Εκεχειρία και πάλι απ’την αρχή

Αρχικά μετ’ εμποδίων -εν μέσω συγκεχυμένων πληροφοριών για έναν νεκρό και τρεις τραυματίες από πυρά κατά της προπομπής- άρχισε τελικά χθες η πολυαναμενόμενη επιχείρηση απομάκρυνσης αντικαθεστωτικών και αμάχων από το μαρτυρικό Χαλέπι, με τη συνδρομή της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου και υπό την επίβλεψη Ρώσων στρατιωτών και μη επανδρωμένων αεροσκαφών.

Μέχρι νωρίς το απόγευμα, ένα κομβόι 20 λεωφορείων και περίπου 10 ασθενοφόρων είχε ήδη ολοκληρώσει τη μεταφορά των πρώτων 1.000 από τον ανατολικό τομέα της πόλης έως τη γειτονική (ελεγχόμενη από τους εξτρεμιστές ισλαμιστές του «Μετώπου αλ Νούσρα») επαρχία Ιντλίμπ της βορειοδυτικής Συρίας, μέσω ενός ανθρωπιστικού διαδρόμου μήκους 21 χιλιομέτρων.

Συνολικά 80.000 έως και 100.000 άνθρωποι -μαχητές, μέλη των οικογενειών τους και λοιποί άμαχοι- αναμένεται να απομακρυνθούν από το ανατολικό Χαλέπι, ανέφερε χθες ο Βεγισί Καϊνάκ, αναπληρωτής πρωθυπουργός της Τουρκίας, μεσολαβήτριας εν προκειμένω δύναμης μαζί με τη Ρωσία.

Σε χθεσινοβραδινό διάγγελμα, ο Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε μάλιστα πρόθυμος να φιλοξενήσει στη χώρα του «παιδιά, ηλικιωμένους κι όσους βρίσκονται σε πραγματικά δύσκολη κατάσταση». Σε κάθε περίπτωση, η όλη επιχείρηση εκκένωσης από το Χαλέπι, ανέφερε Τούρκος αξιωματούχος στο πρακτορείο Reuters, αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός 2-3 ημερών. Εκτός βέβαια απροόπτου...

Εξαντλητικό αλισβερίσι

Για τη χθεσινή-καθυστερημένη κατά ένα 24ωρο- έναρξη της επιχείρησης χρειάστηκε άλλωστε σκληρό ολονύκτιο παζάρι προκειμένου να επιτευχθεί νέα συμφωνία εκεχειρίας στο Χαλέπι και να διευθετηθούν οι όροι που έθεσε την ύστατη ώρα το Ιράν, για ταυτόχρονη απομάκρυνση τραυματιών και αμάχων από τα υπό πολιορκία σιιτικά χωριά Φούα και Κεφράγια στην επαρχία Ιντλίμπ. Κάτι που σύμφωνα με συριακά ΜΜΕ επετεύχθη χθες με την αποστολή 39 φορτηγών και ασθενοφόρων στα δύο συριακά χωριά, παράλληλα με την επιχείρηση στο Χαλέπι.

«Αυτό που συμβαίνει είναι ιστορία, την οποία γράφει κάθε Σύρος πολίτης», διακήρυξε χθες χαμογελαστός ο Μπασάρ αλ Ασαντ σε σύντομο μαγνητοσκοπημένο μήνυμα στο Facebook. «Με την απελευθέρωση του Χαλεπιού», συμπλήρωσε, «θα έλεγα ότι η κατάσταση άλλαξε όχι μόνο για τη Συρία, όχι μόνο για την περιοχή, αλλά για ολόκληρο τον κόσμο».

Τα επόμενα βήματα του Σύρου πρόεδρου παραμένουν προς ώρας άγνωστα. Οι τελικές αποφάσεις για τις επόμενες κινήσεις, πάντως, δεν αναμένεται να ληφθούν στη Δαμασκό...

«Οι Ρώσοι και οι Ιρανοί έχουν διαιρέσει τη Συρία σε δύο περιοχές ελέγχου: τα νοτιοδυτικά για τους Φρουρούς της Επανάστασης και τη “Χεζμπολάχ”, τα βορειοδυτικά και η Παλμύρα για τους άνδρες του Κρεμλίνου, που χτίζουν μια ρωσική στρατιωτική βάση δίπλα στην αρχαία πόλη», γράφει στη Figaro o ειδικευμένος σε θέματα Μέσης Ανατολής δημοσιογράφος Ζορζ Μαλμπρινό.

«Ο διαχωρισμός των εδαφών μπορεί να αλλάξει», επισημαίνει, «αναλόγως των συνθηκών».

«Οι Σύροι αναγνωρίζουν ότι έχουν κάποια σημεία διαφωνίας με τους Ρώσους», αναφέρει.

