Ρομάριο, ρέκορντμαν πολιτικός

«Οταν γεννήθηκα, ο Θεός έδειξε προς το μέρος μου και είπε: "Αυτός είναι ο άνδρας!"», έλεγε ο Ρομάριο, όταν του ζητούσαν να εξηγήσει ένα απίστευτο γκολ ή μια ξεχωριστή εμφάνισή του. Ηταν ο τρόπος του να εξηγεί τα ανεξήγητα. Οτι δηλαδή όταν γεννιέσαι με το ταλέντο, δεν χρειάζεται προπόνηση ή μεγάλη προσπάθεια. Η ιστορία της καριέρας του, δηλαδή...

Οπως αποκάλυψε κάποτε η μητέρα του, ήταν μωράκι, μόλις 1,8 κιλά, και χωρούσε άνετα σε ένα κουτί παπουτσιών! Ισως το καταλληλότερο ξεκίνημα για τον παίκτη που αναδείχθηκε σε «βασιλιά της μεγάλης περιοχής». Γι’ αυτόν, το ένα τετραγωνικό μέτρο φαινόταν σαν στρέμμα και η ικανότητά του να σκοράρει χωρίς να χρειάζεται χώρο είναι παροιμιώδης!

Ομως παράλληλα ήταν ο πιο δύσκολος χαρακτήρας που είχαν να κουμαντάρουν οι προπονητές του. Ο Μπόμπι Ρόμπσον στην Αϊντχόφεν τον χαρακτήριζε «τροπικό ψάρι σε μια πισίνα με καλούς παίκτες»: «Φανταστικός ποδοσφαιριστής, αλλά προπονιόταν όποτε ήθελε». Ή «όπως ήθελε», σύμφωνα με τον Χόρχε Βαλδάνο, τεχνικό του στη Βαλένθια.

«Ελεγε ότι η δική του μέθοδος ήταν καλύτερη. Ανέβαινε στο ποδήλατο, έκανε πεντάλ γρήγορο για πέντε δευτερόλεπτα και ξεκουραζόταν κατόπιν για πέντε λεπτά...».

«Ποδιά» με μαύρους κύκλους

Κάποτε ο Ρομάριο έφτασε στην προπόνηση των «νυχτερίδων» με τριάντα λεπτά καθυστέρηση, χωρίς να μπορεί να κρύψει τους μαύρους κύκλους κάτω από τα μάτια και τα χασμουρητά του: «Αρχισα να του φωνάζω, με άκουσε απαθέστατα και μου είπε πριν μπει στο προπονητικό διπλό: "Θα κάνω ‘ποδιά’ στον επόμενο αντίπαλό μου". Κι αυτό έκανε. Πέρασε την μπάλα μέσα από τα πόδια του αμυντικού που βρήκε μπροστά του. Το μόνο που μπορούσα να κάνω ήταν να γελάσω», θυμάται ο Βαλδάνο.

Ο Ρομάριο είχε και εξήγηση για την... αδυναμία του στις προπονήσεις: «Οταν προπονούμαι και κοιμάμαι πολύ, δεν σκοράρω. Γι’ αυτό μου αρέσει να βγαίνω τα βράδια», εξήγησε τον καιρό που αγωνιζόταν στην Μπαρτσελόνα. «Ποτέ δεν ήμουν αθλητής. Αν είχα κάνει πιο πειθαρχημένη ζωή, ίσως να είχα σημειώσει περισσότερα γκολ. Ομως δεν ξέρω αν θα ήμουν τόσο χαρούμενος όσο σήμερα», πρόσθεσε σε συνέντευξή του το 2008, μετά την αποχώρησή του από την ενεργό δράση. Αυτή ήταν η δική του εργασιακή ηθική και για τον ίδιο λειτούργησε...

Εθνικός ήρωας

Η συζήτηση για τον Ρομάριο πάντα ξέφευγε από τα στενά αθλητικά όρια και το απίστευτο ταλέντο του στο σκοράρισμα. Εγινε εθνικός ήρωας το 1994 όταν οδήγησε τη Βραζιλία στον 4ο παγκόσμιο τίτλο της ύστερα από ξηρασία 24 ετών. Για μια γενιά με την τραυματική εμπειρία των Μουντιάλ του 1982 και του 1986, η εικόνα του Ρομάριο να βγαίνει έως τη μέση έξω από το παράθυρο του πιλότου του αεροπλάνου που έφερε τη «Σελεσάο» από τις Ηνωμένες Πολιτείες στη Βραζιλία κρατώντας τη σημαία της χώρας του στα χέρια, έχει μείνει ανεξίτηλη στη μνήμη τους. Ο χαρακτήρας και η αυτοπεποίθησή του τού επέτρεπαν να έχει κρύο αίμα στις πιο κρίσιμες φάσεις όταν είχε την μπάλα στα πόδια. Ομως γίνονταν και αιτία για αναρίθμητα προβλήματα εκτός γηπέδων, με την τάση του για ρήξεις και την ασυγκράτητη γλώσσα του.

Οταν έφτασε η ώρα να αποσυρθεί από τους αγωνιστικούς χώρους το 2008, κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί τι θα ακολουθούσε. Ο Ρομάριο διαφέρει από τόσους και τόσους ποδοσφαιριστές που μετά την αποχώρησή τους πέφτουν στην ανωνυμία. Στη Βραζιλία είναι συνηθισμένο θέαμα να στρέφονται πρώην αθλητές, ηθοποιοί και celebrities στην πολιτική. Χρησιμοποιούν τη δημοφιλία τους για να εξασφαλίσουν την ψήφο των κατώτερων οικονομικών στρωμάτων και περνούν μια τετραετία εισπράττοντας παχυλούς μισθούς στη Βουλή, χωρίς να ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για τις ευθύνες τους ως εκλεγμένων αντιπροσώπων του λαού. Οι περισσότεροι τερματίζουν την πολιτική καριέρα τους χωρίς να έχουν παρουσιάσει κάποιο νομοσχέδιο ή πρόταση, έχοντας απουσιάσει από τις περισσότερες κοινοβουλευτικές συνεδριάσεις και βέβαια δύσκολα επανεκλέγονται.

Κοινοβουλευτική εξαίρεση

Ο Ρομάριο όμως είναι η εξαίρεση. Ο πρώην ποδοσφαιριστής δεν έλειψε από καμία συνεδρίαση της Βουλής στην πρώτη του θητεία και έγινε ένας από τους πιο ενεργούς βουλευτές της Βραζιλίας. Αντιμετώπισε το νέο του επάγγελμα με σοβαρότητα, αλλά χωρίς να χάσει τη χαρακτηριστική κοφτερή γλώσσα του. Κατέκρινε έντονα τη διαφθορά της οργανωτικής επιτροπής του Παγκόσμιου Κυπέλλου 2014 και έδωσε στη δημοσιότητα όλες τις σπατάλες στην κατασκευή των μουντιαλικών γηπέδων. Το ίδιο κάνει και με τις εγκαταστάσεις των Ολυμπιακών Αγώνων του 2016 στο Ρίο ντε Ζανέιρο, την εκλογική του περιφέρεια. Αποκάλεσε τον πρόεδρο της FIFA Ζεπ Μπλάτερ «κλέφτη, διεφθαρμένο και γιο π...». Τόνισε ότι «η Βραζιλία άνοιξε τα πόδια της στη FIFA». Και είπε για τον Ζερόμ Βάλκε, τον γενικό γραμματέα της παγκόσμιας ομοσπονδίας, ότι «είναι ο πιο στυγνός εκβιαστής του παγκόσμιου αθλητισμού». Δήλωσε επίσης ότι «ο Πελέ, όταν σιωπαίνει, είναι ποιητής!», ενώ τα έβαλε και με τους Ρονάλντο και Μπεμπέτο, χαρακτηρίζοντάς τους «άσχετους» επειδή στήριξαν τη FIFA.

Ως βουλευτής, έτσι όπως έκανε και ως ποδοσφαιριστής, ο Ρομάριο λέει ό,τι θέλει, όποτε θέλει, χωρίς να νοιάζεται για τις συνέπειες. «Μου αρέσει η πολιτική, καθώς ανακαλύπτω ότι ως βουλευτής μπορώ να κάνω πράγματα που δεν μπορούσα ως είδωλο του ποδοσφαίρου», είπε σε συνέντευξή του το 2012.

Ειδικές προτεραιότητες

Μολονότι πρώτο του μέλημα είναι ο χώρος του αθλητισμού, ο Ρομάριο εργάζεται άοκνα για τα δικαιώματα των ατόμων με ειδικές ανάγκες. Είναι ξεκάθαρη προτεραιότητα της πολιτικής του θητείας, μια προτεραιότητα που «γεννήθηκε» το 2005. Μετά τη γέννηση της κόρης του, Αϊβι, του έκτου παιδιού του από τέσσερις γυναίκες, οι γιατροί τον πήραν παράμερα και του είπαν ότι το μωρό είχε γεννηθεί με κάποιο σύνδρομο, το οποίο δεν ήξεραν ακόμα να του πουν. Ο Ρομάριο μπήκε στο δωμάτιο και είπε στη γυναίκα του, την Ιζαμπέλ Μπιτενκούρ: «Ο Θεός μάς έδωσε ένα ξεχωριστό μωρό». Οταν έμαθε ότι η κόρη της έπασχε από σύνδρομο Down, η Ιζαμπέλ φοβήθηκε ότι ο άνδρας της θα την παρατούσε: «Δυστυχώς αυτό συμβαίνει πολύ συχνά», είπε. «Ομως προς μεγάλη μου έκπληξη, η Αϊβι άλλαξε τη ζωή του Ρομάριο. Τον έκανε πιο υπεύθυνο».

Τα τελευταία εννέα χρόνια είναι ελάχιστες οι φορές που ο Ρομάριο κυκλοφορεί δημόσια χωρίς την κόρη του. Οπως λένε οι φίλοι του, οι δυο τους έχουν γίνει αυτοκόλλητοι: «Αυτός θέλει να είναι η κόρη του περήφανη γι’ αυτόν και να νιώθει ότι μπορεί να κάνει τα πάντα. Δεν θέλει με τίποτε να την απογοητεύσει».

Με τον ίδιο τρόπο που ο Τύπος τον κατακεραύνωνε όταν ήταν νεότερος για τον έκλυτο βίο του, τις στρατιές γυναικών που παρήλαυναν από το κρεβάτι του και τα κέρατα που φορούσε στις συζύγους του, τώρα τον αποθεώνει. Εχει πείσει ακόμα και τους πιο δύσπιστους και έχει γίνει υπόδειγμα για πολλούς πατεράδες στη Βραζιλία με τον τρόπο που αγαπάει και στηρίζει την κόρη του.

«Οταν σταμάτησα το ποδόσφαιρο, είναι αλήθεια ότι η πολιτική δεν ήταν καν στα σχέδιά μου. Πριν από οκτώ χρόνια όμως η κόρη μου γεννήθηκε με σύνδρομο Down. Αρχισα να συναντώ γονείς, συγγενείς και φίλους ατόμων με διάφορες αναπηρίες. Συνειδητοποίησα ότι δεν υπάρχει κανείς να τους εκπροσωπήσει στον χώρο της πολιτικής», εξήγησε πριν από δύο χρόνια σε συνέντευξή του στο BBC.

Η περίεργη σφυγμομέτρηση

Ο «Μπαϊσίνιο» («κοντούλης», το παρατσούκλι του ως παίκτη) κατέβηκε στις εκλογές του 2008 χάρη στην επιμονή ενός φίλου του, που τον έπεισε να συναντήσει έναν εκπρόσωπο του Σοσιαλιστικού Κόμματος της Βραζιλίας (PSB). Το κόμμα διενήργησε μια σφυγμομέτρηση για να διαπιστώσει το ποσοστό αποδοχής μιας πιθανής υποψηφιότητας του Ρομάριο. Το αποτέλεσμα ήταν περίεργο. Η φήμη του βετεράνου ποδοσφαιριστή ως ανυπότακτου και αυθάδη ήταν ακριβώς εκείνα τα χαρακτηριστικά που ο λαός θεωρούσε θετικά: «Τον έβλεπαν ως κάποιον που λέει πάντα την αλήθεια και δεν φοβάται να συγκρουστεί». Και αυτό έπεισε τον Ρομάριο να κατέβει στις εκλογές.

Ξεκίνησε την προεκλογική του εκστρατεία από τον κεντρικό σταθμό του τρένου στο Ρίο ντε Ζανέιρο στις 5.30 το πρωί. Ηταν μια δοκιμασία χαρακτήρα για τον ίδιο: αν θα μπορούσε να ξυπνήσει τέτοια ώρα για να απευθυνθεί στον λαό και να αποδείξει ότι η υποψηφιότητά του είναι σοβαρή. Οι εργαζόμενοι που ξυπνούν εκείνες τις βάρβαρες ώρες για να πάνε στο μεροκάματο έπρεπε να δουν με τα μάτια τους ότι ο Ρομάριο δεσμεύεται. Και, πράγματι, κάτω από καταρρακτώδη βροχή τα ξημερώματα ο -49χρονος πλέον- βετεράνος ποδοσφαιριστής ήταν εκεί. Την επόμενη ημέρα την ίδια ώρα βρέθηκε στο λιμάνι. Κατόπιν επισκέφθηκε αναρίθμητες φαβέλες, αγορές, συνοικιακά μαγαζιά και μικρά χωριά. Εκλέχθηκε με 146.859 ψήφους.

«Με πληρώνει ο λαός»

Σύμφωνα με τον περίγυρό του, ο πολιτικός Ρομάριο έχει διαφορετική συμπεριφορά από εκείνη του ποδοσφαιριστή που έμεινε στην Ιστορία για την αλαζονεία του. Αρχικά έδειξε ταπεινότητα και ειλικρινή επιθυμία να μάθει. «Αρχικά αναρωτιόμουν γιατί βρίσκομαι στη Βουλή. Ομως σιγά σιγά έμαθα πράγματα και σταμάτησα πλέον να αναρωτιέμαι». Μόλις στον πρώτο χρόνο του ως βουλευτή, ανέβηκε 11 φορές στο βήμα για να βγάλει λόγο και παρουσίασε 48 νομοσχέδια. Εντυπωσιακή αλλαγή για τον άνθρωπο που ανακοίνωνε στους προπονητές του ότι δεν χρειάζεται να προπονείται.

Ο Ρομάριο έχει την απάντηση για την αλλαγή αυτή: «Μην ξεχνάτε ότι πλέον με πληρώνει ο λαός. Οχι κάποιος επιχειρηματίας. Οπότε θα κάνω ό,τι χρειαστεί για να αφήσω το ίχνος μου στην πολιτική»...

Υστερα από τέσσερα χρόνια σκληρής δουλειάς και θετικών σχολίων, ακούστηκε το όνομά του ως πιθανού κυβερνήτη του Ρίο ντε Ζανέιρο. Ομως ο ίδιος αποφάσισε να παραμείνει στην Μπραζίλια και να βάλει υποψηφιότητα στη Γερουσία, όπου θα έχει ακόμα μεγαλύτερο ρόλο στη λήψη αποφάσεων για τη χώρα.

Η ετυμηγορία της κάλπης ήταν εκπληκτική: 4.683.963 άνθρωποι τον ψήφισαν τον περασμένο Οκτώβριο, ρεκόρ ψήφων για γερουσιαστή στην ιστορία της Βραζιλίας. Αριθμός που αντιστοιχεί στο 63% του εκλογικού σώματος στο Ρίο ντε Ζανέιρο και ποσοστό τριπλάσιο από τον δεύτερο πιο δημοφιλή γερουσιαστή!

Μετά την επιτυχία αυτή και με δεδομένο το τεράστιο ρεύμα που έχει, η συζήτηση έχει στραφεί στο πολιτικό του μέλλον. Κάποιοι τον θέλουν δήμαρχο του Ρίο ντε Ζανέιρο, άλλοι θεωρούν ότι είναι ο καταλληλότερος για τον προεδρικό θώκο της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Βραζιλίας. Στη Γερουσία, η οποία συνήλθε ως σώμα τη Δευτέρα 2 Φεβρουαρίου, ακούστηκε το όνομά του ως υποψήφιου για την προεδρία του σώματος. Ομως ο ίδιος απέρριψε κάτι τέτοιο.

Στον ενθουσιασμό, την ευφυΐα, την ειλικρίνεια και την αυθάδεια με τα οποία διέγραψε μια εξαιρετική ποδοσφαιρική καριέρα, πλέον έχει προσθέσει τον πολιτικό νου, ψάχνοντας κάθε φορά να βρει τον καλύτερο τρόπο για να κάνει τους συμπατριώτες του να χαμογελάσουν και την κόρη του να αισθάνεται υπερήφανη...