Η ανταλλαγή ομήρων και τα επόμενα βήματα στη συμφωνία Ισραήλ-Χαμάς UPD

Άνω τελεία μπαίνει στον εφιάλτη που εκτυλίσσεται στη Γάζα εδώ και περίπου δύο μήνες, καθώς Ισραήλ και Χαμάς κατέληξαν σε συμφωνία για προσωρινή κατάπαυση του πυρός, διάρκειας τεσσάρων ημερών, στον παλαιστινιακό θύλακα με σκοπό να ανοίξουν ανθρωπιστικοί διάδρομοι για βοήθεια, να απομακρυνθούν βαριά τραυματίες και άμαχοι εκτοπισμένοι και να απελευθερωθούν Ισραηλινοί όμηροι στη Γάζα. Το τελευταίο θα γίνει με αντάλλαγμα την απελευθέρωση Παλαιστίνιων κρατουμένων στο Ισραήλ.

Πρόκειται για ένα διαπραγματευτικό θρίλερ ουσιαστικά, καθώς προσπάθειες για μία τέτοια συμφωνία έχουν ξανά υπάρξει το προηγούμενο διάστημα χωρίς ωστόσο να τελεσφορήσουν, αφού «ανατινάζονταν» στην πορεία ή λίγο πριν την ολοκλήρωσή τους από τη μία ή την άλλη πλευρά.

H συμφωνία της τετραήμερης «ανθρωπιστικής παύσης» εγκρίθηκε σήμερα τα ξημερώματα από την ισραηλινή κυβέρνηση, ύστερα από ολονύχτια συνεδρίαση του υπουργείου πολέμου, σύμφωνα με ανακοίνωσή της. Αναμένεται να τεθεί σε ισχύ από αύριο και εντός των επόμενων ωρών θα υπάρξουν διευκρινιστικές ανακοινώσεις. Σημειώνεται ότι υπάρχει «παραθυράκι» για την παράτασή της, με το Ισραήλ να φαίνεται να αφήνει ανοιχτό αυτό το ενδεχόμενο ανάλογα με τη στάση της Χαμάς με τους ομήρους, πιέζοντας για την απελευθέρωση κι άλλων σε δεύτερο χρόνο.

«Η έναρξη της παύσης θα ανακοινωθεί εντός των προσεχών 24 ωρών και η διάρκειά της θα είναι τέσσερις ημέρες, με δυνατότητα παράτασης», διευκρίνισε το υπουργείο Εξωτερικών του Κατάρ μέσω X και επιβεβαίωσε ότι «ο αριθμός των ανθρώπων που θα απελευθερωθούν θα αυξηθεί σε μεταγενέστερα στάδια της εφαρμογής της συμφωνίας».

Τι προβλέπει η συμφωνία

Κεντρικό σημείο της συμφωνίας είναι η απελευθέρωση 50 Ισραηλινών ομήρων της Χαμάς στη Γάζα, το οποίο αποτέλεσε και βασική απαίτηση και προαπαιτούμενο του Τελ Αβίβ για να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις. 

Όπως μετέδωσε η Haaretz, 30 παιδιά, οκτώ μητέρες και άλλες 12 γυναίκες θα απελευθερωθούν στο πλαίσιο της συμφωνίας. Ανέφερε επίσης ότι περισσότερα από 30 παιδιά και έφηβοι κάτω των 18 ετών κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας και τουλάχιστον 13 μητέρες που απήχθησαν μαζί τους από τη Χαμάς.

Ως αντάλλαγμα θα απελευθερωθούν από το Ισραήλ τουλάχιστον 150 Παλαιστίνιοι κρατούμενοι, κυρίως γυναίκες και παιδιά. Αναφέρεται ότι δεν θα παραδοθούν κατευθείαν όλοι οι όμηροι, αλλά αυτό θα συμβεί σε «δόσεις», ανά 10 και σε φάσεις ανάλογα με την κατάσταση που επικρατεί στο πεδίο, σύμφωνα με πληροφορίες που έρχονται και από τις δύο πλευρές.

