«Ηθελα εξαρχής να παίζω και να ακούγομαι σαν τη θάλασσα»

Απόψε και αύριο θα παίζει μία dream team στο Half Note Jazz Club. Ο τρομπετίστας και συνθέτης Ανδρέας Πολυζωγόπουλος παρουσιάζει το νέο του άλμπουμ «Petrichor» με τη σύμπραξη του Πέτρου Κλαμπάνη στο κοντραμπάσο και του Wajdi Riahi στο πιάνο. Τρεις τόσο σημαντικοί μουσικοί μαζί είναι κάτι που δύσκολα το χάνεις.

Ο ίδιος ο Ανδρέας Πολυζωγόπουλος μας μιλάει αναλυτικά για το εξαιρετικό αυτό, ομολογώ, άλμπουμ. «Petrichor ή Πετριχώρ λοιπόν… Η μυρωδιά της γης όταν πέφτουν πάνω της οι σταγόνες της βροχής, έπειτα από μια περίοδο ξηρασίας. Για μένα είναι η μυρωδιά της βροχής στα πρωτοβρόχια και αυτομάτως το τέλος του καλοκαιριού και ο ερχομός του φθινοπώρου. Πάντα περιμένω την πρώτη βροχή του Σεπτέμβρη. Δεν θα ξεχάσω την πρώτη βροχή του 2003. Βρισκόμουν στη Σαρδηνία για σεμινάρια με τον Paolo Fresu και μια μέρα μετά το τέλος των μαθημάτων, τη μέρα που θα παίρναμε πολλοί από τους μαθητές το αεροπλάνο για τη Ρώμη, ήρθε η πρώτη βροχή καθώς βρισκόμασταν έξω από το αεροδρόμιο. Ηταν ένα γλυκόπικρο συναίσθημα γιατί ήξερα πως το καλοκαίρι τελείωσε αλλά ταυτόχρονα είχα και τόση ενέργεια, νέο υλικό και όρεξη για δουλειά τον χειμώνα που θα ερχόταν. Αυτή ήταν η έμπνευση για τον τίτλο και το ομώνυμο κομμάτι. Τα υπόλοιπα κομμάτια είναι εμπνευσμένα από τόπους, ανθρώπους, καταστάσεις που με κάνουν να νιώσω κάτι δυνατό. Πήρα τον χρόνο μου για το άλμπουμ. Υπήρχαν αρκετές από τις συνθέσεις και τις έπαιζα με διάφορα σχήματα σε Ελλάδα, Γαλλία και Βέλγιο, αλλά κάτι μου έλειπε».

● Και πώς, πού το βρήκες;

Επέστρεψα στην Ελλάδα την εποχή του κόβιντ και όταν παίξαμε για πρώτη φορά κάποια κομμάτια μου με τον Πέτρο Κλαμπάνη ένιωσα αμέσως πως έπρεπε να ηχογραφήσω αυτή τη μουσική μου μαζί του. Στις Βρυξέλλες έπαιζα με τον Τυνήσιο πιανίστα Wajdi Riahi κι έτσι δημιουργήθηκε το τρίο. Είναι και οι δύο εξαιρετικοί μουσικοί και άνθρωποι, μάγοι στα όργανά τους. Εφεραν φρεσκάδα, όμορφες ιδέες, έκαναν αμέσως τα κομμάτια μου δικά τους και από την πρώτη στιγμή νιώσαμε γκρουπ.