«Θέλουμε να ανακαταλάβουμε όλη τη Συρία, ενώ οι Ρώσοι θα είναι ικανοποιημένοι με το “χρήσιμο μέρος” της χώρας», μνημονεύει στο ρεπορτάζ έναν στενό σύμβουλο του Ασαντ.

«Για τη Μόσχα», εξηγεί ο Μαλμπρινό, «στόχος είναι να ανακαταληφθούν οι μεγάλες πόλεις, τα προάστια γύρω από αυτές και τα δίκτυα των κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, έτσι ώστε όποιο στοιχείο έχει απομείνει από την εξέγερση να εξωθηθεί στην έρημο και στα χωριά».

«Δεν έχουμε τον έλεγχο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων» παραδέχεται ο Σύρος αξιωματούχος στον Γάλλο δημοσιογράφο, ερωτηθείς για μια πιθανή πολιτική μετάβαση στη χώρα. Δεν κρύβει, δε, την ανησυχία του ότι «ο Ρώσος σύμμαχος θα μπορούσε να εγκαταλείψει τον Ασαντ» κάποια στιγμή...

Ηδη «οι Ρώσοι, για να γλιτώσουν τους Κούρδους συμμάχους τους, παρουσίασαν ένα σχέδιο νέου Συντάγματος», γράφει ο Μαλμπρινό.

Σε αυτό, ο όρος «Αραβική» έχει απαλειφθεί από τον χαρακτηρισμό της Συριακής Δημοκρατίας, επισημαίνει. «Η Ρωσία σχεδιάζει προσεκτικά μια ομοσπονδιακή λύση για τη Συρία», γράφει η Λουτσία Σγκουέλια στην ιταλική La Stampa.

«Ενα πρόχειρο περίγραμμα», αναφέρει, «προβλέπει τη δημιουργία τριών αυτόνομων οντοτήτων».

«Μία κουρδική περιοχή στα βόρεια και βορειοανατολικά. Μια κεντρική και ανατολική περιοχή που θα αποτελείται κυρίως από σουνίτες [συμπεριλαμβανομένων της Ντέιρ αλ-Ζορ και της Ράκα, “καθαρής” από τους εξτρεμιστές του “Ισλαμικού κράτους”].

»Και μια περιοχή που εκτείνεται στις μεσογειακές ακτές [Λατάκια] και στα κεντρικά, από το Χαλέπι έως την πρωτεύουσα Δαμασκό, με έναν μικτό πληθυσμό σιιτών αλαουιτών, δρούζων, χριστιανών και άλλων».

Ο παράγοντας Τραμπ

Ολα αυτά φαντάζουν ωστόσο ακόμη πρώιμα, εν αναμονή της ορκωμοσίας Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ και δεδομένων των ενστάσεων της Τεχεράνης και της Αγκυρας, οι οποίες αναμένεται να τεθούν επί τάπητος στην τριμερή Ρωσίας-Ιράν-Τουρκίας για το συριακό, στις 27 του μηνός, στη Μόσχα.

Στο μεσοδιάστημα, ολοένα και περισσότεροι αναλυτές προειδοποιούν για τον κίνδυνο περαιτέρω ριζοσπαστικοποίησης των Σύρων αντικαθεστωτικών, μετά το θανάσιμο πλήγμα που υπέστησαν στο Χαλέπι.

Αποδεκατισμένη και εγκαταλειμμένη τον τελευταίο καιρό στην τύχη της από τους έξωθεν «σπόνσορές» της, η συριακή αντιπολίτευση δείχνει «μουδιασμένη».

«Το Χαλέπι είναι ένα σημαντικό σημείο αναφοράς για την εξέγερση, δεν είναι όμως το τελευταίο», δήλωσε χθες στο BBC ο επικεφαλής του αντιπολιτευόμενου (υπό την αιγίδα της Σαουδικής Αραβίας) μπλοκ HNC, Τζορτζ Σάμπρα.

«Κανείς δεν μπορεί να σκέφτεται ειρηνικές λύσεις», υποστήριξε, «υπό αυτές τις συνθήκες».

Διαφορετική γνώμη εξέφρασε πάντως ο αναπληρωτής γ.γ. του ΟΗΕ, Γιαν Ελιασον, τονίζοντας ότι τώρα είναι η ώρα για τερματισμό των εχθροπραξιών σε όλη τη Συρία, για αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στον δοκιμαζόμενο πληθυσμό και για πολιτική λύση στην κρίση.

Ενα πρώτο τεστ προθέσεων πιθανόν να αποτελέσει η έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας που προωθούν για σήμερα από κοινού Γαλλία και Γερμανία, με θέμα την ανάπτυξη διεθνών παρατηρητών στο Χαλέπι, υπό την εποπτεία του ΟΗΕ, προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφαλής έξοδος αμάχων και ενόπλων από τη ρημαγμένη πάλαι ποτέ οικονομική πρωτεύουσα της Συρίας.