Οβίδες στη φωτιά της Συρίας

Mε πυκνούς βομβαρδισμούς «απάντησε» τελικά αυτό το Σαββατοκύριακο η Τουρκία στη συνεχή προώθηση των Κούρδων μαχητών σε στρατηγικής σημασίας θέσεις στα περίχωρα του Χαλεπιού και την τουρκο-συριακή μεθόριο, αψηφώντας τις αμερικανικές και ρωσικές προειδοποιήσεις να μην προχωρήσει σ' αυτήν την επιθετική ενέργεια και περιπλέκοντας ακόμη περισσότερο την ήδη χαοτική κατάσταση στη βόρεια Συρία.

Το μπαράζ του τουρκικού πυροβολικού ξεκίνησε το πρωί του Σαββάτου, λίγες ώρες μετά το «τελεσίγραφο» του πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου, που αξίωνε την άμεση αποχώρηση των κουρδο-συριακών πολιτοφυλακών από θέσεις κοντά στα σύνορα – αξίωση που φυσικά απορρίφθηκε αμέσως από την ηγεσία του Κόμματος Δημοκρατικής Ενωσης (PYD) των Κούρδων της Συρίας. Βασικός στόχος των τουρκικών πυροβόλων είναι τα περίχωρα της πολιορκημένης από τους Κούρδους μεθοριακής πόλης Αζάζ και η αεροπορική βάση Μέναγκ, βορείως του Χαλεπιού και σε μικρή απόσταση από τα σύνορα, που βρισκόταν εδώ και χρόνια υπό τον έλεγχο των φανατικών ισλαμιστών του Μετώπου Αλ Νούσρα, οργάνωσης που συνδέεται στενά με την Αλ Κάιντα.

Η βάση αυτή, όπως και άλλες στρατηγικές θέσεις –χωριά, υψώματα, οδικοί κόμβοι– βορείως του Χαλεπιού ανακαταλήφθηκαν πριν από λίγες μέρες από τους σκληροτράχηλους πολεμιστές των «Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων», μιας τριπλής συμμαχίας υπό την ηγεσία του PYD, στην οποία εκτός από τους Κούρδους πολιτοφύλακες συμμετέχουν Αραβες και Τουρκμένοι της Συρίας: η συμμαχία αυτή σχηματίστηκε πριν από λίγους μήνες με τις «ευλογίες» των ΗΠΑ, που βλέπουν τους Κούρδους ως τη μοναδική αξιόμαχη εναλλακτική δύναμη που μπορεί να πολεμήσει το «Ισλαμικό κράτος» αλλά και να συγκρατήσει τις δυνάμεις του καθεστώτος Ασαντ, που προελαύνουν συνεχώς χάρη και στην αεροπορική και επιμελητειακή υποστήριξη της Ρωσίας - και από χθες ξεκίνησαν και επίσημα τις επιχειρήσεις τους ενάντια στην «πρωτεύουσα» των ισλαμιστών, τη Ράκα.

Ομως η Τουρκία έχει θορυβηθεί από την de facto δημιουργία ενός κουρδικού κράτους στη βόρεια Συρία και αντιμετωπίζει ανοιχτά το PYD και τις πολιτοφυλακές του (YPG) σαν «τρομοκρατικές οργανώσεις» - προεκτάσεις του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), που ως γνωστόν πολεμά εδώ και τριάντα χρόνια για την αυτονομία των Κούρδων στη νοτιοανατολική Τουρκία.

«Μαγειρεύει» επίθεση

Και ο μεγαλύτερος φόβος της είναι πως οι αυτόνομες πλέον περιοχές της Ροζάβα θα ενωθούν, σταδιακά, με τις επίσης αυτονομημένες εδώ και χρόνια από τη Βαγδάτη κουρδικές επαρχίες του βορείου Ιράκ, δημιουργώντας ένα δυνάμει βιώσιμο κουρδικό κράτος. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που τις τελευταίες εβδομάδες η Αγκυρα «μαγειρεύει», μαζί με το Ριάντ, χερσαία επίθεση κατά του «Ισλαμικού κράτους» – των φανατικών του «Χαλιφάτου» που αυτές οι δύο δυνάμεις έχουν ώς τώρα υποστηρίξει άμεσα και έμμεσα περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον: η ανάγκη δηλαδή για τη δημιουργία μιας φυσικής «σφήνας» ανάμεσα στις δύο κουρδικές οντότητες.

