«Η Μέση Ανατολή δεν θα είναι η ίδια για μας...»

Ανταπόκριση από τη Ραμπόρ, γενέτειρα του Ιρανού στρατηγού Σουλεϊμανί

Η Μπαφτ είναι η τελευταία μεγάλη πόλη πριν από το Ραμπόρ, το χωριό στο νοτιοανατολικό Ιράν όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Ιρανός στρατηγός Κασέμ Σουλεϊμανί. Το 2009, ενώ συγκρούσεις μαίνονταν στους δρόμους μεταξύ διαδηλωτών και των Φρουρών της Επανάστασης στις μετεκλογικές ταραχές που ξέσπασαν στο Ιράν, ο στρατηγός είχε τη δική του επιρροή στην απόφαση της τοπικής επιτροπής που εξέταζε εάν η γενέτειρά του μπορεί να χαρακτηριστεί πόλη ή όχι.

Το περασμένο Σάββατο, εδώ, στη -χαρακτηρισμένη πλέον ως πόλη- Ραμπόρ, ελάχιστοι άνθρωποι βρίσκονται έξω. Ρολά κατεβασμένα και όλα κλειστά εκτός από τράπεζες, δύο με τρία καταστήματα και εστιατόρια.

Οι λίγοι κάτοικοι που κυκλοφορούν έξω, περπατούν βαριά, μαυροφορεμένοι. Οι προσόψεις αφισοκολλημένες με εικόνες του στρατηγού· σε κάθε τράπεζα, κάθε κυβερνητικό γραφείο, αλλά και στα μικρά καταστήματα.

«Γιατί ο Σουλεϊμανί; Γιατί αυτόν; Τέτοια απώλεια... Χάσαμε έναν εθνικό ήρωα» λέει ο 59χρονος οδηγός ταξί Ρασούλ Μοραντί, χτυπώντας με τα χέρια το κεφάλι του. «Γιατί έπρεπε να τον δολοφονήσουν;» Το ίδιο ερώτημα, χωρίς το βάρος θρήνου αλλά με το βάρος φόβου, γυρεύει απάντηση σε όλο τον πλανήτη από τα ξημερώματα της Παρασκευής.

Η διαταγή δολοφονίας του αλλοτινού συνεργάτη των αμερικανικών δυνάμεων στη μάχη κατά του «Ισλαμικού κράτους» και των Ταλιμπάν, του «υπ’ αριθμόν ένα τρομοκράτη» στον κόσμο κατά την εκτίμηση του ενοίκου του Λευκού Οίκου, παρέμενε ανεκτέλεστη από τους προκατόχους του Τραμπ, Τζορτζ Ουόκερ Μπους και Μπαράκ Ομπάμα.

«Να δολοφονήσεις τον στρατηγό Κασέμ Σουλεϊμανί είναι ένα σπαθί στην καρδιά του Ιράν» έγραψε ο Βρετανός δημοσιογράφος Ρόμπερτ Φισκ.

«Δεν θα χυθούν δάκρυα στο Ιράν για τον θάνατο του Σουλεϊμανί», είπε ο μεγιστάνας πρόεδρος, με λίγες λέξεις, περισσότερες όμως από την ανάρτηση στο twitter μιας φωτογραφίας της αμερικανικής σημαίας, μετά από την προσευχή του μαζί με ευαγγελικούς Χριστιανούς.

Κάτι που βέβαια δεν ισχύει: η νεκρώσιμη «ακολουθία» συνεχίστηκε το Σαββατοκύριακο και τη Δευτέρα στη νεκρική πομπή για τον Ιρανό στρατηγό με ένα τεράστιο πλήθος κόσμου σε δρόμους, γέφυρες και πλατείες από άκρη σε άκρη στην Ισλαμική Δημοκρατία. Πορείες που έφεραν μνήμες και συγκρίσεις με την κηδεία του ηγέτη της ισλαμικής επανάστασης στο Ιράν, Αγιατολάχ Ρουχολάχ Χομεϊνί. 

