Μπλόκο από το ΣτΕ στον σταθμό πάρκου Ριζάρη

Προσωρινό μπλόκο στη δημιουργία του σταθμού «Ευαγγελισμός» της Γραμμής 4 (Αλσος Βεΐκου-Γουδή) έβαλε με απόφασή του το ΣτΕ, εγκρίνοντας εν μέρει την προσφυγή που είχε καταθέσει από τον Οκτώβριο του 2022 το Ιδρυμα του επιχειρηματία Νικόλαου Πατέρα. Το πάρκο Ριζάρη κοντά στον υφιστάμενο σταθμό μετρό του «Ευαγγελισμού» είναι ακόμα ένας πνεύμονας πρασίνου της Αθήνας που απειλείται από τα έργα για τη νέα γραμμή.

Οι πρώτες εργασίες περίφραξης για την κατασκευή του νέου σταθμού στο πάρκο Ριζάρη ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 2021, ωστόσο πάγωσαν έπειτα από αίτηση που κατέθεσε ο Ν. Πατέρας στα υπουργεία Υποδομών-Μεταφορών και Περιβάλλοντος-Ενέργειας και στην εταιρεία «Ελληνικό Μετρό», ζητώντας να του χορηγηθούν έγγραφα που σχετίζονται με την υλοποίηση του έργου. Το πάρκο είχε αναπλαστεί το 2010 με χορηγία του Ιδρύματος Πατέρα, οπότε και εμπλουτίστηκε με πράσινο («Προσφυγή στο ΣτΕ για τον σταθμό της Γραμμής 4 στο πάρκο Ριζάρη», 01.10.22, «Εφ.Συν.»). Ο επιχειρηματίας, τα γραφεία του οποίου μάλιστα γειτνιάζουν με τον απειλούμενο χώρο, είχε προσφύγει πριν από έναν χρόνο στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο, ζητώντας να ακυρωθεί η έγκριση και αδειοδότηση του υπουργείου Περιβάλλοντος και του Δήμου Αθηναίων για τη δημιουργία του σταθμού στο πάρκο, ενώ τόνιζε ότι οι αρμόδιοι είχαν παραλείψει να εκδώσουν σχετική απόφαση για την έγκριση τεχνικής περιβαλλοντικής μελέτης (ΤΕΠΕΜ).

Τελικά, το Ε' Τμήμα του ΣτΕ ενέκρινε μερικώς με την απόφασή του την αίτηση ακύρωσης, αφού πράγματι δεν έχει εγκριθεί η ΤΕΠΕΜ, και έτσι ανέπεμψε την υπόθεση στο υπουργείο Περιβάλλοντος προκειμένου να μεριμνήσει για την κατάρτιση και έγκριση της μελέτης, ώστε να ξεκινήσει η δημιουργία του σταθμού. Σύμφωνα με το σκεπτικό των δικαστών, η υπηρεσία του υπουργείου «μη νομίμως» δεν προχώρησε μέχρι στιγμής στην έγκριση τεχνικής περιβαλλοντολογικής μελέτης - αν και αυτή είναι υποχρεωτική. Οπως τονίζουν, η ίδια η υπηρεσία πρέπει να μεριμνήσει «να έχει υποχρεωτικώς ως αντικείμενο την κατά το δυνατόν ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων της κατασκευής του σταθμού Ευαγγελισμός στο πάρκο Ριζάρη».

Πριν η μελέτη εγκριθεί, συμπληρώνουν, «πρέπει να εκφραστούν και συνεκτιμηθούν οι απόψεις της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας», η οποία «μπορεί να τροποποιήσει ακόμη, επ' ωφελεία του περιβάλλοντος, τον αρχικό σχεδιασμό του έργου στο πάρκο Ριζάρη», όπως προβλέπει η δασική νομοθεσία και οι εγκριθέντες περιβαλλοντικοί όροι. Ετσι, με την απόφαση του ΣτΕ προς το παρόν θα παραμείνουν άθικτα τα 230 δέντρα και η βλάστηση στο πάρκο, που σύμφωνα με τις δύο πανεπιστημιακές μελέτες που συνόδευαν την προσφυγή συνεισφέρουν στην οικολογική ισορροπία του κέντρου της πόλης.

Προχειρότητα

Πηγές της «Ελληνικό Μετρό» υποστήριζαν τον προηγούμενο μήνα ότι η σχετική περιβαλλοντική μελέτη που έχει υποβληθεί αναμενόταν να εγκριθεί από την αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος. Η συγκεκριμένη περίπτωση πάντως είναι ενδεικτική της προχειρότητας που χαρακτηρίζει τα έργα για τη νέα γραμμή μετρό αφού, παρότι οι λαμαρίνες έμπαιναν στο πάρκο ήδη από το 2021, ακόμη και σήμερα φαίνεται πως δεν έχουν τηρηθεί οι προβλεπόμενες διαδικασίες.

Μία «πρώτη δικαίωση» χαρακτήρισε την απόφαση ο νεοεκλεγείς δήμαρχος της Αθήνας, Χάρης Δούκας, τονίζοντας πως αυτή «επιβεβαιώνει την πάγια θέση μας ότι το δίλημμα “μετρό ή δέντρα” δεν υφίσταται». Και συμπλήρωσε: «Μπορούμε να έχουμε και τα δύο, όπως γίνεται σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά με διαβούλευση, σχέδιο και μελέτη, που θα διασφαλίζουν ότι κάθε νέο έργο υποδομής, ακόμα και κατά τη διάρκεια της κατασκευής του, θα έχει τη μικρότερη περιβαλλοντική και κοινωνική επιβάρυνση (...) Οι προσπάθειές μας θα συνεχιστούν».