Τριήμερες προεδρικές εκλογές στην Αίγυπτο

Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα οι πολίτες στην Αίγυπτο για τις προεδρικές εκλογές, που αναμένεται ότι δεν θα έχουν εκπλήξεις, καθώς ο πρόεδρος Αμπντέλ Φάταχ αλ-Σίσι φαίνεται πως θα εξασφαλίσει άνετα μια τρίτη προεδρική θητεία.

Οι κάλπες άνοιξαν σήμερα στις 09:00 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας) και θα μείνουν ανοιχτές για τρεις ημέρες. Η ψηφοφορία θα διεξάγεται επί τρεις ημέρες από τις 9 π.μ. ως τις 9 μ.μ., θα τερματισθεί την Τρίτη στις 21:00 και τα τελικά αποτελέσματα θα ανακοινωθούν στις 18 Δεκεμβρίου.

Εκτός απ' τον Σίσι την προεδρία διεκδικούν άλλοι τρεις υποψήφιοι: ο Φαρίντ Ζαχράν, επικεφαλής του αντιπολιτευόμενου Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, ο Αμπντέλ Σανάντ Γιάμαμα, πρόεδρος του κόμματος Wafd και ο Χαζέμ Ομάρ, επικεφαλής του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος.

Ένας φιλόδοξος νεαρός υποψήφιος για την προεδρία, ο Αχμέντ Αλτανταγούι, αποχώρησε από την κούρσα αφού δεν κατάφερε να εξασφαλίσει τις απαιτούμενες υπογραφές για να εξασφαλίσει την υποψηφιότητά του. Ο ίδιος επέρριψε την ευθύνη για την αποτυχία του στην παρενόχληση, όπως είπε, του προσωπικού της εκστρατείας του και των υποστηρικτών του από τις υπηρεσίες ασφαλείας.

Στην πιο πολυπληθή αραβική χώρα του κόσμου, με πληθυσμό σχεδόν 106 εκατομμύρια, η οργάνωση των εκλογών ήταν τεράστια: περίπου 9.400 εκλογικά τμήματα, κινητοποίηση 15.000 εργαζομένων του υπουργείου Δικαιοσύνης και τριήμερη περίοδος ψηφοφορίας για τους περίπου 67 εκατομμύρια Αιγυπτίους που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους, σύμφωνα με την εκλογική αρχή.

Ο Αλ Σίσι ψήφισε σε εκλογικό κέντρο στο προάστιο Ηλιούπολη του Καΐρου μόλις άνοιξαν οι κάλπες στις 9 π.μ. Δεν έκανε κανένα σχόλιο πριν φύγει από το κέντρο. Άλλοι υποψήφιοι, συμπεριλαμβανομένου του Χαζέμ Ομάρ, ψήφισαν επίσης σήμερα το πρωί.

Πέρα από το ζήτημα των ανθρώπινων δικαιωμάτων -η Αίγυπτος είναι 135η μεταξύ των 140 χωρών της κατάταξης του World Justice Project βάσει των επιδόσεων στο κράτος δικαίου-, η υπ' αριθμόν ένα προτεραιότητα των Αιγυπτίων είναι η οικονομική κατάσταση.

Ο πληθωρισμός τρέχει με 40%, η υποτίμηση του αιγυπτιακού νομίσματος κατά 50% έχει προκαλέσει κάθετη αύξηση στις τιμές και ο ιδιωτικός τομέας δεν παύει να συρρικνώνεται. Οι δημόσιες επιδοτήσεις, από την πλευρά τους, εξαφανίζονται η μία μετά την άλλη υπό την πίεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ).

«Απελευθέρωση των κρατουμένων συνείδησης» 

Το ΔΝΤ εξακολουθεί να περιμένει για να μπορέσει να πραγματοποιήσει τις τριμηνιαίες αξιολογήσεις του έπειτα από ένα νέο δάνειο προς την Αίγυπτο, τη δεύτερη χώρα στον κόσμο που είναι περισσότερο εκτεθειμένη στον κίνδυνο της στάσης πληρωμών, σύμφωνα με το Bloomberg.

Αντιλαμβανόμενος τις οικονομικές προσδοκίες των ψηφοφόρων, ο υποψήφιος Χάζεμ Όμαρ διαβεβαίωσε πως η «πρώτη απόφασή» του, αν εκλεγεί, θα είναι «ο έλεγχος του πληθωρισμού μέσω της κατάργησης του ΦΠΑ στα βασικά τρόφιμα».

Ο Όμαρ έκανε τη δήλωση αυτή στη διάρκεια του μοναδικού τηλεοπτικού ντιμπέιτ μεταξύ των υποψηφίων, στο οποίο ο Σίσι έστειλε να τον εκπροσωπήσει ένα μέλος της προεκλογικής εκστρατείας του.

Ο υποψήφιος Φαρίντ Ζαχράν υποσχέθηκε από την πλευρά του «την απελευθέρωση όλων των κρατουμένων συνείδησης», οι οποίοι υπολογίζονται σε χιλιάδες μετά την άνοδο του Σίσι στην εξουσία, καθώς και την «κατάργηση ελευθεροκτόνων νόμων».

