τέχνη που παράγεται στην πόλη, αναφέρεται στη ζωή στο κλεινόν άστυ, αλλά ταξιδεύει σε όμορφο νησί.
Τέχνη με αφετηρία τους αρχικούς στίχους της Οδύσσειας του Ομήρου, «Ανθρώπων Αστεα», στο Ιδρυμα Π. & Μ. Κυδωνιέως στη Χώρα της Ανδρου από 29 Ιουλίου έως 1 Οκτωβρίου. Η έκθεση που οργανώνεται στο πλαίσιο του πολυετούς εικαστικού θεσμού «Πλόες», πάντα σε επιμέλεια της ιστορικού Τέχνης & Θεωρίας του Πολιτισμού (ΕΚΠΑ) Αθηνάς Σχινά, περιλαμβάνει σε διαλεκτική σχέση (σύμφωνα με τον τρόπο στησίματος) έργα ζωγραφικής, γλυπτικής, χαρακτικής και εγκαταστάσεις.
Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Στέλιος Γαβαλάς, Στρατηγούλα Γιαννικοπούλου, Ανδρέας Δεβετζής, Χριστίνα Δουζένη, Κατερίνα Ζαφειροπούλου, Ιωάννα Καζάκη, Ηλίας Καφούρος, Καλλιόπη Λεμού, Φιλιππίνα Λιβιτσάνου, Κωνσταντίνος Μάσσος, Ισμήνη Μπονάτσου, Χρήστος Παλλαντζάς, Βασίλης Παπανικολάου, Κώστας Παππάς, Ανδρέας Σινόπουλος, Χρυσούλα Σκεπετζή, Αμαλία Σταυρουλάκη, Βίκυ Τσαλαματά, Κώστας Χριστόπουλος.
Ο τίτλος της έκθεσης στην κυριολεξία σημαίνει «πόλεις ανθρώπων». Η βαθύτερη ωστόσο ερμηνεία του αφορά τις πράξεις των ανθρώπων και τα αποτυπώματα όλα όσα εκείνοι «οικοδομούν» ή διαμορφώνουν, όταν τουλάχιστον διαβιούν σε συνοικισμούς. Τα «άστεα» επομένως παραπέμπουν, στο συλλογικό ασυνείδητο και στο συλλογικό θυμικό, «στους πολιτισμικούς τρόπους που σχηματίζουν οι άνθρωποι την καθημερινότητά τους, μέσα από ό,τι και από όσα με κοινή συναίνεση δημιουργούν», σύμφωνα με την επιμελήτρια της έκθεσης.
«Στα “οικοδομήματά” τους αποτυπώνονται οι σχέσεις του παρελθόντος αναφορικά με τους εκάστοτε προσανατολισμούς του παρόντος, οι σχέσεις των ατόμων με τους συνανθρώπους τους και οι τρόποι που αντιμετωπίζει ο ένας τον άλλον· αποτυπώνονται, ακόμη, οι διαφορετικότητες μιας κοινωνίας, οι εσωστρέφειες, οι εξωστρέφειές της, οι συναινέσεις και οι ενδότερες αντιφάσεις της, οι κοινές προσπάθειες αλλά και οι συγκρουσιακές της καταστάσεις».
Η ίδια επισημαίνει πως «στις “πράξεις” των ανθρώπων αντανακλάται η σχέση τους με το περιβάλλον, οι κοσμοθεωρίες που έχουν διαμορφωθεί ή οι ρήξεις και αλλαγές που έχουν οικοδομηθεί ή έχουν ήδη μεσολαβήσει, σχετικά με ποικίλα ιδεολογήματα. Κυρίως, όμως, εκείνο που πρωτίστως αντανακλάται είναι οι τρόποι σκέψης και πεποιθήσεων των ανθρώπων που συμβιώνουν σε μια “πόλη”, όπως επίσης οι επιλογές μέσω των οποίων διαμορφώνουν συμπεριφορές και πολιτισμό, μύθους και ιστορήματα, κοινωνικά “θεμιτές” όπως και συνεκτικές “υπερβατικότητες”, αλλά και δοξασίες σχετικά με την αντιμετώπιση του παρελθόντος τους, όπως και του ήθους που χαρακτηρίζει τις καθημερινές πρακτικές τους. Αυτές οι πρακτικές εκδηλώνονται στον τρόπο με τον οποίο βλέπουν οι άνθρωποι και σχεδιάζουν, συμφιλιώνονται ή παρακάμπτουν, τόσο τα αινίγματα και τα αδιέξοδα όσο και τις συμβιωτικά αντιθετικές “πραγματικότητές” τους».
Στις σημερινές κοινωνίες έχουν αλλάξει αρκετές από τις συνιστώσες της ζωής μας. «Κυριαρχεί η εξατομίκευση της ευθύνης που οι πραγματικότητες μέσα στις οποίες ζούμε μας επιβάλλουν. Υφιστάμεθα σε έντονο βαθμό και –ηθελημένα ή ακούσια– αναπαράγουμε την επιφυλακτικότητα, την επιθετικότητα, την αποξένωση, τη βία και τον απομονωτισμό, τους αυτοματισμούς της υψηλής τεχνολογίας και τα υποκατάστατα με τα οποία αυτή αγοραία μας υποδουλώνει, διαπιστώνοντας παράλληλα ότι ο κοινωνικός ιστός έχει υποστεί πολλών ειδών ρήγματα», επισημαίνει η Αθηνά Σχινά.
«Το ζητούμενο είναι τα κριτήρια που προτάσσουμε και τα ποιοτικά γνωρίσματα που θέλουμε να καλλιεργήσουμε για να αποκαταστήσουμε τις επαφές και τις σχέσεις μας με την κοινότητα, πάνω σε σύγχρονες ασφαλώς βάσεις και με νέες εννοείται αντιλήψεις, χωρίς να απαλλοτριώνουμε τις μνήμες μας και χωρίς να εξανδραποδίζουμε οικειοθελώς τον εαυτό μας, αναλωνόμενοι σε ανεξέλεγκτους αυτοματισμούς, ποικίλες “διαμεσολαβήσεις” και “ουτοπίες”».
Τα έργα των καλλιτεχνών με τη δική τους γλώσσα και αισθητική δεν υποβάλλουν ασφαλώς λύσεις, αλλά ερωτήματα, ανοίγοντας δρόμους σκέψης και στοχασμών στον θεατή και είναι πάντα ανοιχτά σε ερμηνείες.
📌 «Ανθρώπων Αστεα»
«Πλόες»
Ιδρυμα Π. & Μ. Κυδωνιέως στη Χώρα της Ανδρου
Aπό 29 Ιουλίου έως 1 Οκτωβρίου
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας