Οι προηγούμενες βουλευτικές εκλογές στη Φινλανδία, τον Απρίλιο του 2019, έφεραν στην εξουσία μια «κόκκινη-πράσινη» κυβέρνηση υπό τον σοσιαλδημοκράτη Αντι Ρίνε, με την εθνική οικονομία και κοινωνικά ζητήματα στην κορυφή τότε της ατζέντας.
Στα τέσσερα χρόνια που μεσολάβησαν μέχρι τις νέες κάλπες που στήνονται στη σκανδιναβική χώρα αυτή την Κυριακή για την ανάδειξη νέας Βουλής και κυβέρνησης, πολλά έχουν αλλάξει. Και δη δραματικά.
Παραμονές των εκλογών, έναν και πλέον χρόνο μετά την εισβολή του Ρώσου γείτονά της στην Ουκρανία, η πάλαι ποτέ «ουδέτερη» Φινλανδία αποτελεί ουσιαστικά από χθες νέο μέλος του ΝΑΤΟ -μετά τις τελευταίες εναπομείνασες εγκρίσεις από την Ουγγαρία και την Τουρκία απομένουν πια μόνο κάποια διαδικαστικά- ενόσω η «αδελφή» Σουηδία ακόμη περιμένει στο «κατώφλι».
Με το 80% και πλέον των Φινλανδών να υποστηρίζει αναφανδόν την ιστορική αυτή μεταστροφή, με το βλέμμα στραμμένο ανήσυχα στα 1.300 χιλιόμετρα κοινών συνόρων με τη Ρωσία, η εξέλιξη θα έπρεπε θεωρητικά να αποτελεί «ούριο άνεμο» στα προεκλογικά «πανιά» της νέας σταρ της εθνικής και πολιτικής σκηνής: της Σάνα Μαρίν.
Πώς ανέλαβε
Η νεαρή σοσιαλδημοκράτισσα βρέθηκε ξαφνικά το 2019 στο «τιμόνι» της Φινλανδίας, όταν ο εκλεγμένος πρωθυπουργός Αντι Ρίνε αναγκάστηκε να παραιτηθεί λόγω ενδοκυβερνητικών τριβών, μόλις έξι μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.
Με εσωκομματική ψηφοφορία και οριακή επικράτηση, η 34χρονη πολιτικός ανελίχθηκε στη θέση του και ανέλαβε με τις «ευλογίες» της κυβερνητικής πλειοψηφίας στη Βουλή τα «ηνία» της χώρας. Ετσι, λοιπόν, μια αντισυμβατική μιλένιαλ έγινε η νεότερη πρωθυπουργός στον κόσμο και η πρώτη στα χρονικά που ηγείτο μιας πεντακομματικής κυβέρνησης συνασπισμού όπου όλες οι επικεφαλής ήταν γυναίκες.
Παρά το νεαρό της ηλικίας της και τον συχνά σεξιστικό πόλεμο που δέχθηκε από ΜΜΕ και πολιτικούς αντιπάλους, η Μαρίν κατάφερε να «πλοηγήσει» τη χώρα μέσα από τη «λαίλαπα» της πανδημίας της Covid-19, του πολέμου στην Ουκρανία και της ένταξης στο ΝΑΤΟ και να θεωρείται δημοσκοπικά μέχρι και σήμερα η «καταλληλότερη» για την πρωθυπουργία.
Ενόψει ωστόσο της κάλπης της Κυριακής -όπου η Μαρίν θα κριθεί πρακτικά πρώτη φορά από τους ψηφοφόρους- καταγράφεται μια σαφής μετατόπιση του εκλογικού σώματος προς τα δεξιά και τα άκρα δεξιά στη μέχρι πρότινος φιλειρηνική Φινλανδία.
Σε αυτό μεγάλο βαθμό ευθύνης φέρει η πολιτική της ίδιας της Σάρα Μαρίν, που μεταξύ άλλων επικρίνεται ότι δεν έχει ευρύ κύκλο συμβούλων.
Υιοθέτησε σκληρή μιλιταριστική ρητορική, φτάνοντας πρόσφατα στο σημείο να αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο δωρεάς στο Κίεβο φινλανδικών μαχητικών F/A-18 Hornet, που θα αντικατασταθούν από τα πιο σύγχρονα F-35 της αμερικανικής Lockheed Martin, στο πλαίσιο μιας προμήθειας ύψους 10 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Συνολικά η αύξηση των αμυντικών δαπανών εκτόξευσε το δημόσιο χρέος της Φινλανδίας -στο φόντο των απότοκων και της πανδημίας- στα 144 δισεκατομμύρια ευρώ, ήτοι στο 70,9% το τρίτο τρίμηνο του 2022, από 68,7% το ίδιο διάστημα του 2021.
Φόβος για την οικονομία
Σε μια χώρα ευρέως γνωστή για τις υψηλές κοινωνικές δαπάνες (29% του ΑΕΠ το 2022), οι ανησυχίες για την οικονομία, την κρίση κόστους ζωής -συνέπεια της ενεργειακής κρίσης- και η δημοσιονομική πολιτική των κομμάτων βρέθηκαν στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας.
Η μάχη στην κάλπη προβλέπεται τώρα αμφίρροπη. Τόσο που θα μπορούσε να βγάλει «φίδια».
Οι διαφορές είναι στο όριο του στατιστικού λάθους στα ποσοστά των σοσιαλδημοκρατών («φλερτάρουν» με φορολογικές αυξήσεις προς αποφυγήν περικοπών στις κοινωνικές δαπάνες), του κεντροδεξιού Κόμματος Εθνικού Συνασπισμού («ευαγγελίζεται» λιτότητα) και του ακροδεξιού Κόμματος των Φινλανδών, το οποίο δεν αποκλείεται ακόμη και να βγει πρώτο.
Παρά τη μισαλλόδοξη ρητορική του, δείχνει να κερδίζει την ψήφο των νέων μέσω μιας δημαγωγικής εκστρατείας στο Tik Tok και να «κεφαλαιοποιεί» τους φόβους για τον πληθωρισμό (6,8% τον Μάρτιο).
Δεδομένης της αναλογικής εκπροσώπησης, το μετεκλογικό σκηνικό για τη συγκρότηση κυβέρνησης συνασπισμού παραμένει θολό.
Σε αντίθεση με τους σοσιαλδημοκράτες, η Κεντροδεξιά δεν έχει αποκλείσει τυχόν διαβουλεύσεις με την Ακροδεξιά της 45χρονης Ρίικα Πούρα.
Αναλυτές θεωρούν πιο πιθανό τον σχηματισμό ενός «κοκκινο-μπλε» συνασπισμού, μεταξύ Κεντροαριστεράς και Κεντροδεξιάς, προβλέποντας «καραμπόλες» στις ηγεσίες μικρότερων κομμάτων της πολιτικής σκηνής της Φινλανδίας.
Οσο για τη Σάρα Μαρίν; Σε περίπτωση που δεν επανεκλεγεί στην πρωθυπουργία, φημολογείται ότι θα μπορούσε να είναι το 2024 η υποψήφια των σοσιαλδημοκρατών για πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας