Η Λιβερία νίκησε την επιδημία Εμπολα

Από σήμερα ξεκινά στη Λιβερία η αντίστροφη μέτρηση των 42 ημερών, της διπλάσιας δηλαδή χρονικής περιόδου επώασης του ιού Εμπολα. Αν μέσα σε αυτό το διάστημα δεν αναφερθεί νέο κρούσμα του φονικού αιμορραγικού πυρετού, η χειμαζόμενη χώρα της δυτικής Αφρικής με τους περισσότερους καταγεγραμμένους θανάτους (4.117 σε σύνολο 9.249 ασθενών) θα κηρυχθεί «καθαρή» από την επιδημία.

Εφόσον πράγματι συμβεί κάτι τέτοιο -με τους επιστήμονες να εκφράζουν ακόμα σοβαρές επιφυλάξεις- θα πρόκειται για έναν άθλο, αν σκεφτεί κανείς πως πρόκειται για ένα κράτος με διαλυμένες δομές υγείας έπειτα από δύο απανωτούς εμφύλιους πολέμους. Με κλινικές κατάμεστες να αναγκάζονται να διώχνουν επί μήνες ασθενείς, που κατέληγαν συνήθως να πεθαίνουν αβοήθητοι στους δρόμους συνεχίζοντας τον φαύλο κύκλο της μόλυνσης. Με μια υπεράνθρωπη όμως πανεθνική και διεθνή κινητοποίηση, η οποία -έστω και καθυστερημένα- βοήθησε στον περιορισμό της επιδημίας.

Χθες πήρε εξιτήριο η τελευταία νοσηλευόμενη ασθενής, η 58χρονη καθηγήτρια Αγγλικών Μπεατρίς Γιαρντόλο. Θεραπευμένη πια από τον Εμπολα δήλωσε πως αισθάνεται ως «ένας από τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους στον κόσμο». Δικαίως.

Εξι μήνες νωρίτερα στη Λιβερία καταγράφονταν 300 νέα κρούσματα την εβδομάδα. Η προηγούμενη εβδομάδα υπήρξε η πρώτη από τον Μάιο του 2014 χωρίς την εμφάνιση νέου κρούσματος. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) προειδοποιεί πάντως για πιθανά νέα ξεσπάσματα της νόσου, αντιμετωπίζοντας και «τα τρία πληγέντα κράτη της δυτικής Αφρικής (Γουινέα, Σιέρα Λεόνε, Λιβερία) σαν μια ενιαία χώρα επί της ουσίας», όπου θα μπορούσαν εύκολα να υπάρξουν «επανεισαγωγές» ασθενών λόγω των μετακινούμενων πληθυσμών στο διάτρητο τριεθνές των συνόρων που τα ενώνει.

Στα άλλα δύο κράτη η κατάσταση παραμένει δυσοίωνη, με δεκάδες νέα κρούσματα και θανάτους κάθε εβδομάδα και τη μετάδοση του Εμπολα να εμφανίζει αυξητικές τάσεις. Στη Σιέρα Λεόνε πάνω από 12.000 ορφανά, που έχουν χάσει τους γονείς τους από τον ιό, ζουν υπό ζοφερές συνθήκες, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της βρετανικής φιλανθρωπικής οργάνωσης Street Child.

Το ανεξίτηλο κοινωνικό στίγμα της αρρώστιας, που ακολουθεί σαν σκιά αυτά τα παιδιά, καταλήγει στην απόρριψή τους από τις τοπικές κοινότητες, οδηγώντας ορισμένα εξ αυτών όχι απλά σε ολοκληρωτική απομόνωση, αλλά σε απόπειρες αυτοκτονίας και στην πορνεία για να βρουν ένα πιάτο φαΐ.

Στη γειτονική Γουινέα ξεκινά μεν αύριο το τελευταίο στάδιο δοκιμών πειραματικών εμβολίων κατά του Εμπολα, με άμεσο στόχο τη δημιουργία ασπίδας προστασίας για τους ντόπιους και τους ξένους εργαζόμενους και εθελοντές στο μέτωπο κατά του ιού, αλλά ο ΠΟΥ προειδοποιεί πως το έλλειμμα έγκαιρης διάγνωσης και καραντίνας, σε συνδυασμό με τις μη ασφαλείς ταφές των άκρως μολυσματικών πτωμάτων ασθενών, συνεχίζει να εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους εμποδίζοντας την εξάλειψη της επιδημίας.

Από τον Δεκέμβριο του 2013, που ο ιός εμφανίστηκε στη δυτική Αφρική, έχουν μολυνθεί συνολικά 23.969 άνθρωποι σε 9 χώρες παγκοσμίως, εκ των οποίων οι 9.807 έχουν χάσει την άνιση μάχη σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΠΟΥ.

Στη διεθνή διάσκεψη για τον Εμπολα όμως, που έγινε την Τρίτη στις Βρυξέλλες, ο γενικός γραμματέας του Ερυθρού Σταυρού, Μοχάμεντ Ελ Χατζ Ασι, δήλωσε πως τα κλιμάκια εθελοντών του οργανισμού έχουν κληθεί να ενταφιάσουν 14.000 σορούς, εκτιμώντας πως ο πραγματικός αριθμός των νεκρών είναι πολύ μεγαλύτερος. Μιλώντας στη διάσκεψη η πρόεδρος της Λιβερίας, Ελεν Τζόνσον Σέρλιφ, ζήτησε την εκπόνηση ενός «σχεδίου Μάρσαλ» που θα βοηθήσει στην ανόρθωση των κατεστραμμένων ουσιαστικά εθνικών οικονομιών των τριών πληγέντων αφρικανικών κρατών, κάνοντας παράλληλα έκκληση στη διεθνή κοινότητα να τηρήσει τις ανεκπλήρωτες δεσμεύσεις της και να εκταμιεύσει τα υπεσχημένα κονδύλια προς τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΗΕ.

Από το ποσό των περίπου 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, στα ταμεία του οργανισμού έχουν μπει λιγότερα από τα μισά.