Στο εδώλιο τα τάγματα εφόδου

Τρεις μήνες μετά την πρόταση του εισαγγελέα Εφετών Ισίδωρου Ντογιάκου εκδόθηκε χθες από το Συμβούλιο Εφετών το αμετάκλητο παραπεμπτικό βούλευμα με αρ. 215/2015 για την υπόθεση της Χρυσής Αυγής. Υιοθετώντας την πρόταση του εισαγγελέα το Συμβούλιο (πρόεδρος Ισιδώρα Πόγκα, εισηγητής Νικόλαος Σαλάτας και μέλος Αλέξανδρος Σάββας) παραπέμπει σε δίκη στο τριμελές Εφετείο κακουργημάτων 70 κατηγορούμενους, μεταξύ αυτών το σύνολο της ηγεσίας, της κοινοβουλευτικής ομάδας και πολλών μελών της οργάνωσης.

Οι κατηγορίες αφορούν την ένταξη και διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης (ΠΚ 187,1) και άλλα σοβαρά αδικήματα σε βαθμό κακουργήματος, όπως δολοφονίες, απόπειρες δολοφονιών, βαριές σκοπούμενες σωματικές βλάβες, οπλοφορία κατά συρροή και λοιπά.

Στο διατακτικό του βουλεύματός τους, οι δικαστές απορρίπτουν τις αιτήσεις και ενστάσεις των κατηγορουμένων, διατηρούν τα εντάλματα προσωρινής κράτησης για όσους είναι στη φυλακή και τους περιοριστικούς όρους για όσους είναι ελεύθεροι.

Ο Νόμος 2928/2001, ο οποίος θέσπισε το άρθρο 187,1 ΠΚ περί εγκληματικής οργάνωσης ψηφίστηκε από την κυβέρνηση Σημίτη και, σύμφωνα με τον νόμο αυτό, παραπέμφθηκαν και καταδικάστηκαν τα μέλη της οργάνωσης «17 Νοέμβρη» σε πρώτο και δεύτερο βαθμό: «Με κάθειρξη μέχρι δέκα ετών τιμωρείται όποιος συγκροτεί ή εντάσσεται ως μέλος σε δομημένη και με διαρκή δράση ομάδα από τρία ή περισσότερα πρόσωπα (οργάνωση) και επιδιώκει τη διάπραξη περισσότερων κακουργημάτων που προβλέπονται στα άρθρα [...]».

Διαθέτουμε, λοιπόν, μια σημαντική νομολογία και μάλιστα για μια οργάνωση που χαρακτηρίστηκε εγκληματική, ενώ η ίδια επικαλούνταν τον πολιτικό της χαρακτήρα. Με βάση τον ίδιο νόμο κατά καιρούς καταδικάστηκαν κι άλλες ομάδες που είχαν τα ίδια χαρακτηριστικά και είχαν προβεί στις πράξεις που απαριθμεί το άρθρο 187 παρ.1.

Πιο αυστηρός νόμος

Αργότερα (το 2004) ψηφίστηκε ο ακόμα αυστηρότερος αντιτρομοκρατικός νόμος που αντικαθιστούσε (επί το αυστηρότερο) το 187,1 με το 187,Α για τις περιπτώσεις των ένοπλων οργανώσεων.

Σύμφωνα λοιπόν με το βούλευμα η Χρυσή Αυγή θεωρείται εγκληματική οργάνωση με όλα τα χαρακτηριστικά που περιγράφει ο νόμος και είναι θέμα ημερών ο καθορισμός της ημερομηνίας διεξαγωγής της δίκης. Φτάνει πλέον η ώρα που όλα τα δεκάδες θύματα των ναζιστών περίμεναν μαζί με τον κάθε δημοκράτη και αντιφασίστα πολίτη αυτής της χώρας αλλά και ολόκληρης της διεθνούς κοινότητας που σοκαρισμένη παρατηρούσε τα δεκάδες εγκλήματα των ταγμάτων εφόδου του φίρερ Μιχαλολιάκου και της ηγεσίας της Χρυσής Αυγής.

Στην απόφαση μειοψήφησε ο εισηγητής δικαστής Ν. Σαλάτας, ο οποίος θεώρησε ότι πρέπει να εκπέσει η κατηγορία της ένταξης και διεύθυνσης εγκληματικής οργάνωσης διότι, σύμφωνα με τη σύμβαση του Παλέρμο, δεν υπάρχει η απαραίτητη προϋπόθεση και του οικονομικού κινήτρου για τον χαρακτηρισμό μιας οργάνωσης ως εγκληματικής.

Επισημαίνει ότι τη σύμβαση έχει κυρώσει η ελληνική πολιτεία με τον νόμο 3875/2010 και σύμφωνα με το αρ. 28 του Συντάγματος αποτελεί εθνικό δίκαιο και δεν χρειάζεται τυποποίηση με Νόμο. Παράλληλα σημειώνει ότι τρία χρόνια μετά την καταδίκη της 17Ν θεσπίστηκε νέος για τις περιπτώσεις τρομοκρατικών -εγκληματικών οργανώσεων δηλαδή ο 187,Α.

Το σκεπτικό όμως του εφέτη σταματάει απότομα στο σημείο αυτό ενώ η φυσιολογική επόμενη σκέψη του θα ήταν να μετατραπούν οι κατηγορίες και να υπαχθεί επομένως η Χρυσή Αυγή στις ένοπλες εγκληματικές οργανώσεις που δικάζονται με τον (νέο) αντιτρομοκρατικό νόμο (187,Α) στον βαθμό που όλα τα χαρακτηριστικά της δράσης της πληρούν τις προϋποθέσεις καταδίκης της σύμφωνα με τον 187,Α.

Τελικά όμως ο μειοψηφών εφέτης εκτιμά ότι θα έπρεπε να απαγγελθεί στους κατηγορούμενους η κατηγορία της σύστασης και συμμορίας σε βαθμό κακουργήματος που επισύρει ποινή κάθειρξης ως 12 χρόνια, καθώς η διεύθυνση (που τιμωρείται με ποινή κάθειρξης από 10 ως 20 χρόνια) και η ένταξη σε εγκληματική οργάνωση, κατά την άποψη του, δεν στοιχειοθετήθηκαν.

Οι απορίες

Από νομικούς σχολιαστές διατυπώνεται απορία για την άποψη αυτή της μειοψηφίας, εφόσον ο ν. 3875/2010 έχει ρητό πεδίο αναφοράς το «διεθνικό» και όχι το τοπικό έγκλημα, ενώ στην αιτιολογική του έκθεση αναφέρει ότι το ζήτημα της επιδίωξης «οικονομικού ή άλλου υλικού οφέλους» έχει αντιμετωπιστεί στην ελληνική έννομη τάξη ως επιβαρυντική περίπτωση (άρθρο 187 παρ. 4 εδ. α). Εξάλλου ο ίδιος νόμος (3875/2010) προβλέπει τις συγκεκριμένες τροποποιήσεις που επιφέρονται στο άρθρο 187 ΠΚ, στις οποίες δεν περιλαμβάνεται η προϋπόθεση του οικονομικού οφέλους.

Θυμίζουμε επίσης ότι το Στ΄ Τμήμα του Αρείου Πάγου το 2010 εξέδωσε σχετική απόφαση σε αίτημα αναίρεσης μελών της 17 Νοέμβρη, σύμφωνα με την οποία συνάγεται ότι «για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος απαιτούνται [...] ο κοινός σκοπός, που μπορεί να έχει οποιοδήποτε κίνητρο (όχι μόνο οικονομικό, αλλά και ιδεολογικό ή άλλο), να αναφέρεται στην τέλεση κάποιου ή κάποιων από τα κακουργήματα που απαριθμούνται περιοριστικά στην ΠΚ 187 παρ.1».