«Διακόπτης» δίψας στον εγκέφαλο

Εγκεφαλικό κύκλωμα που λειτουργεί ως «διακόπτης δίψας» ανακάλυψαν επιστήμονες στις ΗΠΑ. Πειράματα σε ποντίκια έδειξαν ότι όταν μέρος του κυκλώματος ενεργοποιηθεί τεχνητά, προκαλείται αυτόματα το αίσθημα της δίψας ακόμη και αν τα ζώα είχαν μόλις πιει νερό.

Σε σχετική δημοσίευση που έκαναν στο περιοδικό «Nature», οι ερευνητές του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης και του Ιατρικού Χάουαρντ Χιουζ, με επικεφαλής τον δρα Γιούκι Όκα, ανέφεραν ότι το κύκλωμα ρύθμισης της δίψας βρίσκεται σε μια περιοχή στον υποθάλαμο του εγκεφάλου (Subfornical Organ-SFO) που ήταν ήδη γνωστό ότι εμφανίζει αυξημένη δραστηριότητα στα ζώα με αφυδάτωση.

Πρόκειται για μία από τις λίγες περιοχές του εγκεφάλου που βρίσκεται έξω από τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να έχει άμεση επαφή με τα σωματικά υγρά ενός ζώου. Τα πειράματα έδειξαν ότι ακόμη κι αν ένα ζώο διψά υπερβολικά, είναι δυνατό να καταπνίξει κανείς τη δίψα αυτή, αν ενεργοποιήσει επιλεκτικά, με τη βοήθεια φωτός λέιζερ, τα κατάλληλα κύτταρα στη συγκεκριμένη εγκεφαλική περιοχή.

Πρόκειται για τη λεγόμενη «οπτογενετική» μέθοδο, με την οποία εισάγονται στα κύτταρα του εγκεφάλου μόρια που ελέγχονται μέσω του φωτός και τα οποία δίνουν «εντολές» στα συγκεκριμένα κύτταρα. Στην ουσία, πρόκειται για ένα είδος «ελέγχου του νου».

O Γιούκι Όκα σε δήλωσή του αναφέρει ότι «ένα ζώο που περιφέρεται ευτυχισμένα πέρα δώθε, χωρίς να διψά καθόλου, αν ενεργοποιήσει κανείς τους συγκεκριμένους νευρώνες, τότε ξαφνικά τρέχει να πιει νερό. Και όσο συνεχίζει κανείς να ενεργοποιεί τα συγκεκριμένα εγκεφαλικά κύτταρα με το λέιζερ, τόσο αυτό το ζώο συνεχίζει να πίνει».

Οι δύο ομάδες κυττάρων του ίδιου εγκεφαλικού κυκλώματος (αυτές που τροφοδοτούν ή που καταστέλλουν τη δίψα) φαίνεται να συνεργάζονται έτσι ώστε ο οργανισμός να κρατά μια ισορροπία στην ποσότητα του νερού που διαθέτει.

Ο δρ Όκα δήλωσε αισιόδοξος ότι μελλοντικά θα καταστεί δυνατό να αναπτυχθούν νέα φάρμακα για ανθρώπινες παθήσεις που σχετίζονται με τη δίψα.