Ενας άνδρας και μια γυναίκα, αγκαλιασμένοι σφιχτά για χιλιάδες χρόνια, ήρθαν στο φως από την αρχαιολογική σκαπάνη. Και δίπλα άλλο ένα ζευγάρι, νεότερων ατόμων, σε συνεσταλμένη ωστόσο στάση. Και τα δύο ανακαλύφθηκαν στην ανασκαφή του Διρού και έφεραν πλατιά χαμόγελα στα πρόσωπα των αρχαιολόγων. Η διπλή αδιατάρακτη ταφή είναι σπάνιο αρχαιολογικό εύρημα και ακόμα σπανιότερη η στάση του εναγκαλισμού. Αυτή του Διρού, μάλιστα, αποτελεί μια από τις αρχαιότερες του κόσμου, αν όχι την αρχαιότερη. Η εξέταση με άνθρακα C14 χρονολογεί το εύρημα στο 3800 π.Χ., ενώ οι αναλύσεις των οστών με DNA απέδειξαν ότι πρόκειται για έναν άνδρα και μια γυναίκα, νεαρής ηλικίας, αλλά ενήλικες.
Η ανακάλυψη έγινε το καλοκαίρι του 2014 κι ενώ το υπουργείο Πολιτισμού είχε ενημερωθεί, μόλις χθες την έδωσε στη δημοσιότητα. «Γιατί;» ρωτήσαμε τον δρα Γιώργο Παπαθανασόπουλο, επίτιμο έφορο Αρχαιοτήτων, υπό τη διεύθυνση του οποίου ολοκληρώθηκε το πενταετές ανασκαφικό και μελετητικό έργο στον Διρό. «Δεν γνωρίζω, θα πρέπει να ρωτήσετε το υπουργείο. Εμείς είχαμε ενημερώσει όπως κάνουμε πάντα», μας απάντησε. Ο ίδιος, πάντως, ένιωσε μπροστά στα σπάνια ευρήματα «μεγάλη χαρά, συγκίνηση και ικανοποίηση».
Χαρακτήρισε «μοναδική περίπτωση» το εύρημα με το αγκαλιασμένο ζευγάρι. «Εχουμε νεκρούς σε συνεσταλμένη στάση, αλλά ποτέ μέχρι τώρα αγκαλιασμένους. Το μοναδικό αυτό εύρημα μας παραπέμπει στα ταφικά έθιμα της νεολιθικής εποχής», λέει.
Ο Γ. Παπαθανασόπουλος τονίζει ακόμη ότι «κατά κανόνα οι σκελετοί που βρίσκονται σε σπήλαια διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση εξαιτίας της υγρασίας». Ο γυναικείος σκελετός της δεύτερης ταφής αφορά μια 27χρονη, σώζεται σχεδόν ακέραιος και εκτίθεται ήδη στο Μουσείο του Διρού. Οι δύο αγκαλιασμένοι σκελετοί φυλάσσονται προς το παρόν σε ασφαλές μέρος. «Ελπίζουμε να εκτεθούν με την επέκταση του μουσείου», εύχεται.
Τα δύο ευρήματα των σκελετών είναι τα σημαντικότερα από όσα ανακαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια της ανασκαφής στη θέση «Ξαγκουνάκι», στον περιβάλλοντα χώρο του σπηλαίου Αλεπότρυπα, στον Διρό. Σε στρώματα της Τελικής Νεολιθικής από το 4200 ώς το 3800 π.Χ. αποκαλύφθηκαν, επίσης, διπλή αδιατάρακτη, πρωτογενής παιδική ταφή σε αγγείο και αδιατάρακτη ταφή εμβρύου.
Το συγκεκριμένο σημείο ήταν νεκροταφείο της νεολιθικής κοινότητας και ταφές υπήρχαν τόσο στον περιβάλλοντα χώρο όσο και μέσα στο σπήλαιο. «Οι ανασκαφές πρέπει να συνεχιστούν στο Σπήλαιο, στην Ακρόπολη και στον περίγυρο», λέει ο κ. Παπαθανασόπουλος. Το πρόγραμμα, που ολοκληρώθηκε το 2014, πραγματοποιήθηκε υπό τη διεύθυνσή του από διεπιστημονική ομάδα της Εφορίας Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας Νοτίου Ελλάδας (υπεύθυνη δρ Α. Παπαθανασίου), σε συνεργασία με Ελληνες και ξένους επιστήμονες (συμμετείχε το Πανεπιστήμιο του Σικάγο, που μάλιστα χρηματοδότησε την ανασκαφή) και υπό την εποπτεία των Ε’ ΕΠΚΑ και 5ης ΕΒΑ.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας