Το χρήμα δεν ήταν πάντα το ίδιο στη νομισματική ιστορία και δεν προσδιορίζεται μόνο από τις ιδιότητές του και την καλή ή κακή χρήση του. Κεντρικά ερωτήματα είναι ποιος και γιατί το δημιουργεί, ποιος το ξοδεύει και υπό ποιους όρους, ποιος «κλείνει την κάνουλα».
Ενα εναλλακτικό, οικολογικό, ψηφιακό νόμισμα με κοινωνικό πρόταγμα αποτελεί το FairCoin για συναλλαγές στις οποίες δεν μπορεί να μεσολαβήσει ή να επέμβει ο τραπεζικός και κρατικός έλεγχος.
Ως ένα εργαλείο για μια πιο δίκαιη οικονομία από τον άνθρωπο για τον άνθρωπο και ως ένα «καλό χάκινγκ» στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα παρουσιάζουν, μεταξύ άλλων, το συγκεκριμένο κρυπτονόμισμα μέλη της FairCoop, η οποία το έχει υιοθετήσει στη λειτουργία του αυτοδιαχειριζόμενου κοινωνικοοικονομικού συστήματός της για τη μετάβαση σε μια μετακαπιταλιστική εποχή ισότητας.
Με τα ηλεκτρονικά «πορτοφόλια» FairCoin οι συναλλασσόμενοι μπορούν να αγοράσουν προϊόντα, αγαθά και υπηρεσίες από ένα δίκτυο τοπικής και παγκόσμιας αγοράς, που υποστηρίζει τις αξίες της αλληλεγγύης, της συνεργασίας, της δεοντολογίας και της διαφάνειας.
Στην Ελλάδα χρησιμοποιείται από τους τοπικούς κόμβους της FairCoop, συνεργατικά εγχειρήματα όπως το «Συν Αλλοις» στην Αθήνα, το «Αλλος τρόπος» στη Θεσσαλονίκη και το «Από κοινού» στην Κρήτη, κολεκτίβες όπως η Ολοκληρωμένη Κοοπερατίβα Αθήνας, αλλά και ανεξάρτητους παραγωγούς.
«Αγοράζω αρκετά τρόφιμα από Αθήνα και Κρήτη» μας λέει η Μαρία Τριγώνη, ακτιβίστρια και παραγωγός από τη συμπρωτεύουσα. «Προσπαθούμε να κάνουμε συλλογικές παραγγελίες. Δηλαδή, όταν έχουμε μεγάλη ποσότητα ενός προϊόντος, το προωθούμε σε άλλους κόμβους, για παράδειγμα μέσω του fairmarket».
Αυτό είναι ένα άλλο εργαλείο της FairCoop, ένα eshop στο οποίο ο καθένας μπορεί να δημιουργήσει δωρεάν το διαδικτυακό του κατάστημα για να προσφέρει προϊόντα και υπηρεσίες με αντάλλαγμα το FairCoin.
Ιδιαίτερα θετικό χαρακτηρίζει ο Μιχάλης Κασαπάκης από τον Ολοκληρωμένο Συνεταιρισμό Ηρακλείου (ΟΣΗ) το γεγονός ότι «το FairCoin σου δίνει τη δυνατότητα να κάνεις συναλλαγές με κόσμο πέρα από την κοινότητά σου σε Ελλάδα και εξωτερικό. Βέβαια, θα πρέπει κι ο προμηθευτής να μπορεί να διακινεί το εμπόρευμά του σε μεγάλες αποστάσεις».
«Στο Ηράκλειο χρησιμοποιούμε και το τοπικό νόμισμα “κουκί”. Οπότε προσπαθούμε να ισορροπούμε ανάμεσα στα δύο νομίσματα, ανάλογα σε ποιον απευθυνόμαστε και τι ανάγκες έχει», προσθέτει, εξηγώντας πως οι ντόπιοι παραγωγοί μικρής κλίμακας προτιμούν το «κουκί».
«Το FairCoin είναι 100% ασφαλές, αποκεντρωμένο, δεν ελέγχεται από κάποιον οργανισμό, αλλά όλα αυτά στη μη εξοικειωμένη τοπική κοινωνία ίσως φαίνονται κάπως απόμακρα και γι’ αυτό το τοπικό νόμισμα έχει λειτουργήσει καλύτερα».
Ο κ. Κασαπάκης τονίζει πως ο ΟΣΗ προσεγγίζει την πρόταση της αλληλέγγυας οικονομίας από τη βάση της κοινωνίας. «Θέλουμε μια οικονομία που να εξυπηρετεί τον πολίτη, αλλά και να τον ενεργοποιεί. Η μεγάλη διαφορά στα δύο νομίσματα είναι ότι το κρυπτονόμισμα έχει ανταλλαξιμότητα με το ευρώ». Σήμερα ένα 1 FairCoin αντιστοιχεί σε 1,20 ευρώ.
Ο Δημήτρης Δασκαρόλης από τον τοπικό κόμβο της FairCoop και της Ολοκληρωμένης Κοοπερατίβας Αθήνας δηλώνει στην «Εφ.Συν.» ότι το FairCoin «ουσιαστικά διαφέρει από πολλά κρυπτονομίσματα στο γεγονός ότι έχει σχεδιαστεί και βρίσκεται κάτω από τη διαχείριση μιας συλλογικότητας ακτιβιστών από όλο τον κόσμο, που λειτουργεί με ανοιχτές συνελεύσεις μία φορά τον μήνα. Ακόμα και τα χαρακτηριστικά του νομίσματος είναι δυναμικά και αποφασίζονται ομόφωνα με συναίνεση».
Αντίθετα με το bitcoin, το πρώτο κρυπτονόμισμα που δημιουργήθηκε το 2009 και έχει προκαλέσει πλέον σάλο επιτρέποντας σε αρκετούς αναλυτές να κάνουν λόγο για «τζόγο» και κερδοσκοπική φούσκα, η όλη διαχείριση του προγράμματος έχει μεταφερθεί στον κώδικα.
Επίσης, όπως σχολιάζει ο κ. Δασκαρόλης, το FairCoin «αφορά την πραγματική ζωή για την κάλυψη καθημερινών αναγκών σε αντιδιαστολή με άλλα κρυπτονομίσματα, οι τιμές των οποίων αυξομειώνονται μόνο σε ανταλλακτήρια, που είναι σαν χρηματιστήρια, με στόχο κρυφές συναλλαγές για διάφορους λόγους, όπως παράνομες δραστηριότητες».
Από τεχνικής πλευράς, σημαντικός είναι ο οικολογικός χαρακτήρας του FairCoin χάρη σε έναν «καινοτόμο τρόπο να επιβεβαιώνονται οι ηλεκτρονικές συναλλαγές, χωρίς να καταναλώνονται τεράστια ποσά ενέργειας, όπως γίνεται με το bitcoin, που κοντεύει να φτάσει αυτά της Ελλάδας προκαλώντας οικολογικό πρόβλημα. Το παγκόσμιο δίκτυο του FairCoin σπαταλά σε ενέργεια λιγότερο από μία λάμπα και δεν θα χρειαστεί να καταναλώσει παραπάνω ακόμα κι αν εξαπλασιάσει τον αριθμό των συναλλαγών του» μας λέει ο κ. Δασκαρόλης.
Η Χριστίνα Σακαλή, διδάσκουσα στο μεταπτυχιακό για την ΚΑΛΟ στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, υπογραμμίζει την ανάγκη «να αντιμετωπίζονται τα εναλλακτικά νομίσματα ως ανταλλακτικά, ώστε να μη φετιχοποιούνται. Για το FairCoin η ίδια αναφέρει ότι από τη μία «συναλλάσσεται στην ελεύθερη αγορά κρυπτονομισμάτων, όπου υπάρχει κίνδυνος κερδοσκοπίας, και από την άλλη στο συνεργατικό οικοσύστημα της FairCoop, όπου χρησιμοποιείται με ηθικό τρόπο κι όχι μέσω ιδιωτικών πολυεθνικών».
Προκειμένου σε αυτές τις συνθήκες να προστατευτεί και να καταστεί πιο ανθεκτικό το FairCoin, η FairCoop ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα ότι ξεκινάει εκστρατεία crowdfunding για τη δημιουργία ενός «ταμείου σταθερότητας», που θα παρέχει ρευστότητα όταν χρειάζεται.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας