Ακόμα αντέχει, αλλά...

Σημαντική αύξηση σημείωσε ο καρκίνος στην Κρήτη τα τελευταία 22 χρόνια. Ο καρκίνος του πνεύμονα και του τραχήλου της μήτρας κυριαρχεί στις γυναίκες, του παχέος εντέρου και του θυρεοειδούς σε άντρες και γυναίκες, οι λευχαιμίες κυριαρχούν στους άντρες, το μελάνωμα και κακοήθεις νεοπλασίες non-Hodgkin και στα δύο φύλα.

Τα στοιχεία παρουσίασε ο καθηγητής Κοινωνικής και Οικογενειακής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Χρήστος Λιονής, και αποτελούν εργασίες από τη διετία 2014-2016 του Κέντρου Καταγραφής του Καρκίνου στην Κρήτη (ΚΚΚ) -δημιουργήθηκε το 1992- στο πλαίσιο της προγραμματικής σύμβασης του εν λόγω Κέντρου με την Περιφέρεια Κρήτης. Εκτός από τον κ. Λιονή, υπεύθυνος του ΚΚΚ είναι ο νέος διευθυντής της Παθολογικής-Ογκολογικής Κλινικής του ΠΑΓΝΗ, καθηγητής Δ. Μαυρουδής.

Η έρευνα αναδεικνύει επίσης, σε επίπεδο δήμων, ότι τις σημαντικότερες αυξήσεις παρουσιάζουν οι Δήμοι Ηρακλείου, Χανίων, Ρεθύμνου, Χερσονήσου και για τις γυναίκες Ανωγείων και Βιάννου.

Μάλιστα, έχουν συνεξεταστεί παράμετροι των ασθενών και αποθανόντων σχετικά με το κάπνισμα, το αλκοόλ κ.λπ. που συνθέτουν έναν τρόπο ζωής με επίκεντρο την αλλαγή του διατροφικού μοντέλου που είχαν διερευνήσει και παλιότεροι επιστήμονες του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Ειδικότερα ο κ. Λιονής, στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων, τόνισε πως «αναφορικά με το σύνολο των κακοήθων νεοπλασιών στη Κρήτη για την περίοδο 1992-2013, παρατηρήθηκε αύξηση των νέων περιπτώσεων καρκίνου και των θανάτων από καρκίνο και στα δύο φύλα».

Παρουσιάζοντας χρονολογικά και ανά φύλο την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια, ο καθηγητής ανέφερε: «Το 1992 οι νέες περιπτώσεις για τους άνδρες ήταν 448,7 στους 100.000/έτος, ενώ το 2013 έφτασαν τις 574,2 νέες περιπτώσεις στους 100.000/έτος.

»Αντίστοιχα, οι γυναίκες εμφάνιζαν 408,2 νέες περιπτώσεις στις 100.000/έτος και έφτασαν τις 514,1 νέες περιπτώσεις στις 100.000/έτος. Παρόμοια εικόνα παρατηρούμε και στη διακύμανση των θανάτων. Το 1992 οι θάνατοι για τους άνδρες ήταν 189,2 /100.000/έτος, ενώ το 2013 έφτασαν τους 201,5 θανάτους/100.000/έτος. Οι γυναίκες εμφάνιζαν 98 θανάτους/100.000/έτος και έφτασαν τους 124,6 θανάτους/100.000/έτος».

Οι τάσεις

Απ' την πλευρά του, ο αρμόδιος καθηγητής Χρήστος Λιονής, χωρίς να εφησυχάζει, δήλωσε στην «Εφ.Συν.»: Παρά τις αλλαγές που αναμένει κανείς μέσα στον χρόνο, η Κρήτη κρατά καλά σε επίπεδο Ευρώπης. Πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη χρονική περίοδος για την καλύτερη ερμηνεία των δεδομένων, καθώς και η εξέταση μεγαλύτερη αριθμού καρκινοπαθών. Αυτό που πρέπει να "διαβάσει" κανείς είναι οι τάσεις.

Στην Κρήτη, παρά τη διαχρονική αύξηση σε περιπτώσεις καρκίνου, οι σταθμισμένοι δείκτες νοσηρότητας και θνησιμότητας από καρκίνο παραμένουν χαμηλοί ως προς τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Επίσης δεν είναι γνωστό ακόμα σε ποιον βαθμό η υψηλή διαγνωστική τεχνολογία έχει συμβάλει στην αύξηση αυτή, π.χ. το 1992 δεν έκανε κανείς εξέταση θυρεοειδή.

Υπάρχει μια διαχρονική ποσοστιαία μεγαλύτερη συμμετοχή του γυναικείου φύλου, κυρίως στον καρκίνο πνεύμονα, τραχείας, βρόγχων, αποδιδόμενη στην αυξημένη συχνότητα του καπνίσματος.

Αξίζει να σημειωθεί η αύξηση του καρκίνου η συνδεόμενη με τη διατροφή του παχέος εντέρου. Το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης θα ενισχύσει τη δράση του αρχείου Καταγραφής του Καρκίνου στην Κρήτη».

Για τα δεδομένα ως προς τους δήμους, καταγράφηκαν σημαντικές διακυμάνσεις για το σύνολο των νεοπλασιών και μεταξύ των δήμων της Κρήτης (χάρτης).

Τις περισσότερες νέες περιπτώσεις εμφάνισαν οι Δήμοι Ηρακλείου, Χερσονήσου, Ρεθύμνης και Χανίων για τους άνδρες (490-540 νέες περιπτώσεις/100.000/έτος), ενώ στις γυναίκες προστίθενται και οι Δήμοι Βιάννου και Ανωγείων (440-465 νέες περιπτώσεις/100.000/έτος).

Στο σύνολο του πληθυσμού της Κρήτης, την πρώτη θέση νοσηρότητας και θνησιμότητας καλύπτει ο καρκίνος του πνεύμονα. Υψηλή θέση έχει και ο καρκίνος του παχέος εντέρου, ενώ ακολουθεί ο καρκίνος του μαστού.