«Νικολό» Σάντος ή Φερνάντο «Μακιαβέλι»

Μαθημένοι από την εγχώρια απουσία συναίνεσης (δηλαδή λογικής) στις περισσότερες δημόσιες, στείρες όπως αποδεικνύονται, διαφωνίες ανεξαρτήτως περιεχόμενου, επικοινωνήσαμε με την Πορτογαλία, ώστε να λάβουμε αίσθηση της κυρίαρχης τάσης στην κοινή γνώμη για την εξόφθαλμη διαμάχη Ρονάλντο - Σάντος στο Κατάρ. Δεν θα εξιδανικεύσουμε τον παλμό της κοινής γνώμης στην πατρίδα των μεγάλων θαλασσοπόρων, κατανοήσαμε πως υπήρχαν πυρήνες στήριξης τόσο του προπονητή της Εθνικής όσο και της μιας από τις δύο (Λίονελ Μέσι ο άλλος) κεντρικές φυσιογνωμίες της ευρωπαϊκής και της παγκόσμιας ποδοσφαιρικής κοινότητας, κοντά δύο δεκαετίες πλέον.

Με βραχεία κεφαλή, η κοινή γνώμη στην Πορτογαλία δικαίωνε, τις τελευταίες ημέρες, τον Σάντος: «Από τη στιγμή που τα αποτελέσματα χωρίς τον Ρονάλντο παραμένουν νικηφόρα, ο παίκτης οφείλει να σεβαστεί τον προπονητή αλλά και την κοινή λογική που υπαγορεύει πως, παρά το χάρισμα του, παίκτης μια ανάσα από τα 40 χρόνια του δεν είναι ίδιος με τις περιόδους ακμής του», είναι η άποψη που συμπεράναμε πως συνιστούσε, με τις ίδιες ή παρεμφερείς διατυπώσεις, τη συχνότερη αντίδραση της επικρατέστερης άποψης.

Επί λέξει εκφράστηκε, όπως ήδη διαβάσατε, ο Πάολο Μπάντο, άλλοτε βοηθός προπονητή στην Εθνική Ελπίδων των Ιβήρων στο κρατικό ραδιόφωνο. Προσοχή: Τα λόγια του ακούστηκαν πριν αρχίσει το παιχνίδι με τους Ελβετούς και όχι μετά, αφού δηλαδή θα ήξερε πως, παρά την απουσία του Ρονάλντο, η εθνική της πατρίδας του έπαιξε ποδόσφαιρο χάρμα ιδέσθαι. Με πλουραλισμό στην επιθετική λειτουργία της και όχι εξάρτηση από την παρηκμασμένη πλέον εναπομείνουσα ικανότητα του Ρονάλντο.

Ακούστηκαν, επίσης, για ευνόητους λόγους, πριν από το παιχνίδι με τους Ελβετούς και οι αναφανδόν απόψεις υπέρ του Ρονάλντο, κυρίως από μερίδα, εν ενεργεία αλλά και μη, παικτών κάθε επιπέδου. «Οι περισσότεροι από αυτούς, μετά το τέλος του παιχνιδιού με την Ελβετία, δεν θέλησαν να μιλήσουν πάλι ή περιορίστηκαν στην κοινοτοπία “τέλος καλό, όλα καλά”, “προέχει η ομάδα, άρα όλα σωστά έγιναν”», όπως μας μήνυσε, το βράδυ της Τετάρτης, από τη Λισαβόνα ο συνάδελφος - ραδιοφωνικός παραγωγός Σεμπαστιάο Ντόγκου.

Προπονητής - «ηγεμόνας»

Ισως θυμάστε τη συνέντευξη που μας είχε δώσει στην αυγή του καταριανού Παγκοσμίου Κυπέλλου, με αφορμή τη διεθνή κατακραυγή της διοργάνωσης, ο (τι σύμπτωση, το, συχνό για Πορτογάλους, όνομα Σάντος περιέχεται στα συνθετικά και του δικού του ονόματος) καθηγητής Κοινωνιολογίας και διευθυντής του Κέντρου Κοινωνικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Κόιμπρα, Μποαβεντούρα ντε Σόουζα Σάντος. Τότε που είχε... αναφωνήσει πως «αναζητούνται οραματιστές - σωτήρες της γνησιότητας του ποδοσφαίρου απέναντι στη δίνη που γεννά η εμπλοκή με το ποδόσφαιρο στυγνών διοργανωτών, όπως οι καταριανοί, και ορθολογιστών παραγόντων, όπως ο πρόεδρος της ΦΙΦΑ, Τζιάνι Ινφαντίνο». Του χτυπήσαμε και πάλι την πόρτα για την αντιπαράθεση Σάντος - Ρονάλντο. Μας μίλησε όπως στους φοιτητές του:

«Ο προπονητής είναι τύπος ηγεμόνα! Ο Νικολό Μακιαβέλι στον “Ηγεμόνα” του είναι σαφής: “Γεννιέται το ερώτημα: Ο ηγεμόνας, για τους υπηκόους του, είναι προτιμότερο να είναι αγαπητός, να τον φοβούνται ή και τα δύο; Η απάντηση είναι “και τα δύο”, επειδή όμως είναι δύσκολο στο ίδιο άτομο να υπάρχουν και τα δύο, αν πρέπει να λείψει το ένα, είναι ασφαλέστερο να τον φοβούνται παρά να τον αγαπούν!”».

Εμείς θυμηθήκαμε πως ο «μακιαβελισμός» και το ρητό - σημαία του («ο σκοπός αγιάζει τα μέσα») είναι συνώνυμο της επιβουλής, συχνά της δολιότητας. Πώς θα μπορούσε το ποδόσφαιρο, μέσο στην εποχή μας που ρυθμίζει βιορυθμούς, να μείνει ανεπηρέαστο;