Τι θα προβλέπει το κείμενο συμπερασμάτων της 6ης Μαρτίου για Ουκρανία

Πέντε όρους θα θέσουν οι Ευρωπαίοι για τις διαπραγματεύσεις της ειρηνευτικής διαδικασίας μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.

Σύμφωνα με το κείμενο των συμπερασμάτων της έκτακτης Συνόδου Κορυφής της Πέμπτης που βρίσκεται στο τραπέζι αυτήν την ώρα, οι ηγέτες θα αναφέρουν ότι:

• Δεν μπορούν να υπάρξουν διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία.
• Δεν μπορούν να υπάρξουν διαπραγματεύσεις που επηρεάζουν την ευρωπαϊκή ασφάλεια χωρίς τη συμμετοχή της Ευρώπης.
• Η ασφάλεια της Ουκρανίας, της Ευρώπης και η παγκόσμια ασφάλεια είναι αλληλένδετες, μια κατάπαυση του πυρός μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο ως μέρος της διαδικασίας που οδηγεί σε μια συνολική ειρηνευτική συμφωνία.
• Οποιαδήποτε τέτοια συμφωνία πρέπει να συνοδεύεται από ισχυρές και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία που θα συμβάλλουν στην αποτροπή μελλοντικής ρωσικής επιθετικότητας.
• Η ειρήνη πρέπει να σέβεται την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας».

Κόντρα στην πολιτική Τραμπ και τις εξελίξεις από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα «επιβεβαιώνει εκ νέου τη συνεχή και ακλόνητη υποστήριξή του στην ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, καθώς και στην εδαφική ακεραιότητα εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της».

Οι ηγέτες αναφέρουν ότι η επίτευξη της «ειρήνης μέσω της ισχύος» απαιτεί η Ουκρανία να βρίσκεται στην ισχυρότερη δυνατή θέση, με τις δικές της ισχυρές στρατιωτικές και αμυντικές ικανότητες να αποτελούν ουσιαστικό συστατικό στοιχείο. «Αυτό ισχύει πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου».

Η Ε.Ε. θα ανοίγει την πόρτα σε συνεργασίες με συμμάχους και εταίρους με τους οποίους συμφωνεί. «Η Ε.Ε. παραμένει προσηλωμένη, σε συντονισμό με ομοϊδεάτες εταίρους και συμμάχους, στην παροχή ενισχυμένων πολιτικής, οικονομικής, χρηματοδοτικής, ανθρωπιστικής, στρατιωτικής και διπλωματικής στήριξης στην Ουκρανία και τον λαό της και να εντείνει την πίεση στη Ρωσία προκειμένου να αποδυναμωθεί η ικανότητά της να συνεχίσει να διεξάγει τον επιθετικό της πόλεμο», θα σημειώνουν οι ηγέτες.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα δεσμευτεί ότι θα συνεχίσει να παρέχει στην Ουκρανία τακτική και προβλέψιμη οικονομική στήριξη. «Το 2025, θα παράσχει στην Ουκρανία 30,6 δισ. ευρώ, με εκταμιεύσεις από τη διευκόλυνση για την Ουκρανία που αναμένεται να φθάσουν τα 12,5 δισ. ευρώ και με εκταμιεύσεις ύψους 18,1 δισ. ευρώ στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας των G7», θα αναφέρεται στο κείμενο των συμπερασμάτων.

Επίσης, θα θέτει το ζήτημα της περαιτέρω στρατιωτικής βοήθειας: επείγουσα εντατικοποίηση των προσπαθειών, ιδίως όσον αφορά την παροχή αεροπορικών αμυντικών συστημάτων, πυρομαχικών και πυραύλων, καθώς και για την παροχή της αναγκαίας εκπαίδευσης και εξοπλισμού για τις ουκρανικές ταξιαρχίες, καθώς και για άλλες ανάγκες που μπορεί να έχει η Ουκρανία.

