Από κοντά παρακολουθεί η Ε.Ε. την υπόθεση της τραγωδίας των Τεμπών. Δεν είναι μόνο θέματα απόδοσης δικαιοσύνης και κράτους δικαίου που βρίσκονται στο μικροσκόπιο των ευρωπαϊκών οργάνων. Στον θεσμικό της ρόλο συμπεριλαμβάνεται και ο έλεγχος για την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων, για την υλοποίηση των δεσμεύσεων της Ελλάδας, όπως επίσης και για τη διάθεση των ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα, το χειρότερο τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη, τράβηξε από την αρχή την προσοχή τόσο της Κομισιόν και του Ευρωκοινοβουλίου όσο και μιας σειράς θεσμών όπως η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Σιδηροδρόμων (ΕRA). Ωστόσο, σημείο-καμπής ήταν η παρουσία των συγγενών των θυμάτων της τραγωδίας των Τεμπών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Συγκεκριμένα, η ακρόασή τους στην Επιτροπή Αναφορών, που είναι η μόνη στην οποία έχουν πρόσβαση οι πολίτες για να θέσουν ένα ζήτημα στους θεσμούς. Ηταν Μάρτιος του 2024.
«Είμαστε βέβαιοι για τη συγκάλυψη, γι’ αυτό είμαστε εδώ», είπε η Μαρία Καρυστιανού, μιλώντας όρθια μπροστά στους ευρωβουλευτές όλων των χρωμάτων. «Φέρω το βάρος μιας τεράστιας ευθύνης, που εύχομαι κανείς ποτέ να μη χρειαστεί να αναλάβει. Είμαι εδώ όχι μόνο ως μάνα, αλλά και ως πρόεδρος της επιτροπής των συγγενών. Εχω πάνω μου και την ευθύνη που γιγαντώθηκε με τις 1.330.000 των Ελλήνων που έχουν συνυπογράψει το δίκαιο αίτημά μας», είπε η Μαρία Καρυστιανού.
«Δεν σας ζητάμε να γίνετε λαϊκό δικαστήριο. Εχουμε τρία αιτήματα: να προστατεύσετε το κράτος δικαίου, να φροντίσετε για την προστασία της ζωής και της ακεραιότητας των συγκοινωνιών», ζήτησε. Εξω από το Ευρωκοινοβούλιο πλήθος κόσμου -Ελλήνων κυρίως- είχαν συγκεντρωθεί αυθόρμητα για να της συμπαρασταθούν.
Τα αιτήματα των συγγενών έγιναν ομόφωνα δεκτά -από όλες τις πολιτικές ομάδες- από την Επιτροπή Αναφορών. Ο φάκελος διερεύνησης του δυστυχήματος κρατήθηκε ανοιχτός και από την αρμόδια Επιτροπή Μεταφορών ΤRΑΝ, αλλά και από τη LIBE, την Επιτροπή Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων. Και από τότε, το σύνολο της υπόθεσης απέκτησε και βρυξελλιώτικη δυναμική.
Πρώτοι μήνες
Ο πρώτος που αρμοδίως ασχολήθηκε με το πολύνεκρο δυστύχημα ήταν ο ERA. Λίγες μόλις μέρες μετά τη σύγκρουση, μέσω της «Εφ.Συν.», είχε διαμηνύσει ότι διατίθεται να παράσχει όποια βοήθεια ζητήσει η Ελλάδα. Ο Οργανισμός διευκρίνιζε ότι οι ειδικοί του δεν είναι μόνο για… συνδρομή σε επίπεδο εποπτείας της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων, όπως είχαν ζητήσει οι ελληνικές αρχές, αλλά και για τη διερεύνηση του δυστυχήματος. Αρκεί η Ελλάδα να το ζητήσει, κάτι που δεν έγινε ποτέ.
Ο ERA εξέδωσε τον Σεπτέμβριο του 2023 ένα πόρισμα-ράπισμα για τα χάλια του ελληνικού σιδηροδρόμου. Στο πολυσέλιδο πόρισμα, καταγράφηκε η εικόνα διάλυσης και πλήρους σύγχυσης ρόλων που οδήγησε και στο δυστύχημα των Τεμπών. «Κατά συνέπεια, στην Ελλάδα προκύπτει ότι δεν υπάρχει κανείς, σε επίπεδο κυβέρνησης ή εθνικού φορέα, ο οποίος να αναλαμβάνει αποτελεσματικά τη συνολική ευθύνη για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων και να οδηγεί το σύστημα σε μια συνεχή βελτίωση», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Στο μεταξύ, τον Ιούνιο του 2023, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία πληροφόρησε τις ελληνικές αρχές για υπόνοιες που προέκυψαν, κατά τη διερεύνηση της υπόθεσης, για τη διάπραξη αδικημάτων από δύο πρώην υπουργούς. Η EPPO κάλεσε την κυβέρνηση να ενεργήσει, καθώς, στην ελληνική έννομη τάξη, αδικήματα υπουργών διώκονται μόνο με απόφαση του ελληνικού Κοινοβουλίου. Ωστόσο, στην κοινοβουλευτική συζήτηση που ακολούθησε τον Νοέμβριο του 2023, η κυβέρνηση προέκρινε τη σύσταση εξεταστικής και όχι προανακριτικής επιτροπής…
Μιλώντας στην «Εφ.Συν.», η Ευρωπαία εισαγγελέας Λάουρα Κοβέσι, τον Μάρτιο του 2024, είπε ότι, εάν είχαν εφαρμοστεί η τηλεδιοίκηση και η σηματοδότηση, το δυστύχημα θα είχε αποφευχθεί. Επίσης, ζήτησε την αλλαγή του νόμου περί ευθύνης υπουργών...
Ο κρίσιμος ρόλος των συγγενών
Τουλάχιστον τέσσερις φορές έχουν έρθει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο η Μαρία Καρυστιανού και οι συγγενείς του συλλόγου. Κάθε φορά, η παρουσία τους έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον των Βρυξελλών σε όλα τα επίπεδα. Η αρχή είχε γίνει τον Φεβρουάριο του 2024 στην εκδήλωση που είχε διοργανωθεί -με πρωτοβουλία του αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Αριστεράς Κώστα Αρβανίτη- από την ευρωομάδα του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ./LEFT. Τότε για πρώτη φορά ευρωβουλευτές άλλων χωρών και άλλων πολιτικών ομάδων ενημερώθηκαν για την εξέλιξη της υπόθεσης.
Ακολούθησε η ακρόαση στην Επιτροπή Αναφορών με την έγκριση των αιτημάτων, η οποία επισπεύσθηκε με αίτημα των ευρωβουλευτών της Ευρωπαϊκής Αριστεράς λόγω των επικείμενων ευρωπαϊκών εκλογών.
Η Μαρία Καρυστιανού, εκπρόσωποι οικογενειών θυμάτων και επιζήσαντες συμμετείχαν σε εκδήλωση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αυτή τη φορά με πρωτοβουλία της Ελενας Κουντουρά, τον Απρίλιο του 2024, με θέμα την ασφάλεια των σιδηροδρόμων. Συγγενείς ήρθαν ξανά στις Βρυξέλλες και τον Οκτώβριο για ακόμα μια εκδήλωση, αλλά και για συναντήσεις με μέλη των θεσμών.
Παρά τις επαφές των συγγενών με στελέχη του Ευρωκοινοβουλίου, καθώς και την επιστολή που απηύθυναν στην πρόεδρο της Κομισιόν ενημερώνοντας ότι η Ελλάδα ελέγχεται για το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, δεν έλαβαν απάντηση. Αντίθετα, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε την ανάληψη του κρίσιμου χαρτοφυλακίου των Μεταφορών στον Ελληνα επίτροπο. Επίσης, πρόεδρος στην αρμόδια Επιτροπή Μεταφορών ανέλαβε η επικεφαλής των ευρωβουλευτών της Ν.Δ., Ελίζα Βόζεμπεργκ. Αντιπρόεδρος της ίδιας Επιτροπής ανέλαβε η ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Ελενα Κουντουρά.
Η ακρόαση του υποψήφιου επιτρόπου Απόστολου Τζιτζικώστα ήταν η επόμενη ημερομηνία-σταθμός, στις 3 Νοεμβρίου 2024. «Σας διαβεβαιώνω, εσάς και τα μέλη της Επιτροπής Μεταφορών, όπως και όλους τους συγγενείς των Τεμπών, ότι δεν θα διστάσω ούτε μία στιγμή να πράξω ακριβώς όσα προβλέπονται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία και την Κομισιόν, δεν θα παρεκκλίνω καθόλου από τις διαδικασίες που προβλέπονται», είπε ο υποψήφιος επίτροπος, ο οποίος εγκρίθηκε από τους ευρωβουλευτές.
Τον Δεκέμβριο του 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκινά νέα διαδικασία επί παραβάσει σε βάρος της ελληνικής κυβέρνησης, ζητώντας εξηγήσεις για το γεγονός ότι συνεχίζει να μην έχει συμμορφωθεί με τις προδιαγραφές ασφάλειας των σιδηροδρόμων. Τη διαδικασία υπογράφει ο ίδιος ο επίτροπος Απ. Τζιτζικώστας. Πιο πρόσφατο κεφάλαιο, οι δύο φορές που η Ευρωπαϊκή Αριστερά έχει ζητήσει να συζητηθεί το θέμα των Τεμπών στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, παρουσία του επιτρόπου. Καμία από αυτές δεν «πέρασε» τελικά… Είναι σίγουρο ότι αυτό το κεφάλαιο δεν ήταν το τελευταίο.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας