Κραυγαλέες παραλείψεις στη δικογραφία για τα Τέμπη

Είχε προηγηθεί η αποκάλυψη για τα «χαμένα» βίντεο που απέκρυψε ο ΟΣΕ από τις ανακριτικές αρχές Λάρισας, με αποτέλεσμα οι δικαστές να μην έχουν στη διάθεσή τους κρίσιμο υλικό 21 μήνες μετά το σιδηροδρομικό δυστύχημα. Η είδηση προκάλεσε χθες την επείγουσα προκαταρκτική εξέταση της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου, Γ. Αδειλίνη, προκειμένου να ερευνηθεί από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Λάρισας για ποιο λόγο κρύφτηκαν κάτω από το χαλί στοιχεία για ακόμη μία πτυχή της ανάκρισης. Η εισαγγελέας ζητά την περάτωση της προκαταρκτικής εξέτασης εντός ενός μήνα όπως και «τη διακρίβωση τυχόν τέλεσης αυτεπαγγέλτως διωκομένων αξιοποίνων πράξεων», προϊδεάζοντας έτσι για έναν πιθανό νέο κύκλο ποινικών διώξεων.

Ο Αντώνης Ψαρόπουλος, δικηγόρος και πατέρας της 20χρονης Μάρθης που έχασε τη ζωή της στη σύγκρουση, χαρακτήρισε την απόκρυψη των βίντεο από τον ΟΣΕ «το μεγαλύτερο σκάνδαλο» της υπόθεσης των Τεμπών μέχρι σήμερα. «Το αίτημα του ανακριτή ήταν σαφές: ζητούσε το φόρτωμα της εμπορικής αμαξοστοιχίας από τον Σιδηροδρομικό Σταθμό», σημείωσε.

«Εξαρχής έλεγα ότι η εμπορική αμαξοστοιχία είναι τρένο-φάντασμα», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ψαρόπουλος. «Από τη δικογραφία προκύπτει πως ξεκίνησε 25 λεπτά αργότερα χωρίς να υπάρχει η παραμικρή επίσημη δικαιολογία. Οι απαντήσεις που δόθηκαν με μισόλογα από ΟΣΕ και Hellenic Train, δηλαδή πως είχε τεχνικό πρόβλημα, δεν ευσταθούν, όπως προκύπτει από στοιχεία της δικογραφίας», συμπλήρωσε. «Είναι ερωτήματα που παραμένουν αναπάντητα, όπως και όσον αφορά τα αίτια της πυρκαγιάς και της έκρηξης. Αναμένουμε την επίσημη απάντηση του επιστήμονα του ΕΜΠ, το πόρισμα του οποίου όμως δεν έχει φτάσει ακόμη στον ανακριτή...», συμπλήρωσε ο Βασίλης Χορτόπουλος, συνήγορος οικογένειας θύματος.

«Οχι» της ΡΑΣ σε πατέρα θύματος

Αυτό που αποκάλυψε χθες ο Αντώνης Ψαρόπουλος είναι πως η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) τον Φεβρουάριο του 2022 αρνήθηκε αίτημά του να του χορηγηθούν κρίσιμα στοιχεία που θα φώτιζαν σοβαρές πτυχές της υπόθεσης και ενδεχομένως θα αποκάλυπταν πληροφορίες για τις ευθύνες της Hellenic Train.

Το αίτημα του δικηγόρου είχε δύο σκέλη: αφενός να του γνωστοποιηθούν τα κριτήρια με τα οποία τον Δεκέμβριο του 2022 ο Οργανισμός Σιδηροδρόμων της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ERA) –κατόπιν σχετικής θετικής αξιολόγησης από την ανεξάρτητη αρχή– εξέδωσε και χορήγησε ενιαίο πιστοποιητικό ασφάλειας στη Hellenic Train για να αναλάβει τις μεταφορές στον ελληνικό σιδηρόδρομο. Και αφετέρου, να του χορηγηθεί η σχετική αλληλογραφία μεταξύ του ΕRΑ και της ΡΑΣ.

Η υπ’ αριθμ. 813 απόφαση της Ολομέλειας της ΡΑΣ εκδόθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο και είναι δημόσια αναρτημένη στη Διαύγεια (ΑΔΑ: 6YΦΑΟΚΠ2-59Α). Με το έγγραφο, η ΡΑΣ αρνείται στον ΕRΑ να μοιραστούν τα συγκεκριμένα στοιχεία στον δικηγόρο. Μάλιστα, στην ομόφωνη απόφαση που υπογράφει η –αργότερα κατηγορούμενη σε βαθμό κακουργήματος πρόεδρος της ΡΑΣ– Ιωάννα Τσιαπαρίκου, η Ολομέλεια επικαλείται τη σχετική νομοθεσία για την «προστασία του αγαθού των νομικών συμβουλών».

Το σκεπτικό της Ολομέλειας, όπως αιτιολογείται στο έγγραφο, ήταν πως το αίτημα του κ. Ψαρόπουλου δεν δύναται «με τα έως τώρα πραγματικά και νομικά δεδομένα» να υπαχθεί στις εξαιρέσεις του νόμου που μπορούν να χορηγηθούν τα απόρρητα έγγραφα, αφού ο αιτών δεν έχει «δημόσιο έννομο συμφέρον». Η ανεξάρτητη αρχή δηλαδή αποφάνθηκε πως ο δικηγόρος –και πατέρας θύματος– δεν έχει δικαίωμα εκ του νόμου να έχει πρόσβαση σε στοιχεία της υπόθεσης. «Ζητάμε εκ νέου περαιτέρω στοιχεία και πιστεύουμε ότι θα μας δοθούν», σημείωσε ο κ. Ψαρόπουλος. «Οταν υπάρχει αυτή η κατάσταση σε αυτό το σιδηροδρομικό δίκτυο –που αποδεδειγμένα δεν είχε σηματοδότηση, τηλεδιοίκηση, ενδοεπικοινωνία–, πώς είναι δυνατόν να κινούνται τρένα που αναπτύσσουν ταχύτητες 160 χλμ./ώρα;».

Και ένα νέο αίτημα που αρχειοθετήθηκε

Ωστόσο δεν είναι οι μόνες πτυχές της υπόθεσης που παραμένουν στο σκοτάδι. Οπως ενημέρωσαν χθες οι συνήγοροι, την προηγούμενη βδομάδα κατέθεσαν αίτημα στις δικαστικές αρχές Λάρισας να προσκομιστεί η ηλεκτρονική αλληλογραφία που εστάλη κατά το κρίσιμο διάστημα ανάμεσα στο υπουργείο Μεταφορών και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς που συνδέονται με το σιδηροδρομικό δυστύχημα: τον ΟΣΕ, τη Hellenic Train και τη ΡΑΣ. Ωστόσο, πολύ σύντομα το αίτημά τους μπήκε στο αρχείο με διάταξη της Εισαγγελίας Εφετών Λάρισας, η οποία –με το σκεπτικό πως η διαδικασία αυτή «θα ήταν χρονοβόρα»– επικαλέστηκε την ανάγκη... επιτάχυνσης της Δικαιοσύνης.

«Είναι ωραίο να λέμε ότι θέλουμε να βρεθεί η αλήθεια, αλλά πρέπει να υπάρχουν στοιχεία για να υποστηρίξουμε την κατηγορία. Το θέμα δεν είναι να πάμε σε μια δίκη και να γίνουμε βορά των κατηγορουμένων που θα αποποιηθούν των ευθυνών τους», σημείωσε ο Β. Χαρτόπουλος, με τον δικηγόρο Αντώνη Ξυλουργίδη να συμπληρώνει: «Το ζήτημα δεν είναι να βρεθεί δικαστική αίθουσα που να μας χωράει στη Λάρισα, αλλά να υπάρχει ουσιαστική διερεύνηση. Νιώθουμε πολλές φορές σαν τον Σίσυφο που σπρώχνει τον βράχο».

Οι κρινόμενοι και οι κρίνοντες

Ο Αντώνης Ξυλουργίδης τόνισε αιχμηρά πως άτομα που βρίσκονται στο μικροσκόπιο της Δικαιοσύνης –ή ακόμη και ανάμεσα στους 41 κατηγορούμενους της δικογραφίας– εξακολουθούν να βρίσκονται σε θέσεις ευθύνης, διατηρούν νευραλγικά πόστα σε κρίσιμους φορείς με ενδεχόμενο να αλλοιώνουν στοιχεία ή να εμποδίζουν τη δικαστική διερεύνηση. «Υπάρχουν σίγουρα υπόνοιες δυσχέρανσης της έρευνας», σημείωσε ο δικηγόρος. Και συμπλήρωσε: «Αυτοί που βρίσκονται σε θέσεις-κλειδιά στον ΟΣΕ, στη ΡΑΣ και στα αρμόδια υπουργεία δεν φέρουν κάποια ευθύνη; Δυσχεραίνουν ή διευκολύνουν την εύρεση στοιχείων; Κάποιοι άνθρωποι είναι στη θέση τους. Ξημερώνει, νυχτώνει και είναι εκεί, με κίνδυνο να έχουν πρόσβαση σε κάθε τι που διερευνά ο ανακριτής. Επιβραβεύεται το έργο τους και η μηδενική τους πλημμέλεια; Υπάρχουν εχέγγυα διασφάλισης των στοιχείων από το ελληνικό κράτος;».

«Κατέστρεψαν το βιολογικό υλικό των θυμάτων»

Ο Κώστας Λακαφώσης, μέλος της ΕΔΑΠΟ, της επιτροπής εμπειρογνωμόνων που έχουν ορίσει οικογένειες θυμάτων, προέβη στην ανατριχιαστική υπενθύμιση πως το βιολογικό υλικό των νεκρών στα Τέμπη καταστράφηκε μόλις έναν μήνα μετά τη μετωπική σύγκρουση.

Το έγγραφο που φέρνει στο φως σήμερα η «Εφ.Συν.», με ημερομηνία 10 Απριλίου 2023, αποστέλλεται από το Τμήμα Τροχαίας Λάρισας στο Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας με εντολή «την καταστροφή του συνόλου των συλλεχθέντων δειγμάτων βιολογικού υλικού [...] αίματος και ιστών [...] όπως αυτά απεστάλησαν - επεστράφησαν από την Υποδιεύθυνση Βιολογικών και Βιοχημικών Εξετάσεων και Αναλύσεων» της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Υλικών στην Αθήνα.

Χάθηκαν οι λεπτομέρειες

Η καταστροφή του υλικού, όπως σημείωσαν οι δικηγόροι, είχε ως αποτέλεσμα οι ειδικοί σύμβουλοι των οικογενειών να μην μπορούν να εξετάσουν λεπτομέρειες ως προς τα αίτια θανάτου των θυμάτων. «Αυτό το υλικό θα μας έδειχνε, για παράδειγμα, αν τα θύματα είχαν εισπνεύσει διοξείδιο του άνθρακα», επεξήγησε ο κ. Λακαφώσης, σημειώνοντας πως ακόμη και σε ένα απλό τροχαίο δυστύχημα, αυτά τα στοιχεία κρατούνται «σε ειδικά φιαλίδια ακόμη και έξι μήνες μετά το συμβάν».

Βολές από τα κόμματα της αντιπολίτευσης

Στον απόηχο της παραγγελίας κατεπείγουσας προκαταρκτικής εξέτασης από την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου για το «μισό» βιντεοληπτικό υλικό που απέστειλε ο ΟΣΕ στις ανακριτικές αρχές, τα κόμματα της αντιπολίτευσης στηλίτευσαν εκ νέου το γεγονός, κάνοντας λόγο για συγκάλυψη του εγκλήματος. Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛΛ., Κώστας Τσουκαλάς, σημείωσε πως «απαιτούνται άμεσα πειστικές απαντήσεις» για τον λόγο που το κρίσιμο υλικό δεν παραδόθηκε ποτέ στις δικαστικές αρχές από την εταιρεία που διαχειρίζεται τις κάμερες. «Πρόκειται για το υλικό που θα μπορούσε να ρίξει φως στο ακριβές φορτίο της εμπορικής αμαξοστοιχίας και που ενδεχομένως συνδέεται άμεσα με την τεράστια πυρκαγιά, τον τραγικό θάνατο των 57 συνανθρώπων μας και τον τραυματισμό δεκάδων επιβατών», σημειώνει, ενώ καταλήγει πως το ΠΑΣΟΚ θα συνεχίσει «με την ίδια θεσμική προσήλωση μέχρι την τελική διαλεύκανση της τραγωδίας των Τεμπών και την απόδοση των ευθυνών, όποιον κι αν αγγίζουν».

«Το έγκλημα αυτό δεν θα παραγραφεί, δεν θα συγκαλυφθεί!» υπογραμμίζει το ΚΚΕ. «Η έρευνα που διέταξε η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, σχεδόν δύο χρόνια μετά την τραγωδία, μόνο “κατεπείγουσα” δεν μπορεί να χαρακτηριστεί!» σημειώνει. «Αντίθετα, αποτελεί ακόμα μία απόδειξη, μαζί με το εσπευσμένο μπάζωμα του σημείου του δυστυχήματος, για σοβαρές και εσκεμμένες καθυστερήσεις στην ουσιαστική διερεύνηση της υπόθεσης και για απόπειρα συγκάλυψης με ευθύνη της κυβέρνησης», προσθέτει το κόμμα.

«Επιβεβαιώνεται για ακόμη μία φορά ότι, αντί για άπλετο φως, για το οποίο είχε δεσμευτεί ο κ. Μητσοτάκης, έχει πέσει βαθύ σκοτάδι», σημειώνει η Νέα Αριστερά. «Αναμένουμε από τη Δικαιοσύνη να πράξει τα δέοντα και να διερευνήσει πλήρως το αυτοτελές έγκλημα της συγκάλυψης». Σε «έγκλημα συγκάλυψης» αναφέρθηκε και ο πρόεδρος της Ν. Αριστεράς, Αλέξης Χαρίτσης (RealFM): «Ενα αυτοτελές έγκλημα που πρέπει να διερευνηθεί ξεχωριστά. Εγινε προσπάθεια να συγκαλυφθούν τα πραγματικά στοιχεία, να αποκρυφτούν τα πραγματικά δεδομένα για ένα έγκλημα που μας έχει όλους συγκλονίσει».

Σιωπή Μαρινάκη για τις «θεωρίες συνωμοσίας»

Ερωτηθείς για την παρέμβαση της Δικαιοσύνης στην υπόθεση των «χαμένων» βίντεο του ΟΣΕ, κατά τη χθεσινή ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης απάντησε πως «δουλειά της Δικαιοσύνης είναι να μην αφήσει καμία σκιά σε καμία υπόθεση και πολύ καλά κάνει». «Είναι θετική εξέλιξη κάθε περαιτέρω έρευνα, κάθε περαιτέρω κλήση για μαρτυρική κατάθεση. Δεν σχολιάζουμε μία εν εξελίξει υπό διερεύνηση δικαστική υπόθεση και μάλιστα μια τόσο σοβαρή υπόθεση με το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών», συμπλήρωσε. Ωστόσο φάνηκε ενοχλημένος όταν ερωτήθηκε («Documento») συγκεκριμένα για το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός χαρακτήριζε «θεωρίες συνωμοσίας» ζητήματα που σήμερα ερευνώνται. «Ο,τι έως τώρα έχουμε δει καταρρίπτει τις διάφορες θεωρίες συνωμοσίας [...] εμείς δεν υποκαθιστούμε τη Δικαιοσύνη, δεν παρεμβαίνουμε, δεν προδικάζουμε, περιμένουμε. Και πολύ καλά κάνει η Δικαιοσύνη και ερευνά κάθε επιμέρους δεδομένο».