«Μια Ουκρανία ικανή να αμυνθεί αποτελεσματικά αποτελεί αναπόσπαστο μέρος κάθε μελλοντικών εγγυήσεων ασφαλείας. Στο πλαίσιο αυτό και επιπλέον των κεφαλαίων που έχουν ήδη δεσμευτεί για την Ουκρανία για το τρέχον έτος, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει την ετοιμότητα των κρατών μελών να αντιμετωπίσουν περαιτέρω τις πιεστικές στρατιωτικές και αμυντικές ανάγκες της Ουκρανίας και καλεί το Συμβούλιο να προωθήσει τις εργασίες σχετικά με πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της στρατιωτικής στήριξης της Ε.Ε. προς την Ουκρανία. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει επίσης τη σημασία της εντατικοποίησης των εργασιών για την περαιτέρω στήριξη της Ουκρανίας  και την ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας της Ουκρανίας και την εμβάθυνση της συνεργασίας της με την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία», αναφέρεται στο κείμενο.

Υπό το πρίσμα των διαπραγματεύσεων για μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη, «η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη είναι έτοιμα να συμβάλουν περαιτέρω στις εγγυήσεις ασφαλείας που βασίζονται στις αντίστοιχες αρμοδιότητες και ικανότητές τους, μεταξύ άλλων με τη διερεύνηση της πιθανής χρήσης των μέσων της Κοινής Πολιτικής Άμυνας και Ασφάλειας. Οι εγγυήσεις ασφαλείας θα πρέπει να αναληφθούν σε συνεννόηση με την Ουκρανία, καθώς και με ομοϊδεάτες και διατλαντικούς εταίρους.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι κάθε στρατιωτική στήριξη καθώς και οι εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία θα παρέχονται με πλήρη σεβασμό της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας των κρατών μελών και λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων των κρατών μελών.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει το εγγενές δικαίωμα της Ουκρανίας, με βάση την Χάρτα του ΟΗΕ και το διεθνές δίκαιο, να επιλέγει η ίδια το πεπρωμένο της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να υποστηρίζει τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες της Ουκρανίας στην ευρωπαϊκή της πορεία.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο θέμα αυτό κατά την επόμενη σύνοδό του, στις 20-21 Μαρτίου.

Για την Ευρωπαϊκή Άμυνα

Μια Ευρώπη κυρίαρχη, περισσότερο υπεύθυνη για την άμυνά της και καλύτερα εξοπλισμένη για να ενεργεί και να αντιμετωπίζει αυτόνομη αντιμετώπιση των άμεσων και μελλοντικών προκλήσεων και απειλών περιγράφει το κείμενο των συμπερασμάτων των 27.

Το κείμενο θυμίζει σε πολλά σημεία πολεμικό ανακοινωθέν, που προετοιμάζει την άμυνα της ΕΕ, καλεί για μετεξέλιξη της ευρωπαϊκής οικονομίας σε οικονομία πολέμου, ενώ για πρώτη φορά αμφισβητείται -χωρίς να κατονομάζεται- η συμμαχία με τις ΗΠΑ.

Οι ηγέτες θα τονίζουν την ανάγκη να συνεχιστεί η ουσιαστική αύξηση των αμυντικών δαπανών, ζητώντας από την Επιτροπή να συστήσει χωρίς καθυστέρηση έναν τρόπο για τη χρήση ευελιξίας στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης για τη διευκόλυνση σημαντικών αμυντικών δαπανών σε εθνικό επίπεδο. Επίσης, καλεί την Επιτροπή να προτείνει πρόσθετες πηγές χρηματοδότησης της άμυνας σε σε επίπεδο Ε.Ε., μεταξύ άλλων μέσω πρόσθετης ευελιξίας που προσφέρεται στα κράτη μέλη η χρήση των κονδυλίων των διαρθρωτικών ταμείων τους, και να παρουσιάσει ταχέως τις σχετικές προτάσεις.

Θα καλεί επίσης το συμβούλιο των διοικητών της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων να προβεί επειγόντως να προσαρμόσει περαιτέρω τις πρακτικές της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για τη χορήγηση δανείων στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας, ιδίως όσον αφορά τα βασικά αμυντικά έργα, ιδίως με την επανεκτίμηση του καταλόγου των εξαιρούμενων δραστηριοτήτων και αυξάνοντας τον όγκο της διαθέσιμης χρηματοδότησης στον  τομέα της ασφάλειας και της άμυνας.

Την καλεί επίσης να προσδιορίζει τους ακόλουθους τομείς προτεραιότητας για δράση σε επίπεδο Ε.Ε. στον τομέα δυνατοτήτων, λαμβάνοντας υπόψη τα διδάγματα που αντλήθηκαν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, σύμφωνα με τις εργασίες που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας και σε πλήρη συνοχή με το ΝΑΤΟ.

