Μετέωρο το ντιλ για τις σπάνιες γαίες

«Ακουσα ότι έρχεται ο Ζελένσκι στις 28 Φεβρουαρίου στις ΗΠΑ να υπογράψει τη συμφωνία για τις σπάνιες γαίες. Δεν έχω πρόβλημα με αυτό, αφού είναι για σπάνιες γαίες και άλλα περιουσιακά στοιχεία... Θα υπογράψουμε μια συμφωνία, μια πολύ μεγάλη συμφωνία. Θα είναι πολύ σημαντικό, ένα μεγάλο επίτευγμα. Θα πάρουμε πίσω τα λεφτά μας και θα βγάλουμε πολλά λεφτά στο μέλλον!» Ετσι απλά, με αυτά τα άκρως απαξιωτικά για τον Ζελένσκι λόγια επιβεβαίωσε χτες ο Ντόναλντ Τραμπ τη συμφωνία για την εκχώρηση του ουκρανικού ορυκτού πλούτου, αλλά και την πρόσκληση του Ουκρανού «δικτάτορα χωρίς εκλογές» και «μέτριου κωμικού» στην Ουάσινγκτον, το εισιτήριο για την οποία θα κοστίσει πιθανότατα στη χώρα του εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια.

Το επίμαχο ντιλ φυσικά παραμένει θολό, γεμάτο ασάφειες και γενικολογίες και κυρίως... μετέωρο. Ο ίδιος ο Ζελένσκι επιβεβαίωσε μεν την επίτευξη μιας «ικανοποιητικής» συμφωνίας, αλλά στη συνέχεια άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην την υπογράψει, αφού όπως είπε μένουν ακόμη πολλά «ερωτήματα» που πρέπει πρώτα να συζητήσει απευθείας με τον Τραμπ. Το κυριότερο από τα οποία είναι βέβαια, όπως ρητά επανέλαβε, οι περίφημες γραπτές ρήτρες για τις «εγγυήσεις ασφαλείας» από τις ΗΠΑ που ζητά επιτακτικά, αλλά δεν έχει εξασφαλίσει ο Ουκρανός ηγέτης. Το ίδιο ουσιαστικά υποστήριξε και ο Ουκρανός πρωθυπουργός Ντένις Σμίχαλ, ενώ και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο τόνισε στο Fox News πως η συμφωνία για τους ορυκτούς πόρους «βρίσκεται πολύ κοντά στην ολοκλήρωση», αλλά δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί.

Τι σημαίνει λοιπόν αυτό το αόριστο ακόμη μεγα-ντιλ, πρακτικά, για τη συνέχιση της ουκρανικής πολεμικής προσπάθειας; Τίποτε απολύτως! Μιλώντας λίγες ώρες αργότερα στους δημοσιογράφους, πριν από την έναρξη του πρώτου του υπουργικού συμβουλίου, ο Τραμπ αρνήθηκε να δεσμευτεί για οτιδήποτε, και ξεκαθάρισε πως αυτή τη στιγμή οι ΗΠΑ «δεν παρέχουμε τίποτα, καμία στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία» και ότι στο μέλλον η Ευρώπη θα πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για τη στρατιωτική βοήθεια προς το Κίεβο. Υποστήριξε ακόμα ότι η Ουκρανία «έχει ήδη αρκετά όπλα για να συνεχίσει να πολεμά», ισχυρισμός που φυσικά δεν ισχύει: αντίθετα, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Wall Street Journal, χωρίς την αμερικανική υποστήριξη –δηλαδή μόνο με ό,τι πάρουν από τους Ευρωπαίους– οι Ουκρανοί θα μπορούν να διεξάγουν στρατιωτικές επιχειρήσεις «με τον τρέχοντα ρυθμό» το πολύ μέχρι το καλοκαίρι του 2025. Αλλωστε, παρά τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, οι μάχες και οι σφοδροί, καθημερινοί ρωσικοί βομβαρδισμοί συνεχίζονται και οι Ουκρανοί χάνουν καθημερινά έδαφος στο καταδικασμένο πια Ποκρόφσκ του νοτιοδυτικού Ντονμπάς, στην Κουπιάνσκ, στο προγεφύρωμα του Κουρσκ και σε πολλά ακόμα μέτωπα.

Εννοείται δε πως λίγες ώρες αργότερα ο Τραμπ, όπως συνηθίζει, σόκαρε ξανά τους ακροατές του, επαναλαμβάνοντας ότι μόλις κλείσει το ειρηνευτικό ντιλ, είναι έτοιμος να κλείσει συμφωνία και με τη Ρωσία για μέταλλα και σπάνιες γαίες: «Θα ήθελα να αγοράσω μεταλλεύματα που είναι σε ρωσικό έδαφος. Θα ήθελα να κάνω μια συμφωνία για να αποκτήσω πρόσβαση σε ρωσικά μέταλλα σπάνιων γαιών. Και η Ρωσία και η Ουκρανία έχουν κοιτάσματα σπάνιων γαιών, καθώς και πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Κοιτάξτε, αυτό είναι υπέροχο, αυτό είναι υπέροχο για τη Ρωσία, γιατί μπορούμε να κάνουμε συμφωνίες που θα αξιοποιήσουν πολύ πολύτιμη αλλά ανεκμετάλλευτη γη»!

