Καρότο και μαστίγιο στα αυθαίρετα

Στην τελική ευθεία μπαίνει το νομοσχέδιο για τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων, καθώς λήγει σήμερα η δημόσια διαβούλευση που είχε ξεκινήσει την 1η Σεπτεμβρίου. Η προθεσμία χρειάστηκε να παραταθεί καθώς η συμμετοχή στον διάλογο ξεπέρασε κάθε προηγούμενο και άγγιξε τις 2.000 (1.934 έως χθες το βράδυ). Αν τηρηθεί το νέο χρονοδιάγραμμα, το νομοθέτημα θα κατατεθεί στη Βουλή μέσα στον Νοέμβριο για να ψηφιστεί από την Ολομέλεια.

Τα συναρμόδια υπουργεία Περιβάλλοντος και Οικονομικών εξέδωσαν απόφαση με την οποία παρατείνεται ώς τις 8 Φεβρουαρίου 2017 η προθεσμία που είχαν οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες για να νομιμοποιήσουν πολεοδομικές παρανομίες με βάση τον νόμο 4178/2013.

Το χρονικό περιθώριο έληξε το Σάββατο και με τη νέα παράταση η ισχύς του νόμου, που έχει κριθεί συνταγματικός από το ΣτΕ, θα φτάσει τους 42 μήνες από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Στη σχετική ανακοίνωση διευκρινίζεται πάντως ότι η παράταση μπορεί να λήξει νωρίτερα από το τετράμηνο, με βάση τον χρόνο ψήφισης και κυρίως της δημιουργίας της νέας ηλεκτρονικής υποδομής για τον καταλογισμό των προστίμων με το νέο θεσμικό πλαίσιο.

Ακολουθώντας την τακτική του καρότου και του μαστιγίου, το υπουργείο προωθεί κίνητρα προς τους ιδιοκτήτες για να καταθέσουν δήλωση.

Προσφέρει μείωση του παράβολου κατά 50% (από 500 στα 250 ευρώ), νέες εκπτώσεις για σημαντικές κατηγορίες πληθυσμού (άνεργοι, παλιννοστούντες, ΑμεΑ κ.λπ.), αλλά και δυνατότητα καταβολής της οφειλής σε 60 δόσεις. Ειδικά για εκτός σχεδίου ακίνητα, το οφειλόμενο πρόστιμο πολλαπλασιάζεται επί 1,2 και όχι επί 1,7 όπως προβλέπει ο νόμος του 2013.

Επιπλέον για όσα βρίσκονται σε σεισμογενείς περιοχές παρέχεται έκπτωση 70% με την προϋπόθεση ότι το ποσόν θα διατεθεί για την στατική ενίσχυση του κτιρίου. Να σημειωθεί ότι προβλέπεται πολεοδομική αμνηστία για παρανομίες σε κτίρια που έχουν κατασκευαστεί πριν από το 1955, ενώ για όσα υπήρχαν μέχρι το 1975 η τακτοποίηση γίνεται με παράβολο 500 ευρώ.

Με βάση τα επίσημα στοιχεία, το 41,2% των κτιρίων της χώρας κατασκευάστηκε πριν από το 1970 και το 17,2% την επόμενη δεκαετία.

Για όσους δεν ενταχθούν στις ρυθμίσεις προβλέπονται ιδιαίτερα τσουχτερά πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης που στην ουσία οδηγούν σε κατεδάφιση του αυθαιρέτου.

«Κλείνει το μάτι» σε όσους έχουν κληρονομικές εκκρεμότητες

Η παράταση κρίθηκε απαραίτητη για να μην υπάρχει κενό νόμου που θα εμποδίζει τις μεταβιβάσεις ακινήτων (αγοραπωλησίες, γονικές παροχές κ.λπ.) αλλά και τις εργασίες (ανακαινίσεις, προσθήκες κ.λπ.) σε υπάρχουσες οικοδομές που έχουν αυθαιρεσίες.

Στην ουσία όμως με την παράταση το υπουργείο «κλείνει το μάτι» σε όσους έχουν κληρονομικές εκκρεμότητες και τους καλεί να σπεύσουν να τις κλείσουν, καθώς οι νέες διατάξεις προβλέπουν ότι και αυτές οι μεταβιβάσεις θα γίνονται μόνον με δήλωση μηχανικού με την οποία θα βεβαιώνεται ότι τα ακίνητα ή δεν έχουν αυθαιρεσίες ή έχουν τακτοποιηθεί.

Πρόκειται για το περίφημο άρθρο 64, που συγκέντρωσε 189 παρατηρήσεις, το 10% του συνόλου, που στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι επικριτικές. Ιδιοκτήτες και φορείς των συμβολαιογράφων διαμαρτύρονται με τη νέα υποχρέωση που συνεπάγεται οικονομική επιβάρυνση.

«Μην τιμωρείτε τους πολίτες για να καλύψετε αμαρτίες προηγούμενων κυβερνήσεων που οδήγησαν τη χώρα στην καταστροφή», αναφέρει επώνυμη παρέμβαση στον διάλογο.

Υπέρ της διάταξης πάντως τάσσεται η πλειονότητα των μηχανικών, οι οποίοι θεωρούν ότι με την τακτοποίηση των αυθαιρεσιών και κυρίως με την «ταυτότητα» κτιρίου που προβλέπεται να ολοκληρωθεί σε μια πενταετία, οι ιδιοκτήτες θα έχουν σωστή εικόνα για το ακίνητό τους.

Θα προστατευτούν επίσης μελλοντικοί αγοραστές από κτίσματα που έχουν βλάβες από σεισμούς αλλά έχουν κουκουλωθεί από τους σημερινούς ιδιοκτήτες τους.

Βασικός στόχος του υπουργείου είναι να κλείσει ένα νόμιμο «παραθυράκι» διαιώνισης της αυθαιρεσίας μέσω της κληρονομιάς, αλλά και να προχωρήσει η καταγραφή όλων των πολεοδομικών παρανομιών ώστε να ξεκινήσει το επόμενο βήμα, μέσα από το περιβαλλοντικό ισοζύγιο και τη θεσμοθέτηση των δασικών χαρτών.

Με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο έχουν υποβληθεί πάνω από 930.000 δηλώσεις νομιμοποίησης και έχουν βεβαιωθεί πρόστιμα συνολικού ύψους 3,2 δισ. ευρώ, από τα οποία έχουν ήδη εισπραχθεί 1,7 δισ., ποσόν που αντιστοιχεί στο 70% των εσόδων από τον ΕΝΦΙΑ!

Το 58% των ιδιοκτητών πλήρωσε εφάπαξ την οφειλή του και κέρδισε επιπλέον έκπτωση 20%. Ωστόσο το υπουργείο εκτιμά ότι έχει δηλωθεί μικρός αριθμός αυθαιρέτων, αφού υπολογίζει ότι οι ιδιοκτησίες με μεγάλες ή μικρότερες παρανομίες ξεπερνούν τα 3,5 εκατ.

Η επεξεργασία των έως τώρα δηλώσεων δείχνει ότι το 62% των περιπτώσεων αφορά αυθαίρετα σε εντός σχεδίου περιοχές και με υπερβάσεις στην οικοδομική άδεια.

Η μέση παράνομη επιφάνεια διαμορφώνεται στα 75 τετραγωνικά που αντιστοιχεί σε ένα ευρύχωρο τριάρι!