Οι Σαουδάραβες βέβαια κινούνται πιο προσεκτικά, αφού δεν θέλουν να χαλάσουν τις σχέσεις τους με τις ΗΠΑ. Χθες επιβεβαίωσαν πως έχουν ήδη αποστείλει πολεμικά αεροπλάνα τους στην τουρκική βάση Ιντσιρλίκ, αλλά ξεκαθάρισαν ότι η ανάληψη χερσαίων επιχειρήσεων μαζί με τους Τούρκους θα ξεκινήσει μόνο μετά από σχετική απόφαση της συμμαχίας εναντίον του «Ι.Κ.», απόφαση που φυσικά δεν μπορεί να ληφθεί ερήμην της Ουάσινγκτον. Οι ΗΠΑ, από τη μεριά τους, κάλεσαν αμέσως την Τουρκία να σταματήσει να βομβαρδίζει τους Κούρδους: «Είδαμε πληροφορίες αναφορικά με πυρά πυροβολικού από την τουρκική πλευρά των συνόρων και προτρέψαμε την Τουρκία να τα σταματήσει», είπε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τζον Κίρμπι, συμπληρώνοντας ωστόσο ότι οι ΗΠΑ ασκούν πιέσεις και στους Κούρδους «να μην επωφεληθούν από τη σύγχυση για να καταλάβουν νέα εδάφη»...

Από καθαρά στρατιωτικής άποψης, οι Τούρκοι «καίγονται» να εμποδίσουν την κατάληψη από τους Κούρδους της πόλης Ταλ Ριφάατ, που δεσπόζει στην περιοχή ανάμεσα στο Χαλέπι και τα σύνορα. Η Ταλ Ριφάατ μαζί με τις Μαρέα και Αζάζ θεωρούνται από τους αναλυτές «τα τελευταία οχυρά» των ισλαμιστών ανταρτών στην περιοχή του Χαλεπιού, βομβαρδίστηκε επίσης χθες, αλλά από τους Ρώσους, που με τις βόμβες τους «ανοίγουν δρόμο» στον στρατό του Ασαντ, που χθες βρισκόταν μόλις 3 χλμ. από τα νότια προάστια της πόλης. Κατά κάποιο τρόπο, δηλαδή, οι Τούρκοι «παρεμβαίνουν» με τους βομβαρδισμούς τους υπέρ των κυβερνητικών στρατευμάτων στον... αγώνα δρόμου του καθεστώτος με τους Κούρδους για το ποιος θα ελέγξει την ευρύτερη περιοχή της μεθορίου.

«Φωτιά» στα τηλέφωνα

Το φλέγον θέμα συζήτησαν χθες τηλεφωνικά και οι δύο κορυφαίοι «παίκτες» του συριακού «εμφύλιου», κατά τα άλλα, πολέμου, δηλαδή ο Μπαράκ Ομπάμα και ο Βλαντίμιρ Πούτιν. Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να συνεχίσουν τη συνεργασία τους για την επίλυση της σύγκρουσης στη Συρία, με τον Ομπάμα να ζητά από τον Πούτιν τον περιορισμό των αεροπορικών πληγμάτων εναντίον των δυνάμεων της λεγόμενης «μετριοπαθούς» αντιπολίτευσης στην κεντρική και νότια Συρία. Αμφότεροι εξέφρασαν μάλιστα τη στήριξή τους στην προσπάθεια για την εφαρμογή εκεχειρίας «μέσα σε μία εβδομάδα» και την άμεση αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας σε πολιορκούμενες περιοχές. Φυσικά, η συζήτηση περιστράφηκε και στο άλλο μεγάλο σημείο τριβής μεταξύ τους, την ουκρανική κρίση, με τον Πούτιν να επιμένει πως το Κίεβο πρέπει να τηρήσει αμέσως τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει με βάση τη συμφωνία του Μινσκ, δηλαδή την καθιέρωση απευθείας διαλόγου με τις αυτοανακηρυχθείσες Δημοκρατίες στην ανατολική Ουκρανία, αλλά και τη συνταγματική μεταρρύθμιση και την παραχώρηση ειδικού καθεστώτος αυτονομίας στην εξεγερμένη περιοχή του Ντονμπάς...