Οι Ρώσοι

Τι λένε για όλα αυτά οι Ρώσοι; Ως γνωστόν ο Πούτιν επιβεβαίωσε προχτές την πιθανότητα μελλοντικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ για την από κοινού ανάπτυξη σπάνιων γαιών, περιλαμβανομένων των μεταλλευμάτων που βρίσκονται στις «νέες επαρχίες», δηλαδή το Ντονμπάς. Κατά τα άλλα, όμως, η πιθανότητα για άμεση υπογραφή μιας ειρηνευτικής συμφωνίας δείχνει τα τελευταία 24ωρα να «χλομιάζει», παρά τις απευθείας συνεχείς διαβεβαιώσεις Τραμπ για το αντίθετο. Σε χτεσινές δηλώσεις του ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είπε μάλιστα πως δεν υπάρχει κανένα νεότερο στοιχείο ή χρονοδιάγραμμα για μια νέα τηλεφωνική επικοινωνία και πολύ περισσότερο για μια συνάντηση των δυο προέδρων. Και, το σημαντικότερο, ο Σεργκέι Λαβρόφ επιβεβαίωσε μεν ότι σήμερα θα γίνει στην Κωνσταντινούπολη μια νέα ρωσο-αμερικανική συνάντηση υψηλόβαθμων αξιωματούχων, αλλά στη συνέχεια «άστραψε και βρόντηξε» για τα ευρωπαϊκά σχέδια αποστολής δήθεν «ειρηνευτικών στρατευμάτων» στην Ουκρανία.

Ετσι, ο Ρώσος ΥΠΕΞ διέψευσε κατηγορηματικά τον Τραμπ, που κατά τη συνάντηση του με τον Μακρόν υποστήριξε πως η Ρωσία είχε δήθεν δώσει τη συγκατάθεσή της για την ανάπτυξη ευρωπαϊκών δυνάμεων στην Ουκρανία και ξεκαθάρισε ότι η Μόσχα δεν πρόκειται ποτέ να δεχθεί μια «προσωρινή» συμφωνία για κατάπαυση πυρός που δεν θα εξασφαλίζει μια μόνιμη και βιώσιμη ειρήνη, και κυρίως δεν θα δεχθεί επ’ ουδενί την ανάπτυξη Ευρωπαίων στην Ουκρανία, ένα σενάριο που χαρακτήρισε «κοροϊδία»: «Η προσέγγιση που επιβάλλεται από τους Ευρωπαίους, πρώτα απ’ όλα τη Γαλλία και τους Βρετανούς, έχει στόχο να αναζωπυρώσει περαιτέρω τη σύγκρουση και να σταματήσει κάθε προσπάθεια τερματισμού των εχθροπραξιών. [...] Τέτοια “κόλπα” όπως η ανάπτυξη δήθεν ειρηνευτικών δυνάμεων στην Ουκρανία δεν περνάνε από εμάς», είπε ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας. Και πρόσθεσε ότι η Ευρώπη επιμένει να προωθεί μια «απελπιστικά ξεπερασμένη και αποτυχημένη» πολιτική για την Ουκρανία: «Οταν η πολιτική ισορροπία δυνάμεων σχετικά με την Ουκρανία αλλάζει, όπως φάνηκε στην ψηφοφορία στα Ηνωμένα Εθνη, η Ευρώπη προσπαθεί αμέσως να υπονομεύσει αυτή την τάση, ανακοινώνοντας νέα μεγάλα πακέτα στρατιωτικής βοήθειας προς το Κίεβο, ωθώντας το να συνεχίσει τις μάχες και δηλώνοντας ανοιχτά, όπως νομίζω έκανε η Δανή πρωθυπουργός, πως η ειρήνη είναι χειρότερη από τον πόλεμο για την Ουκρανία», σημείωσε ο... λάβρος Λαβρόφ.

Ψηστήρι...

Οι δηλώσεις αυτές έχουν μεγάλη σημασία, καθώς σήμερα καταφθάνει στην Ουάσινγκτον ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, με αποκλειστικό σκοπό να συνεχίσει το... ψηστήρι που άρχισε ο Μακρόν για τα σχέδια αποστολής ευρωπαϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία. Σύμφωνα όμως με το αποκαλυπτικό δημοσίευμα της WSJ που προαναφέραμε, ο Μακρόν έφυγε από την Αμερική πιστεύοντας ότι είχε εξασφαλίσει τη συγκατάθεση του Τραμπ στα επικίνδυνα αυτά σχέδια, αλλά στην πραγματικότητα ο Τραμπ ούτε έδωσε ούτε και σκοπεύει να δώσει οποιαδήποτε δεσμευτική «εγγύηση ασφαλείας» σε Ευρωπαίους και Ουκρανούς ότι θα στείλει αμερικανικές δυνάμεις στην περιοχή ή έστω θα παράσχει αεροπορική και πυραυλική κάλυψη σε περίπτωση εχθροπραξιών.