Οι δημόσιες εκτάσεις δεν ανήκουν σε τσιφλικάδες

Η πολύχρονη, σφοδρή αντιδικία του Ελληνικού Δημοσίου σε συνεργασία με τους Δήμους Ηλιούπολης, Ελληνικού-Αργυρούπολης και Αλίμου, κατά των κληρονόμων Νάστου έφτασε στο τέλος της. Με απόφαση του Αρείου Πάγου (Γ΄ Τμήμα) έληξε η σαραντάχρονη δικαστική διαμάχη και πλέον, κατά τρόπο αμετάκλητο, κρίθηκε ότι τα ακίνητα αυτά ανήκουν στο Δημόσιο.

Μια μεγάλη και καθοριστική νίκη για την υπεράσπιση του δημόσιου χώρου κατακτήθηκε, όμως η «μάχη» δεν τελείωσε, με τους τρεις δήμους να διεκδικούν από την κυβέρνηση οριστικά παραχωρητήρια των οικοπέδων, με στόχο την αξιοποίησή τους για κοινωφελείς σκοπούς.

«Οι κληρονόμοι Νάστου, απόγονοι καταπατητών, με αλλεπάλληλες αγωγές διεκδικούσαν χωρίς δισταγμό εκατοντάδες στρεμμάτων εντός σχεδίου πόλης, ισχυριζόμενοι αναληθώς ότι τους ανήκουν, αφού δήθεν ανήκαν στους προγόνους τους. Για να στηρίξουν τους απαράδεκτους και αναληθείς ισχυρισμούς τους, υποστήριζαν ότι οι δικαιοπάροχοί τους είχαν στην ιδιοκτησία τους τσιφλίκι που έφτανε ακόμη και μέχρι την κορυφογραμμή του Υμηττού!», σχολίασε ο δήμαρχος Ηλιούπολης, Βασίλης Βαλασόπουλος, λίγο μετά την έκδοση της απόφασης (αρ. 826/2018) του Αρείου Πάγου (Γ΄ Τμήμα), προς τον οποίο είχαν προσφύγει οι κληρονόμοι Νάστου, προκειμένου να ανατρέψουν τη σε βάρος τους απόφαση του Εφετείου Αθηνών.

Ο Αρειος Πάγος, με την παραπάνω απόφασή του, απέρριψε τόσο την αναίρεσή τους όσο και τους πρόσθετους λόγους που επικαλέστηκαν, αποφασίζοντας αμετάκλητα ότι τα ακίνητα αυτά ανήκουν στο Δημόσιο.

Σύμφωνα με την απόφαση, «οι Νάστοι δεν μπορούσαν να είχαν την ιδιοκτησία πέραν των 400 στρεμμάτων που κατείχαν με τρία οθωμανικά “χοτζέτια”, γιατί, τόσο για τις χορτολιβαδικές εκτάσεις όσο και για τις βοσκές -πολύ δε περισσότερο για τις δασικές- έπρεπε να έχουν τον ειδικό οθωμανικό τίτλο που ονομάζεται “ταπί”, που ποτέ δεν είχαν και, συνεπώς, δεν μπορούσαν να ήταν ιδιοκτήτες μέχρι την κορυφογραμμή του Υμηττού».

Την ιστορική δικαίωση του πολύχρονου αγώνα των δήμων για την κατοχύρωση της δημόσιας περιουσίας χαιρέτισε σύσσωμο το Διαδημοτικό Συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε (07/06/18), με τη συμμετοχή των Δήμων Ηλιούπολης, Αλίμου και Αργυρούπολης - Ελληνικού.

Το Διαδημοτικό Συμβούλιο διαπίστωσε, παρά τη θετική έκβαση της υπόθεσης, ότι ο αγώνας μέχρι την τελική απόδοση στους δημότες και την κατοχύρωση της περιουσίας από τους δήμους πρέπει να συνεχιστεί και να ενταθεί.

Ετσι, ομόφωνα το Διαδημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε τη συνέχιση του αγώνα, ενώ καθορίστηκαν τα επόμενα βήματα που είναι:

● Πλήρης ενημέρωση όλων των κομμάτων για το δίκαιο της πλήρους απόδοσης της δημόσιας περιουσίας στους δήμους.

● Συνάντηση με τον πρωθυπουργό, με στόχο την ενημέρωσή του και το αίτημα να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση για τη διευκόλυνση της διαδικασίας.

● Συνάντηση με την ΕΤΑΔ για τη ρύθμιση του θέματος.

● Κλιμάκωση των κινητοποιήσεων, αν χρειαστεί.

Με επιστολή (14/06/2018) στη Γενική Γραμματεία Πρωθυπουργού, οι τρεις δήμαρχοι ζητούν συνάντηση με τον Αλέξη Τσίπρα, προκειμένου να διεκδικήσουν οριστικά παραχωρητήρια της Δημόσιας Περιουσίας στους Δήμους Ηλιούπολης, Αλίμου, Ελληνικού - Αργυρούπολης.

Το χρονικό της διένεξης

Η διαμάχη μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και των κληρονόμων Νάστου αφορά τα όρια και την έκταση του λεγόμενου «τσιφλικιού Καρά», η ύπαρξη του οποίου ανάγεται στα χρόνια της Τουρκοκρατίας.