Η σορός του αρχιτέκτονα της ιρανικής επιρροής στη Μέση Ανατολή, του ανθρώπου που κατά πολλούς σκόρπισε με σορούς τη Συρία και το Ιράκ, μεταφέρθηκε στην πλατεία Αζαντί, στη δυτική Τεχεράνη, όπου εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι περίμεναν να αποχαιρετίσουν τον «Στρατηγό των Καρδιών».

Ο γιος μου μού τηλεφώνησε στις 6 το πρωί με φωνή τρεμάμενη. Τον ρώτησα “Τι συνέβη;”. Μου είπε “Ο χατζής σου πέθανε”. Τον ρώτησα “Ποιος χατζής;”. Μου είπε “Ο Κασέμ”. “Ο Θεός είναι Μεγάλος” (Αλλάχου Ακμπάρ) ούρλιαξα. Ορκίζομαι στον Θεό, προτιμούσα να πεθάνουν οι γιοι μου, παρά ο στρατηγός» λέει ο 52χρονος Ασαντ Ισμαήλι στη Ραμπόρ, παλιός φίλος του Σουλεϊμανί στις ημέρες του πολέμου με το Ιράκ.

«Θα εκδικηθούμε»

Φορώντας ένα σφιχτό μάλλινο καπέλο, με μαύρο παλτό και πουκάμισο, ο Ρασούλ, οδηγώντας στους άδειους δρόμους της γενέθλιας πόλης του στρατηγού, κοιτάζει μία φωτογραφία του στρατηγού πάνω σε ένα αυτοκίνητο, ψιθυρίζοντας κάτω από το παχύ μουστάκι του:

«Θα εκδικηθούμε... Αυτός ήταν ο λόγος που δεν έχω καμία ανησυχία για τον γιο μου. Οι δρόμοι είναι ασφαλείς χάρη σε αυτόν. Τα σύνορα είναι ασφαλή χάρη σε αυτόν. Εδωσε ασφάλεια στο Αφγανιστάν, πολέμησε τους Ταλιμπάν. Πολέμησε το “Ισλαμικό κράτος” και έδωσε το Ιράκ πίσω στον λαό του».

Εκείνος που ριψοκινδύνευε τη ζωή του, σύμφωνα με τους συνεργάτες του, στις πρώτες γραμμές του μετώπου, εκείνος που οι άντρες του τον θαύμαζαν για το θάρρος του, περίμενε ότι θα πεθάνει. Αλλά το αεροδρόμιο της Βαγδάτης είναι ο τελευταίος τόπος που θα περίμενε κανείς.

«Οι ΗΠΑ πρέπει να απαντήσουν γιατί τον σκότωσαν. Ηταν μια τρομοκρατική επίθεση, δεν ήταν εμπόλεμη σύρραξη. Ολοι στη χώρα έχασαν έναν μεγάλο αδερφό. Η Μέση Ανατολή δεν θα είναι η ίδια για μας μετά απ’ αυτόν», λέει ο 30χρονος Μομπίν Σαριατί που εργάζεται ως ανθρακωρύχος κοντά στο Ραμπόρ.

Θρήνος, οργή και απαίτηση εκδίκησης. Μια οργή πιο στοχευμένη από εκείνη που γέμιζε τους δρόμους σε δεκάδες πόλεις του Ιράν και του Ιράκ στις πολύνεκρες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις του περασμένου Οκτωβρίου και Νοεμβρίου. Με απαιτήσεις τότε, από πολίτες στο Ιράκ, για αλλαγή μιας πολιτικής τάξης διεφθαρμένης και ανίκανης. Στο Ιράν, ενάντια στην ανεργία, στην οικονομική δυσπραγία.

Οι σοβαρότερες κοινωνικές αναταραχές τα τελευταία χρόνια, δύσκολα όμως αναγνωρίσιμες στον δυτικό κόσμο, και «ανακόλουθες» με τα αλληλοτροφοδοτούμενα πολεμοχαρή «Θάνατος στην Αμερική», «Αξονας του Κακού» και «Μάχη ενάντια στην τρομοκρατία» των στοχευμένων αεροπορικών επιδρομών.

«Ενας πρόεδρος μιας δυτικής χώρας, ενός δημοκρατικού έθνους απειλεί να καταστρέψει [ιρανικά] μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς. Ξέρετε ποιον θυμίζει; Το “Ισλαμικό κράτος” και την Αλ Κάιντα» δηλώνει ο 50χρονος Τουράζ από την Τεχεράνη, αντιδρώντας στη νέα απειλή του μεγιστάνα προέδρου ότι η χώρα του έχει στο στόχαστρο 52 συγκεκριμένες τοποθεσίες «ορισμένες από τις οποίες έχουν μεγάλη σημασία για το Ιράν και την ιρανική κουλτούρα».

«Τρέφετε βαθύ σεβασμό για τον ιρανικό λαό; Φυσικά! Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο διαλύσατε μια ειρηνική συμφωνία, επιβάλατε ταξιδιωτική απαγόρευση στον “ιρανικό λαό” για να εισέλθει στις ΗΠΑ, γι’ αυτό και οι τρομακτικές σας ηλίθιες κυρώσεις έχουν κάνει τον ιρανικό λαό να υποφέρει οικονομικά» απαντά οργισμένα στο διάγγελμα του Τραμπ η 41χρονη Ιρανή Ατόζα Κασιρζαντέχ, πανεπιστημιακός που ζει στον Καναδά.

Η εικόνα ενός διχασμένου Ιράν, με τους μετριοπαθείς να αποκτούν ολοένα μεγαλύτερη επιρροή τα τελευταία χρόνια, και μιας παραιτηθείσας κυβέρνηση του Ιράκ έπειτα από τις διαδηλώσεις των περασμένων μηνών, από τα ξημερώματα της Παρασκευής ανήκει στο παρελθόν.

«Θα εκδικηθούμε τη σωστή στιγμή, στο σωστό μέρος» ορκίστηκε η Τεχεράνη αποχωρώντας πλήρως από τις υποχρεώσεις της από την πυρηνική συμφωνία του 2015, ενώ το κοινοβούλιο του Ιράκ ψήφιζε υπέρ της αποχώρησης των αμερικανικών δυνάμεων από τη χώρα.

Δεν ήταν η πρώτη φορά, και ίσως ούτε η τελευταία, που οι εκ των υστέρων ερμηνείες στην αναζήτηση ενός ειρμού στις αποφάσεις του μεγιστάνα προέδρου των ΗΠΑ -αυτή τη φορά να δώσει εντολή για τη δολοφονία του Ιρανού πανίσχυρου και δημοφιλούς στη χώρα του στρατηγού- δείχνουν να σκοντάφτουν η μια πάνω στην άλλη. Ηταν αποτέλεσμα μιας μεθόδου, ενός κώδικα -έστω και διεστραμμένου- του Αμερικανού προέδρου; Ή μία ακόμα απόφαση σε μια ακολουθία ενός ακαταλόγιστου λογισμού;

Το σίγουρο είναι πως δέκα μήνες πριν από τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, η μόνη στρατηγική που τηρεί με συνέπεια ο Ντόναλντ Τραμπ είναι να καταπατά τους κανόνες, να τρέφει και να τρέφεται από το ακαταλόγιστο, να αψηφά κάθε έννοια διεθνούς δικαίου, διχάζοντας τον λαό του και ενώνοντας λαούς άλλων κρατών ενάντια στις ΗΠΑ. Αυτή ήταν, ούτως ή άλλως, η στρατηγική που του χάρισε την πρώτη εκλογή του.

* Ιρανός δημοσιογράφος που επισκέφτηκε το Σάββατο τη γενέτειρα του Σουλεϊμανί και μας έδωσε το επιτόπιο ρεπορτάζ, αλλά δεν επιθυμεί να υπογράψει με το πραγματικό του όνομα