«Δίνεται η εντύπωση ότι στο ποδόσφαιρο όλα γίνονται για τα χρήματα»

Κύριε Λαμ, ποια η άποψή σας για την ιδέα του Τζάνι Ινφαντίνο να διεξάγεται το Παγκόσμιο Κύπελλο κάθε δύο χρόνια;

Ποτέ στην ιστορία δεν υπήρχε τόσο πολύ ποδόσφαιρο. Καθημερινά, κάπου παίζουν κάποιοι εναντίον κάποιων και μπορεί ο καθένας σε κάθε γωνιά της Γης να παρακολουθήσει το ματς αυτό σε κάποια συσκευή – live, on demand ή απλά τα highlights στο YouTube, στο DAZN ή στο Twitter. Και οι αγώνες πολλαπλασιάζονται. Σύντομα, στο Τσάμπιονς Λιγκ θα διεξάγονται εκατό αναμετρήσεις παραπάνω κάθε χρονιά. Η συλλογική μας προσοχή βυθίζεται, όμως δύσκολα μπορεί κανείς να σταματήσει την τάση αυτή.

Αυτό που έχουν στο μυαλό τους ο πρόεδρος της FIFA Τζάνι Ινφαντίνο και ο σύμβουλός του, Αρσέν Βενγκέρ, μπορεί τελικά να οδηγήσει στην υπερκατανάλωση. Θέλουν να διοργανώνουν το Παγκόσμιο Κύπελλο κάθε δύο, αντί για τέσσερα, χρόνια. Το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα όπως και οι άλλες μεγάλες ηπειρωτικές διοργανώσεις θα κληθούν να ακολουθήσουν τελικά αυτό τον ρυθμό, με αποτέλεσμα να διεξάγεται κάθε χρόνο ένα μεγάλο ποδοσφαιρικό τουρνουά. Μέχρι στιγμής υπάρχει πάντα διάλειμμα ενός χρόνου μεταξύ διοργανώσεων.

Εναντίον του συγκεκριμένου project στέκεται η διαμαρτυρία της UEFA, πολλών ευρωπαϊκών ομοσπονδιών και συλλόγων, όπως και των φιλάθλων και των ίδιων των παικτών. Ως διευθυντής της διοργάνωσης του Euro 2024 συμφωνώ μαζί τους. Η μείωση του τετραετούς κύκλου του Παγκόσμιου Κυπέλλου θα είχε ως αποτέλεσμα να δοθεί η εντύπωση ότι στο ποδόσφαιρο όλα γίνονται για τα χρήματα. Τα μεγάλα αθλητικά γεγονότα χρειάζονται υπομονή και χρόνο - στοιχεία κρίσιμα για τη βιωσιμότητά τους.

Το υπερβολικό ποδόσφαιρο θα βλάψει τους φιλάθλους. Τα μεγάλα τουρνουά είναι χαραγμένα στη μνήμη τους και διαμορφώνουν τη βιογραφία ομάδων και παικτών. Οι Ελληνες ήταν πρωταθλητές Ευρώπης επί μία τετραετία, από το 2004 έως το 2008, οι Πορτογάλοι για πέντε χρόνια, οι Ισπανοί για οκτώ. Από το 2014 έως το 2018 η Γερμανία ήταν το Νο 1 στον κόσμο. Αν ο κύκλος όμως επιταχυνόταν, πάμπολλες εμπειρίες και αναμνήσεις θα γίνονταν ανταλλάξιμες. Ενα τουρνουά κάθε χρόνο θα έμοιαζε σαν άλλο ένα κανάλι κοινωνικής δικτύωσης στο κινητό σας ή με άλλη μια εφαρμογή streaming.

Το Παγκόσμιο Κύπελλο είναι κάτι παραπάνω από μια επιχείρηση

Το υπερβολικό ποδόσφαιρο θα βλάψει και τους ποδοσφαιριστές. «Αν το κάνεις αυτό κάθε δυο χρόνια, είναι πολύ αγχωτικό ψυχολογικά», υποστηρίζει για την ιδέα του Ινφαντίνο ο Τιερί Ανρί, που έπαιξε σε επτά ποδοσφαιρικές διοργανώσεις για τη Γαλλία. «Υστερα από κάθε τουρνουά, ήμουν τελείως άδειος νοητικά». Για να αγωνιστεί μια εθνική ομάδα, απαιτείται μια ειδική διεργασία. Είναι κάτι που γίνεται λιγότερο για τα χρήματα και περισσότερο για τη χώρα και τους οπαδούς. Και συμβαδίζει με μεγαλύτερο ποσοστό ευθύνης, κάτι εξαντλητικό.

Εγώ αποχώρησα από την εθνική ομάδα της Γερμανίας μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014, το έκτο μου τουρνουά. Το είχα αποφασίσει προ πολλού, καθώς η διπλή επιβάρυνση ήταν υπερβολικά έντονη. Στον σύλλογό μου αγωνίστηκα για τρία επιπλέον χρόνια.

Τελευταίο, αλλά εξίσου σημαντικό... Η υπερβολική μπάλα θα βλάψει την προστιθέμενη αξία του ποδοσφαίρου ως κοινωνικού αγαθού. Ο Ινφαντίνο και ο Βενγκέρ φαίνεται να παραβλέπουν ότι οι δύο αγωνιστικές μορφές του ποδοσφαίρου διαφέρουν ως προς την ουσία τους. Οι μέθοδοι του συλλογικού ποδοσφαίρου ευθυγραμμίζονται με την οικονομία. Επεκτείνεται ολοένα και περισσότερο, γίνεται πιο ψηφιακό και πιο αφηρημένο. Με αποτέλεσμα, το Τσάμπιονς Λιγκ για παράδειγμα να έχει γίνει πλέον μέρος της βιομηχανίας της ψυχαγωγίας.

Για τον λόγο αυτό είναι ακόμα σημαντικότερο το κοντράστ που προσφέρει το ποδόσφαιρο εθνικών ομάδων. Πρέπει να παραμένει κοινωνικό αγαθό, τουλάχιστον εν μέρει. Το Παγκόσμιο Κύπελλο είναι κάτι παραπάνω από μια επιχείρηση. Ολοι μαζεύονται εδώ. Και εδώ το ποδόσφαιρο συνδέεται άμεσα με τον κόσμο.

Για να είναι μια πραγματική γιορτή το Euro 2024 και να απολαύσει η χώρα το τουρνουά, πρέπει η γερμανική ομάδα να παίξει ανάλογα καλά. Αλλά τίθενται επίσης προκλήσεις και για εμάς ως διοργανωτές. Το τιμ μου και εγώ έχουμε λάβει πρωτοβουλίες που προχωρούν πέρα από την αθλητική διοργάνωση. Δημιουργήσαμε λοιπόν ένα δίκτυο για το ερασιτεχνικό και το παιδικό ποδόσφαιρο. Θέλουμε να υποστηρίξουν οι σύλλογοι το ποδόσφαιρο βάσης και να υπάρξει ενθουσιασμός για το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο και να αυξηθούν τα μέλη του, όπως έγινε μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006. Το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα πρέπει να γίνει καταλύτης για το όμορφο αυτό άθλημα. Δεν πρέπει να χάσουμε την ευκαιρία αυτή, γιατί ακόμα και μια χώρα σαν τη Γερμανία αναλαμβάνει τη διοργάνωση ενός τέτοιου τουρνουά κάθε 20-30 χρόνια.

H Euro 2024 GmbH, η κοινοπραξία της UEFA και της Γερμανικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας για τη διοργάνωση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος, έχει αναπτύξει μια στρατηγική ESR (εκδηλώσεις κοινωνικής ευθύνης), ώστε να ανταποκριθεί στις αυξημένες οικολογικές απαιτήσεις. Εμπλέκουμε το κοινό σε μια συμμετοχική διαδικασία, ώστε το ποδόσφαιρο να επανέλθει πιο κοντά στο κέντρο της κοινωνίας. Ως ο χαμηλότερος κοινός παρονομαστής, το ποδοσφαιρικό περιβάλλον είναι ιδανικό για τη διεξαγωγή συζητήσεων ως προς τη διαφορετικότητα, την ένταξη, τη συμμετοχή ή την ισότητα. Ακόμα και η στήλη αυτή, που δημοσιεύεται σε περισσότερες από 25 χώρες, εξυπηρετεί τον σκοπό αυτό.

Διαφορετικά, το ποδόσφαιρο θα χάσει τη δύναμή του

Για να υπογραμμίσω το σύνθημα «Euro για όλους» ήταν για μένα αυτονόητο να φέρω τη Σέλια Σάσιτς στο πλευρό μου ως ισότιμη εταίρο. Γνωρίζει το ποδόσφαιρο από τις ρίζες του και έχει πετύχει τα πάντα: Τσάμπιονς Λιγκ, δις πρωταθλήτρια Ευρώπης, πρώτη σκόρερ, κορυφαία Ευρωπαία παίκτρια της χρονιάς. Ως πρέσβειρα του Euro 2024, πρέπει, όπως και εγώ, να εκπροσωπείται στο προεδρείο της Γερμανικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας προκειμένου να αναλαμβάνει ευθύνες. Αυτό θα έχει αντίκτυπο στην ομοσπονδία και το μέλλον της. Ανδρες και γυναίκες πρέπει να είναι ίσοι -όμως αυτό δεν συμβαίνει πάντα και παντού, για παράδειγμα στο ποδόσφαιρο.

Ενα μεγάλο αθλητικό γεγονός απαιτεί εκτεταμένη προετοιμασία, σε επίπεδο υποδομής αλλά και σε πνευματικό επίπεδο. Θα μιλήσουμε με πολύ κόσμο και θα διαπραγματευτούμε με πολλούς θεσμούς. Τι είναι το ποδόσφαιρο, τι πρέπει να είναι και πώς θα το πετύχουμε; Για να απαντήσουμε στις ερωτήσεις αυτές, αφιερώνουμε χρόνο. Χρειαζόμαστε τον χρόνο αυτό για να δημιουργήσουμε κάτι νέο, για να επιφέρουμε αλλαγές.

Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να λειτουργήσει ανά δύο χρόνια. Διαφορετικά η συνάφεια και αξιοπιστία μιας διοργάνωσης θα υποφέρει, το ποδόσφαιρο θα χάσει τη δύναμή του και το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα θα είναι μια απλή διασκέδαση.

* Ο Φίλιπ Λαμ, πρώην διεθνής Γερμανός ποδοσφαιριστής, αρχηγός της πρωταθλήτριας κόσμου 2014, είναι ο διευθυντής της Οργανωτικής Επιτροπής του EURO 2024 που θα φιλοξενήσει η χώρα του

Τα κείμενα του Φίλιπ Λαμ θα εμφανίζονται τακτικά στην «ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ των ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ». Είναι μια παραγωγή σε συνεργασία με τον Oliver Fritsch του γερμανικού περιοδικού «Zeit Online» και δημοσιεύεται σε πολλές εφημερίδες και περιοδικά της Ευρώπης μεταξύ των οποίων: Guardian, Gazeta Wyborcza, Politiken, La Repubblica, El Paίs, Sports Daily, L’Équipe, Voetbalmagazine, Aftonbladet, Ilta-Sanomat, Verdens Gang, Morgunbladid, Irish Times, Expresso, Delo, Dennik N, Makfudbal, Haaretz, Irish Times, Tribuna, Telesport, Postimees, Sankt-Petersburgskie vedomosti, Times of Malta, Gazeta Sheshi, Zeit Online