Η συμφωνία προβλέπει ότι αν ένας Ισραηλινός πολίτης δηλώσει ότι κάποιος από τους προς απελευθέρωση Παλαιστίνιους κρατούμενους είναι υπεύθυνος για δολοφονία ή άλλη ζημία προς τον ίδιο ή την οικογένειά του, τότε θα μπορεί να εμποδίσει τη διαδικασία για το συγκεκριμένο πρόσωπο.

Να διευκρινιστεί ότι η συμφωνία δεν αφορά ομήρους που δεν είναι Ισραηλινοί. Οι άλλες χώρες θα πρέπει να κάνουν άλλες συμφωνίες με τη Χαμάς για τους πολίτες τους. Αξιωματούχος των ΗΠΑ δήλωσε ωστόσο, ότι η συμφωνία συμπεριλαμβάνει τρεις υπηκόους των ΗΠΑ, ανάμεσά τους κορίτσι τριών ετών.

Στο πλαίσιο της συμφωνίας, αναμένεται να εισέλθουν εκατοντάδες φορτηγά (τουλάχιστον 300) με ανθρωπιστική βοήθεια, ιατρικό υλικό και καύσιμα σε όλα τα τμήματα της Λωρίδας της Γάζας, σύμφωνα με πληροφορίες της Χαμάς. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε μάλιστα ότι ο Ερυθρός Σταυρός θα μπορέσει να επισκεφθεί τους ομήρους που κρατά η Χαμάς, στο πλαίσιο της συμφωνίας.

Σύμφωνα με όσα μετέδωσε χθες το CNN, το Ισραήλ συμφώνησε να μην πετά drones για έξι ώρες την ημέρα, κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας και πως η παύση θα μπορούσε να παραταθεί για έναν ακόμη απροσδιόριστο αριθμό ημερών εάν και τα δύο μέρη συμφωνήσουν σε νέα παρόμοια αναλογία ανταλλαγής κρατουμένων/ομήρων 3 προς 1.

Times of Israel: Το πολύ 10 μέρες θα κρατήσει η κατάπαυση πυρός

Η συμφωνηθείσα κατάπαυση του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς θα διαρκέσει το πολύ 10 μέρες, κατά τις οποίες έως 300 παλαιστίνιοι κρατούμενοι στο Ισραήλ θα ανταλλαχθούν με έως 100 ομήρους της Χαμάς στη Γάζα, σύμφωνα με σημερινές πληροφορίες των Times of Israel, που επικαλούνται το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο.

Μετά απ' αυτό, οι μάχες στη Λωρίδα της Γάζας αναμένεται να συνεχιστούν, αναφέρει η εφημερίδα.

Ο ισραηλινός ειδησεογραφικός ιστότοπος Ynet ανέφερε επίσης ότι το Ισραήλ σκοπεύει να γνωστοποιήσει στη Χαμάς τα ονόματα των ομήρων. Στη συμφωνία λέγεται πως προβλέπεται επίσης να μην χωριστούν κατά την απελευθέρωσή τους οι μητέρες από τα παιδιά που έχουν συλληφθεί όμηροι από τους ενόπλους της Χαμάς.

Ικανοποιημένη η διεθνής κοινότητα

Η Χαμάς εξέφρασε την ικανοποίησή της για τη συμφωνία που ενέκρινε το Ισραήλ σήμερα για τη συμφωνία να κηρυχθεί «ανθρωπιστική εκεχειρία» στη Λωρίδα της Γάζας.

«Οι διατάξεις αυτής της συμφωνίας καταρτίστηκαν με βάση το όραμα της αντίστασης και την αποφασιστικότητά της να υπηρετήσει τον λαό μας και να ενισχύσει την επιμονή του έναντι της επίθεσης», ανέφερε το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα.

«Επιβεβαιώνουμε πως θα παραμείνουμε με το δάκτυλο στη σκανδάλη και ότι τα τάγματα των θριαμβευτών μας θα παραμείνουν σε επιφυλακή», προειδοποίησε.

