Ολοι πέφτουν από τα σύννεφα

Μία ημέρα μετά τη δημοσιοποίηση από την επιτροπή της αμερικανικής Γερουσίας της λογοκριμένης περίληψης για τα βασανιστήρια και το πρόγραμμα των μυστικών φυλακών της CIA που ενέκρινε και υπέγραψε ο πρόεδρος Τζορτζ Μπους την επομένη της 11ης Σεπτεμβρίου, όλοι έπεσαν από τα σύννεφα.

Κυβερνήσεις που φιλοξένησαν μυστικές φυλακές της CIA, πρωθυπουργοί που υπέγραψαν μυστικά πρωτόκολλα, που πήραν αναπτυξιακή βοήθεια από την Ουάσινγκτον ως αντιστάθμισμα, ακόμη και κοινοβούλια που είχαν κλείσει την έρευνα της υπόθεσης ως αστήριχτη, ανακάλυψαν τώρα τον βόρβορο των «προωθημένων τεχνικών ανάκρισης», όπως ήταν το κατ’ ευφημισμόν όνομα των βασανιστηρίων που υπέστησαν ύποπτοι για τρομοκρατία, με τη συνεργασία, άμεση ή έμμεση, 54 χωρών ανά την υφήλιο.

Ο Αφγανός πρόεδρος Γάνι Ασραφ δήλωσε «αγανακτισμένος» και «σοκαρισμένος», σαν να ζούσε σε άλλον πλανήτη. Τουλάχιστον οι μισοί κρατούμενοι του Γκουαντάναμο είχαν συλληφθεί και βασανιστεί σε αφγανικό έδαφος πριν πετάξουν δωρεάν πρώτη θέση με εισιτήριο χωρίς επιστροφή για την εξωτική Κούβα, ένα κοινό μυστικό που κρατήθηκε επτασφράγιστο από τον διάδοχο του Καρζάι.

Ο Πολωνός πρώην πρόεδρος Αλεξάντερ Κβασνιέφσκι (1995-2005), από τους υπέρμαχους των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δήλωσε χθες ότι είχε άγνοια για το τι συνέβαινε στις μυστικές φυλακές που παρείχε στις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες σε πολωνικό έδαφος, αν και γνώριζε πως στα κέντρα κράτησης των αλλοδαπών υπόπτων -που είχαν απαχθεί και δεν υπόκειντο σε κανένα δίκαιο ή δικαστική διαδικασία- Αμερικανοί πράκτορες ανέκριναν «μαχητές του εχθρού».

Ο Κβασνιέφσκι δήλωσε ότι είχε μεν εγκρίνει τις ανακρίσεις, αλλά δεν γνώριζε τις μεθόδους. Ομως, όλα αυτά τα χρόνια οι επίσημες αρχές της Πολωνίας αρνούνταν ότι είχαν υπογράψει μυστικό πρωτόκολλο με την Ουάσινγκτον σχετικά με τα κελιά του τρόμου. Ο Κβασνιέφσκι, έχοντας στο πλευρό του τον πρώην πρωθυπουργό Λέζεκ Μίλερ, ο οποίος και ενέκρινε τότε την πολωνο-αμερικανική συμφωνία, αποκάλυψε πως στη συμφωνία υπήρχε ρητή αναφορά ότι οι κρατούμενοι στις μυστικές φυλακές θα είχαν αντιμετώπιση σύμφωνη με το δίκαιο της Πολωνίας και τους διεθνείς νόμους, όμως το πρωτόκολλο δεν υπεγράφη από την αμερικανική πλευρά, παρά μόνον από την κυβέρνηση της Βαρσοβίας.

«Αποζημιώσεις» εκατομμυρίων...

Οσο για τους Λιθουανούς, που είχαν διατάξει κοινοβουλευτική έρευνα για το θέμα, αλλά δεν προχώρησε λόγω άρνησης των Αμερικανών να συνεργαστούν, τώρα μόλις ανακάλυψαν ότι η κυβέρνησή τους είχε δεχτεί ένα εκατομμύριο δολάρια βοήθεια ως αποζημίωση για την κατασκευή του διαβόητου πλέον «κελιού» με το κωδικό όνομα «βιολέτα», σε τοποθεσία έξω από την πρωτεύουσα. «Αποζημίωση» 15 εκατομμυρίων δολαρίων είχαν δεχτεί και οι Πολωνοί. Ο κατάλογος των χωρών και των επισήμων που έμειναν άγαλμα από τις αποκαλύψεις δεν έχει τελειωμό. Ούτε και η υποκρισία.

Στην έκθεση της Γερουσίας δεν κατονομάζονται οι χώρες, ωστόσο έχουν γίνει γνωστές από την έρευνα του Ντικ Μάρτι και από δημοσιογραφική έρευνα έπειτα από παρακολούθηση των στιγμάτων των αεροσκαφών που χρησιμοποιούσε η «AIR-CIA» για να κάνει παραδόσεις κρατουμένων στα μυστικά κολαστήρια.

Τώρα, οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων πιέζουν να παραπεμφθούν στη Δικαιοσύνη οι ένοχοι για να μην επαναληφθούν παρόμοια μυστικά προγράμματα στο μέλλον, ενώ επιφανείς νομικοί υποστηρίζουν ότι τα περισσότερα αδικήματα έχουν παραγραφεί.

Η αποκάλυψη της βαρβαρότητας, μια κληρονομιά της εποχής Μπους την οποία αρνήθηκε να παραλάβει ο πρόεδρος Ομπάμα, είναι νωπή για να εκτιμήσουμε εν θερμώ τη γενναία πρωτοβουλία του Αμερικανού προέδρου, ο οποίος θέλησε να καθαρίσει την κόπρο του Αυγείου. Πολλά μπορεί να καταλογίσει κανείς στην αμερικανική πολιτική, όμως το αμερικανικό πολιτικό σύστημα έχει μηχανισμούς αυτοκάθαρσης που ελάχιστες χώρες διαθέτουν, ενώ ακόμη λιγότερες μπορούν να αποδεχτούν να πληρώσουν το πολιτικό κόστος της κατάχρησης της εξουσίας.