Το «τσιφλίκι (ή Κτήμα) Καρά» άλλαξε αρκετούς ιδιοκτήτες και, το 1922, κατέληξε στον κτηνοτρόφο Αλέξιο Νάστο, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι το κτήμα που αγόρασε είχε έκταση 12.773 τ.μ. και περιλάμβανε όλο τον σημερινό Δήμο Ηλιούπολης και τον δασικό χώρο του Υμηττού, μέχρι την κορυφή του όρους, το μεγαλύτερο τμήμα του σημερινού Δήμου Ελληνικού - Αργυρούπολης, καθώς και ένα μικρό τμήμα του σημερινού Δήμου Αλίμου.

Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, οι κληρονόμοι Νάστου κατάφεραν να ενταχθούν στο Σχέδιο Πόλεως χιλιάδες στρέμματα που ισχυρίζονταν ότι τους ανήκαν και συνέχισαν να πωλούν οικόπεδα.

Το πρώτο ισχυρό πλήγμα στις διεκδικήσεις της οικογένειας Νάστου δόθηκε με την απόφαση 4910/1977 του Εφετείου Αθηνών, το οποίο απεφάνθη ότι «…ο Νάστος, διά της μεθόδου της επεκτάσεως της αρχικής περιουσίας του των “τεσσάρων ζευγαριών”, δηλαδή 320-520 κατ’ ανώτατο όριο στρεμμάτων, επέτυχε να σφετεριστεί χιλιάδες στρεμμάτων γης κάτωθεν των προπόδων της δυτικής πλευράς του Υμηττού…».

Τη δεκαετία του 1980, με επικεφαλής τον τότε δήμαρχο Ηλιούπολης, Δημήτρη Κιντή, αναπτύσσεται ένα δυναμικό κίνημα διεκδίκησης της δημόσιας περιουσίας, με αποτέλεσμα να σταματήσουν οι Νάστοι να πουλάνε οικόπεδα στην περιοχή και να ξεκινήσει από το 1987 ένας μακροχρόνιος δικαστικός αγώνας.

Τα επόμενα χρόνια, οι διοικήσεις των δήμων κατασκεύασαν στα διεκδικούμενα οικόπεδα, σχολεία, γήπεδα μπάσκετ, βόλεϊ, κλειστά γυμναστήρια, παιδικούς σταθμούς, παιδικές χαρές, χωρίς να προβάλουν εμπόδια οι κληρονόμοι Νάστου.

Τι ζητούσαν οι κληρονόμοι

«Οι κληρονόμοι υπέβαλαν διεκδικητική αγωγή για όλες τις εκτάσεις που φέρονταν ως ιδιοκτήτες, αλλά βλέποντας ότι, αναζητώντας να τους αναγνωριστούν ως δικά τους όλα τα ακίνητα -δεν τους ευνοούσαν οι αποφάσεις- πάγωσαν τις διαδικασίες και άλλαξαν τακτική. Από το 1995 και μετά, προσέφυγαν με μεμονωμένες δίκες σε μικρότερης σύνθεσης δικαστήρια και πέτυχαν να εκδοθούν δικαστικές αποφάσεις υπέρ αυτών, αφού οι δικαστικοί λειτουργοί δεν δίκαζαν για τη συνολική έκταση που διεκδικούσαν οι κληρονόμοι, αλλά για κάποια οικόπεδα», αναφέρει ο πρώην δήμαρχος Αργυρούπολης, Δημήτρης Ευσταθιάδης, που για πολλά χρόνια «πάλεψε» για να μην περάσουν στους κληρονόμους Νάστου οι συγκεκριμένες εκτάσεις.

Στις 10 Οκτωβρίου 2006, ξεκίνησε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών η δίκη που αφορά τη συνολική διεκδίκηση των κληρονόμων Νάστου με το Ελληνικό Δημόσιο, τους Δήμους Ηλιούπολης, Αργυρούπολης, Αλίμου, το ΙΚΑ και τον «Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων Α.Ε.».

Στις 22 Δεκεμβρίου 2006, κατατέθηκε από τους κληρονόμους Νάστου «Αγωγή Αποζημίωσης» κατά του Ελληνικού Δημοσίου και των Δήμων Ηλιούπολης, Αργυρούπολης και Αλίμου.

Το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθήνας, εξετάζοντας την αγωγή των κληρονόμων Νάστου που αφορούσε τις διεκδικούμενες εκτάσεις των 198 στρεμμάτων, απέρριψε με την απόφαση 5309/13.10.2011 το σύνολο των διεκδικήσεων της οικογένειας Νάστου και τάχθηκε υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου και των δήμων.

Με την απόφαση 257/2016 του Εφετείου Αθηνών δόθηκε καίριο πλήγμα στις διεκδικήσεις των κληρονόμων Νάστου, απορρίπτοντας τις εφέσεις που είχαν ασκήσει κατά της Κτηματικής Εταιρείας του Δημοσίου, του ΙΚΑ κ.λπ. Ακολούθησε τελικά η οριστική απόφαση του Αρείου Πάγου, όπου, με αμετάκλητο τρόπο, κρίθηκε ότι τα ακίνητα αυτά ανήκουν στο Δημόσιο.