Τη συμφωνία χαιρέτισε ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς, ενώ ζήτησε να υπάρξουν μονιμότερες λύσεις στην ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση.

Η κυβέρνηση του Αμπάς, που εδρεύει στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, «εκτιμά τις προσπάθειες (μεσολάβησης) του Κατάρ και της Αιγύπτου», επιθυμεί παρατεταμένη εκεχειρία με το Ισραήλ και «την εφαρμογή πολιτικής λύσης με βάση τη διεθνή νομιμότητα», σύμφωνα με ανάρτηση του ανώτερου συμβούλου του, Χουσέιν αλ Σέιχ, στα σόσιαλ μίντια.

Καθοριστικός για την επίτευξη της συμφωνίας υπήρξε ο διεθνής παράγοντας, τόσο ως προς το σκέλος των πιέσεων από θεσμούς, οργανισμούς και χώρες το προηγούμενο διάστημα όσο και στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ, την Αίγυπτο και το Κατάρ να παίζουν το ρόλο διαμεσολαβητή.

Την ικανοποίηση για τη συμφωνία εξέφρασε και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Τόνισε πως η συμφωνία ελπίζει να ανοίξει τον δρόμο για την επιστροφή στην πατρίδα τους «κι άλλων Αμερικανών ομήρων». Αναφερόταν στην απελευθέρωση δυο γυναικών με αμερικανική υπηκοότητα από τη Χαμάς στα τέλη Οκτωβρίου.

«Η σημερινή συμφωνία αναμένεται να φέρει πίσω στην πατρίδα επιπλέον Αμερικανούς ομήρους και δεν θα σταματήσω ώσπου να απελευθερωθούν όλοι», σημείωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, σύμφωνα με δελτίο Τύπου που δημοσιοποιήθηκε από τον Λευκό Οίκο.

Τη συμφωνία χαιρέτισε και ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης.

«Η ελληνική Κυβέρνηση είχε εγκαίρως εισηγηθεί και θέσει μετ’ επιτάσεως την ανάγκη ανθρωπιστικής παύσης και δημιουργίας βιώσιμων ανθρωπιστικών διαδρόμων. Προς την κατεύθυνση αυτή είχαμε προβεί σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες.

Θα πρέπει πλέον, σε εφαρμογή της συμφωνίας, να υπάρξει άμεση και απρόσκοπτη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας και παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε όσους το έχουν ανάγκη, καθώς και να ενταθεί η προσπάθεια για οριστική ειρήνευση στην περιοχή», αναφέρεται στην επίσημη δήλωση που δημοσίευσε το Υπουργείο Εξωτερικών.

Κοινή έκκληση Αράβων ΥΠΕΞ για επέκταση της εκεχειρίας

Οι υπουργοί Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας, της Αιγύπτου και της Ιορδανίας χαιρέτισαν επίσης τη συμφωνία και δήλωσαν στη διάρκεια ενημέρωσης των δημοσιογράφων στο Λονδίνο πως πρέπει να έχει στον ορίζοντά της την επανέναρξη των συνομιλιών για την τελική λύση των δύο κρατών.

Ο Σαουδάραβας υπουργός Εξωτερικών πρίγκιπας Φάισαλ μπιν Φαρχάν αλ Σαούντ δήλωσε πως η ανθρωπιστική βοήθεια θα πρέπει να είναι συνεχής και να επεκταθεί, και πως δεν θα πρέπει σε επόμενη φάση να εξαρτηθεί από την απελευθέρωση και άλλων ομήρων.

«Οποιαδήποτε αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας τώρα ως αποτέλεσμα αυτής της συμφωνίας για τους ομήρους πρέπει να διατηρηθεί και πρέπει να χτίσουμε πάνω σε αυτήν», είπε.

Επιπλέον, ξεκαθάρισε ότι: «Δεν πρέπει σε κανένα σημείο να υπάρξει μείωση σε αυτήν την πρόσβαση στη βάση της προόδου για απελευθέρωση και άλλων ομήρων… Η τιμωρία του άμαχου πληθυσμού της Γάζας για την κράτηση αυτών των ομήρων είναι εντελώς απαράδεκτη».

«Θα συνεχίσουμε τον πόλεμο»

Ο ισραηλινός στρατός θα «συνεχίσει τον πόλεμο» εναντίον της Χαμάς μετά την 4ήμερη κατάπαυση του πυρός, διεμήνυσε η κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανιάχου.

«Η ισραηλινή κυβέρνηση, ο ισραηλινός στρατός και οι δυνάμεις ασφαλείας θα συνεχίσουν τον πόλεμο για να επιστρέψουν στα σπίτια τους όλοι οι όμηροι, να ολοκληρωθεί η εξάλειψη της Χαμάς και για να εγγυηθούμε ότι δεν θα υπάρχει πλέον απειλή για το κράτος του Ισραήλ από τη Γάζα», αναφέρεται σε τμήμα ανακοίνωσης της κυβέρνησης που δημοσιεύτηκε από τους εκπροσώπους του Ισραηλινού πρωθυπουργού στην πλατφόρμα X.

Πού βρισκόμαστε τώρα

Η Χαμάς κρατά περίπου 210 ομήρους (Ισραηλινούς και μη) στη Γάζα, ενώ η Ισλαμική Τζιχάντ 30.

Μέχρι στιγμής έχουν σκοτωθεί πάνω από 14.100 Παλαιστίνιοι από τους ακατάπαυστους Ισραηλινούς βομβαρδισμούς, ανάμεσά τους 5.840 παιδιά και πάνω από 3.900 γυναίκες, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας στη Γάζα. Η εκατόμβη νεκρών από τις επιδρομές του ισραηλινού στρατού είναι καθημερινό φαινόμενο εδώ και βδομάδες και ο τρόμος, η απελπισία και ο θάνατος έχουν κυριεύσει τον πληθυσμό της Λωρίδας της Γάζας.

Εκτός από τις βόμβες, την πείνα, τις ασθένειες και τον εκτοπισμό από τα σπίτια τους, καλούνται να αντιμετωπίσουν και την τραγική κατάσταση που υπάρχει στα νοσοκομεία. 

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, συνολικά οι υπηρεσίες υγείας στη Λωρίδα της Γάζας έχουν υποστεί καταστροφικές ζημιές, με τα περισσότερα νοσοκομεία να μη λειτουργούν πλέον.

«Έχουμε τώρα 1,7 εκατομμύρια ανθρώπους εκτοπισμένους, επομένως έχουμε διπλάσιο ή τριπλάσιο πληθυσμό (στη νότια Γάζα), που χρησιμοποιεί το ένα τρίτο των νοσοκομειακών κλινών, σε λιγότερο από το ένα τρίτο των διαθέσιμων νοσοκομείων», δήλωσε προ ημερών χαρακτηριστικά ο αξιωματούχος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Μάικλ Ράιαν (εκτελεστικός διευθυντής του Προγράμματος Έκτακτης Ανάγκης Υγείας), αποτυπώνοντας μόνο ένα κομμάτι της ζοφερής πραγματικότητας. 

«Ακόμα κι αν αύριο το πρωί, αυτό έληγε με όρους κατάπαυσης του πυρός, θα εξακολουθούσαμε να έχουμε τεράστιο πρόβλημα», είπε χαρακτηριστικά.

► Στο μεταξύ, διεθνείς οργανισμοί έχουν μιλήσει ξεκάθαρα για δολοφονίες αμάχων και εγκλήματα πολέμου:

• Ο ΟΗΕ κατήγγειλε μια «χωρίς προηγούμενο δολοφονία αμάχων» στη Λωρίδα της Γάζας εν μέσω κορύφωσης της επισιτιστικής κρίσης στον πλήρως αποκλεισμένο παλαιστινιακό θύλακα.
• Για θανατηφόρες, παράνομες επιθέσεις που αποτελούν μέρος ενός τεκμηριωμένου σχεδίου αδιαφορίας για τους Παλαιστίνιους πολίτες έχει κάνει λόγο και η Διεθνής Αμνηστία.