● Το «The Coldest Summer» είναι ένα τραγούδι για τους πρόσφυγες;

Είναι, ναι. Ο τίτλος είναι εμπνευσμένος από ένα άρθρο που διάβασα σ’ ένα περιοδικό πριν από μερικά χρόνια. Περιμένοντας σ’ ένα ραδιόφωνο της Ρόδου για μια συνέντευξη, είδα ένα άρθρο με την επικεφαλίδα «Το πιο κρύο καλοκαίρι». Αναφερόταν στους πρόσφυγες που χάνονται κάθε χρόνο στο Αιγαίο. Μετά από μερικούς μήνες κι εν μέσω μιας ευρωπαϊκής περιοδείας, βρισκόμουν στο Ρότερνταμ και είδα τυχαία στο ίντερνετ το ντοκιμαντέρ «4.1 miles» της Δάφνης Ματζιαράκη. Μεταξύ άλλων εστιάζει στον καπετάνιο Κυριάκο Παπαδόπουλο, που με αυταπάρνηση προσπαθεί να σώσει όσους περισσότερους πρόσφυγες μπορεί. Δεν μπορούσα να σταματήσω να κλαίω και μετά από λίγα λεπτά ξεκίνησα να γράφω το κομμάτι σ’ ένα μικροσκοπικό πλήκτρο που κουβαλάω μαζί μου στα ταξίδια. Το τελείωσα την ίδια μέρα αν θυμάμαι καλά. Ηταν αυτό που λέμε εύκολη γέννα.

● Περίγραψέ μας με λόγια, όσο γίνεται, τον ήχο της τρομπέτας.

Είναι σαν ένα ακατέργαστο διαμάντι στην αρχή. Πρέπει να αφιερώσεις πάρα πολλές ώρες για να αρχίσει να γίνεται ανεκτός, έπειτα όμορφος και στη συνέχεια ακόμη περισσότερες αν σε ενδιαφέρει να ανακαλύψεις τη φωνή σου. Ηχοχρωματικά, δεν υπάρχουν όρια και υπάρχει πολύ περιθώριο για εξερεύνηση. Από νωρίς ένιωσα την ανάγκη να βρω τον ήχο μου κι έτσι αποφάσισα να πειραματίζομαι. Νιώθω πως με την τρομπέτα μπορείς να παράξεις ό,τι ήχο έχεις στο μυαλό σου αν είσαι διατεθειμένος να θυσιάσεις λίγο την «κλασική» τεχνική.

● Για παράδειγμα;

Βάζεις «ψεύτικο» αέρα και ακούγεται σαν νέι, παίζεις χωρίς το επιστόμιο και μοιάζει με shakuhachi. Με τη σορντίνα μπορεί να ακουστεί σαν μπαντονεόν ή φυσαρμόνικα και έτσι το ηχόχρωμα, επειδή παράγεται από ένα χάλκινο όργανο, είναι μοναδικό. Για μένα ήταν ξεκάθαρο από την αρχή ότι ήθελα να παίζω και να ακούγομαι σαν τη θάλασσα.

● Υπάρχει κάποιο όργανο στην τζαζ που ξεχωρίζει;

Αυθόρμητα θέλω να πω όχι, αλλά αν δούμε την ιστορία της τζαζ θα ανακαλύψουμε ότι οι μουσικοί που έφερναν κάτι νέο και την άλλαζαν στιλιστικά ήταν σαξοφωνίστες και τρομπετίστες. Εχω στο μυαλό μου τους Louis Armstrong, Charlie Parker, Miles Davis, John Coltrane και Ornette Coleman. Θέλω να πιστεύω πως δεν είναι θέμα οργάνου αλλά προσωπικοτήτων. Σε μια παράλληλη πραγματικότητα θα ήθελα πολύ να δω τον Miles Davis να παίζει κιθάρα και τον Coltrane κοντραμπάσο. Ισως τελικά το πνευστό όργανο, όντας πιο κοντά στην ανθρώπινη φωνή, να έχει μια αμεσότητα. Προσωπικά πάντως, το κοντραμπάσο του Charlie Haden με αγγίζει εξίσου δυνατά όπως και η τρομπέτα του Chet Baker.

—

♦ Πληροφορίες: 19 και 20 Δεκεμβρίου. Half Note Jazz Club, Τριβωνιανού 17, Μετς. Εισιτήρια από 12 ευρώ