Κλειστά σύνορα. Στρατός που με χημικά και δακρυγόνα διώχνει οικογένειες από τα εθνικά εδάφη. Χιλιάδες εγκλωβισμένοι χωρίς άμεση προοπτική να φτάσουν στον προορισμό τους.
Εικόνες που θυμίζουν την Ευρώπη-φρούριο, αλλά προέρχονται από την Κεντρική Αμερική, όπου εδώ και δεκαπέντε ημέρες παραμένουν αποκλεισμένοι χιλιάδες Κουβανοί μετανάστες, των οποίων η πορεία προς την αμερικανική Γη της Επαγγελίας, μέσω της Νικαράγουας, αναχαιτίστηκε βίαια.
Από τις 15 Νοεμβρίου, η κυβέρνηση της Νικαράγουας έκλεισε τα σύνορά της εμποδίζοντας την είσοδο στη χώρα περίπου 1.000 Κουβανών μεταναστών, στους οποίους η Κόστα Ρίκα είχε δώσει ανθρωπιστική βίζα επιτρέποντάς τους να φτάσουν στη μεθόριο χωρίς να ενημερώσει ή να ζητήσει συντονισμό με τη γείτονα για να διασχίσουν τη χώρα στο ταξίδι τους προς τις ΗΠΑ.
Ο πρόεδρος Ντανιέλ Ορτέγα καταγγέλλοντας την Κόστα Ρίκα για «παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας» έστειλε στρατό για να απωθήσει τους μετανάστες.
Οι δύο χώρες αποτελούν απλώς σημεία τράνζιτ της νέας χερσαίας διαδρομής που ακολουθούν στο κυνήγι του αμερικανικού ονείρου μετανάστες που φεύγουν νόμιμα από την Κούβα με μια πτήση για το Εκουαδόρ, για το οποίο δεν χρειάζονται βίζα από το 2008.
Από εκεί διακινητές τούς οδηγούν σε ένα επίπονο ταξίδι 7.700 χιλιομέτρων (και κόστους έως και 15.000 δολαρίων) γεμάτο εκβιασμούς και κινδύνους, διασχίζοντας ανάμεσα σε βουνά, ποτάμια, ζούγκλες και λημέρια λαθρεμπόρων, καρτέλ ναρκωτικών και αντάρτικων ομάδων ακόμη επτά χώρες (Κολομβία, Παναμάς, Κόστα Ρίκα, Νικαράγουα, Ονδούρα, Γουατεμάλα, Μεξικό) για να φτάσουν -αν στο μεταξύ δεν απελαθούν από κάποια από αυτές τις χώρες- στο φαντασιακό αμερικανικό Ελ Ντοράδο.
Η υπόθεση έφτασε στην Επιτροπή Ασφαλείας του Συστήματος Κεντροαμερικανικής Ενταξης (SICA), η οποία απέτυχε να συμφωνήσει σε λύση. Η Κόστα Ρίκα ζήτησε να δημιουργηθεί ανθρωπιστικός διάδρομος για να μπορέσουν να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς τον Βορρά.
Αλλά η Νικαράγουα διαφώνησε χαρακτηρίζοντας το ζήτημα «πολιτικό-μεταναστευτικό» και ζητώντας από τις ΗΠΑ να υποδέχονται τους χιλιάδες Κεντροαμερικανούς μετανάστες με τους ίδιους όρους με τους Κουβανούς. «Κι αυτοί θέλουν να ξεφύγουν από τη φτώχεια και όπως οι ΗΠΑ δίνουν δικαίωμα στους Κουβανούς να μπουν στη χώρα, έτσι πρέπει να κάνουν και με τους υπόλοιπους».
Αναφορά στον «Νόμο Κουβανικής Προσαρμογής» (ΝΚΠ) που υιοθετήθηκε το 1966 από τον Λίντον Τζόνσον και θεσπίζει την άμεση υποδοχή των Κουβανών που μπαίνουν σε αμερικανικό έδαφος παράτυπα, την ταχεία χορήγηση νομιμοποιητικών εγγράφων και τη δυνατότητα να αποκτήσουν άδεια μόνιμης παραμονής σε ένα χρόνο.
Με έναν μαγνήτη σαν κι αυτόν, έως πρόσφατα οι διακινητές περνούσαν από αυτές τις χώρες κάπου 40 Κουβανούς καθημερινά.
Το κύμα αυξήθηκε μετά το 2013, όταν άλλαξε η μεταναστευτική πολιτική της Κούβας καταργώντας τις άδειες εξόδου από το νησί έτσι που μόνα εμπόδια παραμένουν το οικονομικό και η βίζα της χώρας στην οποία θα ταξιδέψουν.
Διογκώθηκε μετά την αποκατάσταση των σχέσεων Ουάσινγκτον – Αβάνας και πυροδοτήθηκε από φήμες για κατάργηση ή τροποποίηση του «ΝΚΠ», κάτι που θα μπορούσε να δυσχεράνει ή και να ματαιώσει την άμεση νομιμοποίησή τους στις ΗΠΑ.
Οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί: τον Ιανουάριο του 2014 έφτασαν στο Εκουαδόρ 753 Κουβανοί και τον ίδιο μήνα φέτος 2.502, ενώ στην Κόστα Ρίκα 2.549 Κουβανοί έφτασαν χωρίς βίζα το 2013, 5.114 το 2014 και εκτοξεύθηκαν στους 12.166 έως τον Σεπτέμβριο φέτος. Ολοι τους με προορισμό τις ΗΠΑ.
Αυτή η πολιτική, αποκαλούμενη και πολιτική των «βρεγμένων ποδιών – στεγνών ποδιών», που θεωρεί εκ προοιμίου όποιον Κουβανό μπαίνει παράτυπα στις ΗΠΑ «πολιτικό πρόσφυγα του καθεστώτος», έρχεται σε αντίθεση με την ίδια την πραγματικότητα, αφού στη συντριπτική πλειονότητά τους δηλώνουν μετανάστες που αναζητούν ευκαιρίες και καλύτερη ζωή, όπως αναγκάστηκε να αναγνωρίσει και ο Κουβανο-Αμερικανός γερουσιαστής της Φλόριντα και υποψήφιος για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών στις προεδρικές του 2016, Μάρκο Ρούμπιο.
«Πολλοί Κουβανοί εντάσσονται στον νόμο και μόλις αποκτήσουν μόνιμη διαμονή στις ΗΠΑ επιστρέφουν 15-10 φορές τον χρόνο στην Κούβα», κάτι που ένας διωκόμενος σαφώς δεν θα μπορούσε να κάνει.
Ολα τα μέτρα που ανακοινώθηκαν στοχεύουν στην ανάσχεση της μεταναστευτικής ροής, με την Κόστα Ρίκα να ζητά από τον Παναμά να μην αφήνει να περάσουν άλλοι Κουβανοί τα σύνορα, τον Παναμά να απευθύνει ανάλογη έκκληση στην Κολομβία και τον Ισημερινό να απαιτεί από χθες 1η Δεκεμβρίου εκ νέου βίζα στους πολίτες της Κούβας.
Οσο για τους 4.000 πλέον Κουβανούς που παραμένουν εγκλωβισμένοι στην Κόστα Ρίκα, πολλοί από αυτούς σε πρόχειρα καταφύγια, δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα κάποια άμεση λύση.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας