Η οικοδομή θέλει δουλειά συλλογική

Ο πρώτος τεχνικός συνεταιρισμός στην Ελλάδα, που συνενώνει αρχιτέκτονες, μηχανικούς και τεχνίτες για την υλοποίηση ενός κατασκευαστικού έργου από την αρχή μέχρι το τέλος και λειτουργεί διαμέσου της ισότητας, της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης, ιδρύθηκε πριν από έναν χρόνο.

Η «Αλληλοτεχνία» βασίζεται μεταξύ άλλων στην ιδέα της άρσης των στεγανών ανάμεσα στη χειρωνακτική και τη διανοητική εργασία στην παραγωγή ενός τεχνικού έργου.

Η γνώμη και η συνηγορία του τεχνίτη βοηθάει στη μελέτη και η διανοητική συμβολή και επιμέλεια του μελετητή συνεισφέρει στην κατασκευή, μας λέει ο αρχιτέκτονας του συνεταιρισμού, Κωστής Μασούρας.

Οπως εξηγεί, αυτή η ισότιμη συνεργασία έχει πολλαπλό όφελος για τους εργαζόμενους που μαθαίνουν, αλλά και για την ποιότητα του ίδιου του τεχνικού έργου, ενώ βρίσκεται σε αντίθεση με την κακή παρακαταθήκη της ελεύθερης αγοράς εργασίας που δίνει προνόμια στη διανοητική εργασία και υποτιμά εκείνη του τεχνίτη στο πλαίσιο του αυστηρού διαχωρισμού.

Επίσης, πρόκειται για μια διαφορετική απάντηση στη διαχείριση του έργου, που παραδοσιακά είχε ο εργολάβος, και στην υπεραξία που αποσπούσαν οι τεχνικές εταιρείες από την εργασία των τεχνιτών.

Μιλώντας για την κατάργηση της κατακόρυφης ιεράρχησης σημείωσε ότι έχει δοκιμαστεί στο παρελθόν και έχει κεκτημένα και ιστορία.

Εφερε ως παράδειγμα «το Μπαουχάους, ένα από τα πιο γνωστά αρχιτεκτονικά ρεύματα, που βασίστηκε σε αυτή την ιδέα, η οποία έχει επανέλθει σε πάρα πολλές μορφές. Φοιτητές αρχιτεκτονικής και άλλων γνωστικών αντικειμένων, που προορίζονταν να εκπονήσουν διανοητική εργασία, ήταν υποχρεωμένοι να δοκιμάσουν χειρωνακτικά την υλοποίηση όσων σχεδίαζαν. Για εμάς αυτό μπορεί να παράγει μόνο θετικά αποτελέσματα».

Κεντρικό μέλημα των μελών αποτελεί η συλλογική επιβίωση του εγχειρήματος με αξιοπρέπεια στο σκληρό παρόν.

«Δεν θεωρώ ότι αυτό δημιουργεί μια κατάσταση που μπορεί να λειτουργεί και να ανθοφορεί παράλληλα με την υφιστάμενη. Το αντιλαμβάνομαι περισσότερο σαν τρόπο επιβίωσης και διατήρησης της αξιοπρέπειας στην εργασία και στη ζωή μας και λιγότερο σαν μοντέλο που έρχεται να πολεμήσει τον κυρίαρχο καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής», τονίζει ο Κ. Μασούρας.

Ο ίδιος είχε συμμετάσχει σε αρκετές συνεργατικές ομάδες, κυρίως μεταξύ αρχιτεκτόνων ή μηχανικών, αλλά ήταν «η πρώτη φορά που η πρόσκληση ήρθε από τους τεχνίτες», οι οποίοι και είχαν την ιδέα, κι όχι το αντίστροφο.

«Αυτό ήταν ανέκαθεν το μεγάλο πρόβλημα σε παρόμοια εγχειρήματα στο παρελθόν λόγω έλλειψης της νομοθετικής μορφής που θα μας έδινε τη δυνατότητα να συνεταιριστούμε. Μας έλειπε πάντα το επαγγελματικό δικαίωμα, κάποιος που θα θέσει εαυτόν στη διάθεση του εγχειρήματος» συμπληρώνει ο ηλεκτρολόγος Γιάννης Κηπουρός.

Για το μοίρασμα της δουλειάς, μας λέει «πως το κάθε μέλος εμπλέκεται στη διαδικασία κατασκευής κι έχει μια ειδικότητα κι έναν διακριτό ρόλο που καλείται να φέρει εις πέρας. Παρ’ όλα αυτά, λόγω της ανάγκης αλληλοβοήθειας, είμαστε όλοι παρόντες και οι ρόλοι μας διαπλέκονται. Στη συνέλευσή μας τίθενται όλα τα ζητήματα και λύνονται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο».

Εξαιτίας του φραγμού που εμποδίζει τη συμμετοχή οικοδομοτεχνιτών, τυπικά ο συνεταιρισμός αποτελείται από 3 μέλη, αλλά άτυπα ο σταθερός πυρήνας του από τουλάχιστον 7 (ανάμεσά τους ελαιοχρωματιστής, σοβατζής, γυψοσανιδάς, κ.λπ.).

«Οφείλει το υπουργείο να κάνει διευκρινίσεις όσον αφορά την ένταξη μελών σε αυτούς. Δεν ξέρουμε εάν μας θεωρεί ελεύθερους επαγγελματίες, επενδυτές ή εργαζόμενους. Συνιστά παράδοξο πως ενώ η νομική μας μορφή είναι συνεταιρισμός εργαζομένων, ο νόμος μάς τοποθετεί στον ΟΑΕΕ. Είναι σαν να αυτοαναιρείται ο ίδιος ο νόμος. Αρα εμείς δεν ξέρουμε ούτε πώς θα πληρωνόμαστε ούτε πώς θα φορολογούμαστε. Εκεί υπάρχει ένα κενό», επισημαίνει ο Γ. Κηπουρός.

Αναφερόμενος στις δυσκολίες που αντιμετώπισαν στην αρχή, κάνει λόγο για «τεράστια άγνοια του διοικητικού μηχανισμού για τη διεκπεραίωση όλων των γραφειοκρατικών υποθέσεων, από την ίδρυση έως και τις εγγραφές σε Ταμεία και επιμελητήρια. Ανενημέρωτες είναι οι υπηρεσίες. Εμείς στην ουσία ανοίγαμε έναν δρόμο, μαθαίναμε στους υπαλλήλους. Αλλα προβλήματα έχουν παραμεριστεί, άλλα παραμένουν και μας δυσκολεύουν».

Στον έναν χρόνο ύπαρξής του ο συνεταιρισμός έχει ασχοληθεί με τον συνολικό σχεδιασμό και την ανέγερση κτιρίων, μικρής και μεσαίας κλίμακας τεχνικά έργα, όπως ανακαινίσεις και αποκαταστάσεις χώρων, τοπικές παρεμβάσεις σε υφιστάμενες οικοδομές.

Εχει συνεργαστεί με άλλες ομάδες που έχουν συνεταιριστική μορφή, όπως η commonspace, και άτομα από διάφορες τεχνικές ειδικότητες στην οικοδομή.

Η «Αλληλοτεχνία» «δεν αποδέχεται στο εσωτερικό της ή στην προσπάθεια διάδοσης του συνεταιριστικού εγχειρήματος τον ρόλο της κοινωνικής επιχείρησης ως μοχλού αποποίησης από το κράτος των κοινωνικών ευθυνών του», σύμφωνα με τον Κ. Μασούρα, ο οποίος υπογραμμίζει ότι ο συνεταιρισμός «αποτελεί αντιστάθμισμα στο ζοφερό καθεστώς των ελεύθερων επαγγελματιών: αύξηση φορολογίας, επιβολή ληστρικών εισφορών, μείωση εισοδήματος, αμοιβών και εκτελεστέου έργου».

Στα μελλοντικά σχέδια των μελών είναι η αυτομόρφωση και η κατάρτιση, η ανταλλαγή γνώσης εντός και εκτός του συνεταιρισμού με μαθήματα, σεμινάρια ή τη συμμετοχή τους σε άλλες εκπαιδευτικές διαδικασίες και συλλογικές δράσεις, όπως και το να αποκτήσουν μια επιχειρησιακή -όχι επιχειρηματική- ικανότητα σε τομείς του τεχνικού έργου.

 Περισσότερες πληροφορίες:

● «Αλληλοτεχνία»