Η Αργεντινή σε σταυροδρόμι

Συνηθισμένοι στους λατινοαμερικανικούς «-ισμούς», 32 εκατομμύρια Αργεντίνοι καλούνται στις 25 Οκτωβρίου να εκλέξουν πρόεδρο της χώρας αλλά και το 50% των μελών της Βουλής και του ενός τρίτου της Γερουσίας, αποφασίζοντας αν θα δώσουν συνέχεια στον «κιρτσνερισμό», τις πολιτικές που υιοθέτησε το ζεύγος Κίρτσνερ, ή αν θα αλλάξουν σελίδα.

Ο περονιστής Ντανιέλ Σιόλι, διάδοχος της απερχόμενης προέδρου Κριστίνα Κίρτσνερ στην ηγεσία του συνασπισμού Μέτωπο για την Νίκη (FpV), είναι το αδιαμφισβήτητο φαβορί.

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις τού δίνουν 38% με 42%, με τον βασικό αντίπαλό του, Μαουρίσιο Μάκρι, του δεξιού συνασπισμού «Ας Αλλάξουμε», να φέρεται στο 30% και τρίτο τον πρώην περονιστή Σέρχιο Μάσα με ένα 20%.

Ενα αποτέλεσμα οριακό καθώς για να νικήσει από τον πρώτο γύρο ο Σιόλι πρέπει είτε να πάρει περισσότερο από 45% είτε να κερδίσει με ποσοστό μεγαλύτερο του 40% και με τουλάχιστον 10 μονάδες διαφορά από τον δεύτερο.

Ενας ενδεχόμενος δεύτερος γύρος θα μπορούσε να απειλήσει με ήττα τον κυβερνητικό υποψήφιο, αν κατάφερνε να ενωθεί η δεξιά αντιπολίτευση και με δεδομένο ότι τόσο το κεντροαριστερό Μέτωπο Προοδευτικών όσο και το αντικαπιταλιστικό Μέτωπο της Αριστεράς και των Εργαζόμενων έχουν δηλώσει ότι πρόκειται για τρεις «συντηρητικούς» υποψήφιους και δεν θα στηρίξουν κανέναν τους.

Οι δυο βασικοί αντίπαλοι έχουν διασταυρώσει πολλές φορές τα σπαθιά τους αυτά τα χρόνια.

Ο επιχειρηματίας και πρώην αντιπρόεδρος του Νέστορ Κίρτσνερ, Σιόλι, είναι κυβερνήτης της περιφέρειας του Μπουένος Αϊρες (έκτασης όσο περίπου η Ιταλία) ενώ ο πολυεκατομμυριούχος και πρώην πρόεδρος της Μπόκα Τζούνιορς, Μάκρι, είναι δήμαρχος της πόλης του Μπουένος Αϊρες.

Τώρα, χωρίς να εγκαταλείπουν κατηγορίες και επικρίσεις, επιχειρούν να προσελκύσει καθένας τους ψηφοφόρους του αντιπάλου του.

Ο Μάκρι λέει πως μόνο αυτός μπορεί να φέρει την αλλαγή και υπόσχεται επιστροφή στις αυστηρές συνταγές του ΔΝΤ χωρίς να καταργήσει τις κοινωνικές πολιτικές της προκατόχου του.

Επαγγέλλεται αύξηση της απασχόλησης, ενώ πρώτη του πρωτοβουλία ως δημάρχου της πρωτεύουσας ήταν να απολύσει 2.400 δημοτικούς υπαλλήλους.

Διατείνεται πως θα πατάξει τη διαφθορά, αποφεύγοντας να αναφερθεί στην εισαγγελική έρευνα για αναθέσεις συμβάσεων για διαφήμιση και δημοσκοπήσεις ύψους 2,2 εκατ. δολαρίων σε εταιρεία που ανήκε σε υποψήφιο βουλευτή του κόμματός, ένα από τα επτά μεγάλα σκάνδαλα που έχουν σημαδέψει τις δύο θητείες του.

Οσο για τον Σιόλι, εκπρόσωπο της πιο συντηρητικής πτέρυγας του κόμματος της Κίρτσνερ, κρατά πλέον αποστάσεις από τον «κιρτσνερισμό» τονίζοντας πως θα κυβερνήσει με δικές του πολιτικές και θα προχωρήσει σε (απροσδιόριστες) σταδιακές αλλαγές.

Βέβαιος για τη νίκη ανακοίνωσε ήδη τη μελλοντική του κυβέρνηση, από την οποία έχει εξοστρακίσει όλες τις βασικές φυσιογνωμίες των κυβερνήσεων της πρώην προέδρου, επιλέγοντας π.χ. για υπουργό Οικονομικών την ελληνικής καταγωγής Σιλβίνα Μπατάκις, που από την αντίστοιχη θέση στην περιφέρεια του Μπουένος Αϊρες απέρριψε την αύξηση των μισθών των καθηγητών και αύξησε τους φόρους.

Το φόντο

Τα δώδεκα χρόνια των κυβερνήσεων του Νέστορ και της Κριστίνα Κίρτσνερ αφήνουν πίσω μια Αργεντινή σχεδόν σε στασιμότητα, με πληθωρισμό μεγαλύτερο του 25%, capital controls στο συνάλλαγμα, επικίνδυνες διαμάχες με τους «γύπες» των hedge funds που απειλούν τη χρηματοπιστωτική της σταθερότητα και 22% φτώχεια (από 36%).

Αλλά συγχρόνως με την ανεργία στο 6% (από 25%), νεοκεϊνσιανές πολιτικές που αύξησαν το εισόδημα και την κατανάλωση, γενναιόδωρες κοινωνικές πολιτικές στήριξης των πιο ευάλωτων, επιστροφή στην εθνική κυριαρχία στην πολιτική και την οικονομία, και θωράκιση της δικαιοσύνης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η δύναμη της απερχόμενης κυβέρνησης είναι πως παρά τα προβλήματα και τα ελλείμματα κατάφερε να διατηρήσει μια τεράστια μάζα υποστηρικτών, ιδίως από τα λαϊκά στρώματα. Αυτό είναι το πραγματικό διακύβευμα των εκλογών, ακόμη κι αν κερδίσει ο Σιόλι.