Για την Πρωτοβουλία για την Αραβική Μεταρρύθμιση, «η εγγυημένη νίκη του κ. Σίσι δεν έχει καμιά σχέση με τη δημοτικότητά του ούτε με τις επιδόσεις του στην οικονομία».

Ο απερχόμενος πρόεδρος «θα κερδίσει επειδή ελέγχει τους θεσμούς του κράτους και το μηχανισμό ασφαλείας που εμπνέει πολύ φόβο, επιπλέον του ότι έχει εξαλείψει κάθε σοβαρό ανταγωνιστή», εκτιμά αυτή η ομάδα σκέψης που έχει την έδρα της στο Παρίσι.

Ο Εζάτ Ιμπραήμ, μέλος του Συμβουλίου Ανθρώπινων Δικαιωμάτων -ενός ανεξάρτητου οργάνου τα μέλη του οποίου διορίζονται από το κοινοβούλιο- διαψεύδει πάντως ότι ο κύβος έχει ήδη ριφθεί.

Πορτρέτα του Σίσι είναι πανταχού παρόντα 

Στρατιωτικός αξιωματικός καριέρας, ο Αλ Σίσι εξελέγη για πρώτη φορά πρόεδρος στα μέσα του 2014, ένα χρόνο αφότου, ως υπουργός Άμυνας, ηγήθηκε του πραξικοπήματος του ισλαμιστή προέδρου, εν μέσω εκτεταμένων διαδηλώσεων.

Ο Αλ Σίσι επανεξελέγη το 2018 για δεύτερη, τετραετή θητεία. Αντιμετώπισε μόνο έναν αμφισβητία, έναν ελάχιστα γνωστό πολιτικό που συμμετείχε στην κούρσα την τελευταία στιγμή για να γλιτώσει την κυβέρνηση από την αμηχανία μιας εκλογής ενός υποψηφίου, αφού πολλοί υποψήφιοι αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν ή συνελήφθησαν.

Το 2019, οι συνταγματικές τροποποιήσεις, που πέρασαν σε δημοψήφισμα, πρόσθεσαν δύο χρόνια στη δεύτερη θητεία του Αλ Σίσι και του επέτρεψαν να είναι υποψήφιος για τρίτη, εξαετή θητεία.

«Το να ισχυρίζεται κανείς ότι οι εκλογές έχουν κερδηθεί εκ των προτέρων, σημαίνει πως θέλει να εμποδίσει τους Αιγυπτίους να ασκήσουν τα δικαιώματά τους και να προωθήσει μια κακή εικόνα του κράτους», είχε υποστηρίξει μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Ωστόσο στους δρόμους οι αφίσες και τα πανό, που διακηρύσσουν την υποστήριξη κομμάτων, επιτροπών συνοικιών ή τοπικών προσωπικοτήτων στον απερχόμενο πρόεδρο, είναι παντού παρόντα. Οι αφίσες της προεκλογικής εκστρατείας των άλλων υποψηφίων είναι από την πλευρά τους σπάνιες.

Πέρα από τις εσωτερικές προκλήσεις, η Πρωτοβουλία για την Αραβική Μεταρρύθμιση υπογραμμίζει τον αντίκτυπο του πολέμου ανάμεσα στην παλαιστινιακή Χαμάς και το Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας, που συνορεύει με το αιγυπτιακό Σινά.

Η σύγκρουση αυτή, υποστηρίζει, «απειλεί την ήδη παραπαίουσα αιγυπτιακή οικονομία με ένα νέο πλήγμα, αναζωογονώντας παράλληλα την αμφισβήτηση στους δρόμους».

Έτσι στις 20 Οκτωβρίου εκατοντάδες Αιγύπτιοι είχαν κάνει διαδήλωση αλληλεγγύης προς τους κατοίκους της Γάζας και παρέκκλιναν της πορείας τους για να κατευθυνθούν προς την εμβληματική πλατεία Ταχρίρ -όπου το 2011 οι διαδηλώσεις είχαν επιφέρει την πτώση του τότε προέδρου Χόσνι Μουμπάρακ- πριν διαλυθούν γρήγορα από τις δυνάμεις ασφαλείας.

Έκτοτε δεν έχει δοθεί άδεια για καμιά φιλοπαλαιστινιακή πορεία, σε μια χώρα όπου το να διαδηλώνεις είναι παράνομο.

Σύμφωνα με την Πρωτοβουλία για την Αραβική Μεταρρύθμιση, «ο κ. Σίσι ελπίζει πιθανόν ότι ο πόλεμος στη Γάζα θα του δώσει ένα μοχλό για να ασκήσει πίεση στον Κόλπο και τη Δύση», ως αναπόφευκτος συνομιλητής στην ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση, ενώ επιδιώκει παράλληλα την υποστήριξη «διεθνών χρηματοδοτών για να ελαφρύνει την οικονομική κρίση».