Συγκεκριμένα, οι ηγέτες θα καλούν να εντατικοποιηθούν οι εργασίες για αεράμυνα και πυραυλική άμυνα, η παραγωγή πυραύλων και πυρομαχικών, η ανάπτυξη της παραγωγής μη επανδρωμένων αεροσκαφών και συστημάτων κατά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, στρατηγικοί καταλύτες, μεταξύ άλλων σε σχέση με το διάστημα και την προστασία κρίσιμων υποδομών, στρατιωτική κινητικότητα, κυβερνοχώρος, τεχνητή νοημοσύνη και ηλεκτρονικός πόλεμος.

Στο κείμενο των συμπερασμάτων θα υπογραμμίζεται ότι η προστασία και η άμυνα των χερσαίων, εναέριων και θαλάσσιων συνόρων της Ε.Ε. συμβάλλουν στην ασφάλεια της Ευρώπης στο σύνολό της, ιδίως όσον αφορά τα ανατολικά σύνορα της Ε.Ε. ως τα πλέον εκτεθειμένα στις απειλές που προέρχονται από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, θα  υπογραμμίζει τη σημασία της συστηματικότερης συγκέντρωσης της ζήτησης, της εναρμόνισης  των απαιτήσεων και των κοινών προμηθειών με στόχο τη μείωση του συνολικού κόστους, την εξασφάλιση της τυποποίησης και της διαλειτουργικότητας και την προσφορά στην ευρωπαϊκή βιομηχανία, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ και της μεσαίας κεφαλαιοποίησης, μεγαλύτερη προβλεψιμότητα, καθώς και να συμβάλει σε μια στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς για την αμυντική βιομηχανία που θα κινητοποιήσει καλύτερα τις ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις.

Οι ηγέτες επίσης θα καλούν τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας, σε συνεργασία με την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, να δημιουργήσει γρήγορα τις κατάλληλες διαδικασίες για τον σκοπό αυτό, καλεί τους συνομοθέτες να ολοκληρώσουν τις διαπραγματεύσεις για την ευρωπαϊκή άμυνα της Βιομηχανίας Άμυνας (EDIP) το συντομότερο δυνατόν. Θα υπογραμμίζεται η σημασία της συνεχιζόμενης στήριξης της έρευνας, της καινοτομίας και της ανάπτυξης μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας.

Επίσης, θα καλεί την Επιτροπή και τους συνομοθέτες να προωθήσουν γρήγορα τις εργασίες σχετικά με την απλούστευση του νομικού και διοικητικού πλαισίου, ιδίως για τις δημόσιες προμήθειες και τη βιομηχανική συνεργασία, προκειμένου να αντιμετωπιστούν όλα τα εμπόδια και οι εμπλοκές που εμποδίζουν την ταχεία ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας, μεταξύ άλλων για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Κομισιόν να δώσει προτεραιότητα σε μια συνολική απλούστευση ειδικά για την άμυνα.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει επίσης ότι μια ισχυρότερη και ικανότερη Ευρωπαϊκή Ένωση στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας θα συμβάλει θετικά στην παγκόσμια και διατλαντική ασφάλεια και συμπληρώνει το ΝΑΤΟ, το οποίο παραμένει, για τα κράτη που είναι μέλη του, το θεμέλιο της συλλογικής τους άμυνας. Καλεί τα κράτη μέλη που είναι επίσης σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ να συντονιστούν ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο του 2025.

Τα ανωτέρω ισχύουν με την επιφύλαξη του ειδικού χαρακτήρα της ασφάλειας και της αμυντικής πολιτικής ορισμένων κρατών μελών, και λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα στην ασφάλεια και την άμυνα όλων των κρατών μελών, σύμφωνα με τις Συνθήκες.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένει με ενδιαφέρον τη Λευκή Βίβλο για το μέλλον της ευρωπαϊκής Άμυνας, συμπεριλαμβανομένων των στοιχείων της που αποσκοπούν στην ουσιαστική ενίσχυση της χρηματοδότησης της ευρωπαϊκής άμυνας και να ενισχύσουν την ευρωπαϊκή αμυντική τεχνολογική και βιομηχανική βάση.

 Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο θέμα αυτό στις συνόδους του Μαρτίου και του Ιουνίου.