Aδολη αναλογική είναι η τίμια λύση

Ανοιξε η κυβέρνηση θέμα αναθεωρήσεως του Συντάγματος και αλλαγής του εκλογικού νόμου, καλώντας τα κόμματα σε διάλογο, ο οποίος άρχισε με συναντήσεις των πολιτικών αρχηγών με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.

Συνέπεσε η κυβερνητική πρόταση με το δημοψήφισμα στη Βρετανία, το αποτέλεσμα του οποίου υπέρ της εξόδου της χώρας αυτής από την Ευρωπαϊκή Ενωση προκάλεσε «σεισμό» στην Ευρώπη και φυσικά στην Ελλάδα, η οποία οφείλει να εκτιμήσει τη στάση της απέναντι στα γεγονότα που έρχονται, μια στάση που θα επηρεάσει και τις αποφάσεις για τη συνταγματική αναθεώρηση και τον εκλογικό νόμο.

Χρειάζεται η Ελλάδα ένα μόνιμο, καθαρό και τίμιο εκλογικό σύστημα, που δεν μπορεί να είναι άλλο από την απλή και άδολη αναλογική του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, για να πάψει, επιτέλους, η νόθευση της λαϊκής κυριαρχίας με τα διάφορα καλπονοθευτικά συστήματα της ενισχυμένης αναλογικής και του πλειοψηφικού.

Με συνταγματική διάταξη να κατοχυρωθεί ως μόνιμο εκλογικό σύστημα η απλή και άδολη αναλογική για να εξυγιανθεί ο δημόσιος βίος.

Σε όλες τις εκλογές από την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους έως τις μέρες μας εφαρμόστηκε η ενισχυμένη αναλογική, σε ορισμένες περιπτώσεις το πλειοψηφικό και με ελάχιστες εξαιρέσεις η απλή αναλογική.

Με τον νόμο 3363/1926, εισηγητής του οποίου ήταν ο Αλέξ. Παπαναστασίου, καθιερώθηκε η απλή αναλογική και έγιναν οι εκλογές του 1926.

Με μικρές αλλαγές αυτού του νόμου έγιναν οι εκλογές το 1932, το 1946 και το 1950 και είχαμε μια σχετική αναλογία ψήφων και εδρών.

Το ισχύον Σύνταγμα ορίζει ότι «θεμέλιο του πολιτεύματος είναι η λαϊκή κυριαρχία» και ανώτατο όργανο έκφρασης της λαϊκής κυριαρχίας είναι η Βουλή, που εκλέγεται «με άμεση, καθολική και μυστική ψηφοφορία από τους πολίτες που έχουν εκλογικό δικαίωμα».

Το Σύνταγμα, δυστυχώς, δεν ορίζει το εκλογικό σύστημα με το οποίο αναδεικνύεται η Βουλή.

Το δικαίωμα να ορίζονται με νόμο το εκλογικό σύστημα και οι εκλογικές περιφέρειες το εκμεταλλεύονται οι κυβερνήσεις που έχουν κοινοβουλευτική πλειοψηφία και αλλάζουν το εκλογικό σύστημα για να το φέρουν στα μέτρα τους και να εξασφαλίσουν αυτοδυναμία σε βουλευτικές έδρες και με ποσοστό πολύ κάτω του 50%.

Συνέβη ακόμη και το εξωφρενικό με το τερατώδες «τριφασικό» εκλογικό σύστημα, που εφαρμόστηκε στις εκλογές του 1956: Το δεύτερο σε ψήφους κόμμα, η ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή, πήρε την πλειοψηφία των εδρών στη Βουλή (με 47,38% πήρε 165 έδρες), ενώ το πρώτο σε εκλογική δύναμη, η Δημοκρατική Ενωση, έγινε μειοψηφία στη Βουλή (με 48,15% πήρε 132 έδρες).

Το τριφασικό (Ν. 3457/1955) είχε διαμορφωθεί στα μέτρα της ΕΡΕ.

Προέβλεπε: Στις μεγάλες περιφέρειες (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πειραιά κ.α.) όπου δεν είχε την πλειοψηφία τη ΕΡΕ εφαρμόστηκε η αναλογική μεταξύ των δύο πρώτων κομμάτων.

Στις περιφέρειες όπου εκλέγονταν 4-10 βουλευτές, το πρώτο κόμμα έπαιρνε τα 7/10 των εδρών και το δεύτερο τα 3/10.

Στις περιφέρειες που είχαν 3 ή λιγότερες έδρες ίσχυε το πλειοψηφικό.

Στις κρίσιμες όσο και μοιραίες εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920, στις οποίες εφαρμόστηκε το πλειοψηφικό με ευρεία περιφέρεια, το Κόμμα Φιλελευθέρων πήρε την πλειοψηφία σε ψήφους, αλλά έχασε τις εκλογές και δεν εξελέγη ούτε ο Ελευθέριος Βενιζέλος βουλευτής.

Με ένα τερατώδες πλειοψηφικό, που επέβαλε από το παρασκήνιο ο Αμερικανός πρέσβης Τζον Πιουριφόι μέσω μιας «καφετζούς», το 1952, ο Ελληνικός Συναγερμός του Αλέξ. Παπάγου με ποσοστό 49,22% πήρε τις 240 από τις 300 έδρες της Βουλής.

Γράφει ο Σπ. Μαρκεζίνης στη «Σύγχρονη Πολιτική Ιστορία της Ελλάδος 1936-1975» (τόμος δεύτερος, σελ. 407) ότι ο Πιουριφόι γνώριζε πως ο πρωθυπουργός Νικ. Πλαστήρας «επίστευε βαθύτατα στον πνευματισμό» και «εχρησιμοποίησε με τον κατάλληλο τρόπο γνωστή Αθηναία “καφετζού” την οποία ενεπιστεύετο ο Πλαστήρας».

Εκείνη ανέλαβε να πείσει τον στρατηγό ότι το πλειοψηφικό θα απέβαινε προς όφελός του.

Ο Πιουριφόι τηλεφώνησε στον Μαρκεζίνη: «Πέστε στον Παπάγο να προκαλέσει τον Πλαστήρα στην Βουλή για το πλειοψηφικό».

Ο Παπάγος τον προκάλεσε να αναμετρηθούν, ως στρατιωτικός, με το πλειοψηφικό.

Ο Ν. Πλαστήρας «προς γενική κατάπληξη της Βουλής απάντησε μονολεκτικά: Δέχομαι».

Το εκπληκτικό είναι ότι όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί όταν βρίσκονται στην αντιπολίτευση υποστηρίζουν την απλή αναλογική ως το μόνο τίμιο σύστημα.

Χαρακτηριστική είναι η αγόρευση του Κων. Καραμανλή στη Βουλή στις 4-8-1952 (ήταν βουλευτής στην αντιπολίτευση).

Είπε: «Εναλλάσσομεν τα εκλογικά συστήματα καθ' εκάστην εκλογήν και κατά τα συμφέροντα του εκάστοτε κυβερνώντος κόμματος (...) Εάν εξετάση κανείς την ιστορίαν των τελευταίων 25 ετών θα ιδή ότι εκάστοτε το εκλογικόν σύστημα μετεβλήθη τας παραμονάς των εκλογών -κατά τρόπον συμφέροντα εις το κυβερνών κόμμα- και ουδέποτε επανελήφθη η εκλογή με το ίδιον σύστημα (...) Εάν, λοιπόν, δεχώμεθα ότι η κακοδαιμονία του Εθνους οφείλεται, κυρίως, εις την έλλειψιν σταθερού εκλογικού νόμου, έχομεν την ευκαιρίαν κατά τρόπον σοβαρόν να επιληφθώμεν της ανορθώσεως του δημοσίου μας βίου».

Ανέφερε ο Κων. Καραμανλής ότι στην Ελβετία, το Βέλγιο, την Ολλανδία και τη Σουηδία ίσχυε η αναλογική ήδη για 40-50 και 60 χρόνια και «παρά ταύτα δεν υπάρχει πολιτική αναρχία, η οποία παρατηρείται εις τον τόπον μας».

Με αγόρευσή του στις 22-8-1963 ο Γεώργιος Παπανδρέου υποστήριζε ότι η απλή αναλογική «οδηγεί ασφαλέστερον εις τον ομαλόν πολιτικόν βίον» (...), «συνδέεται με την αποκατάστασιν του κράτους και ψυχολογικώς αποθαρρύνει την βίαν».

Υπέρμαχος της απλής και άδολης αναλογικής, ο Αλέξ. Σβώλος, αγορεύοντας στη Βουλή στις 19-7-1951, είπε: «Καθολική ψήφος άνευ ίσης δυνάμεως είναι άρνησις ψήφου και νοθεία. Το νομοσχέδιον προσβάλλει την αρχήν της ισότητος, η οποία είναι η βάσις της καθολικής ψηφοφορίας».

Μόνη τίμια λύση στο θέμα του εκλογικού συστήματος είναι η απλή και άδολη αναλογική.

Οφείλουν όλα τα κόμματα να την αποδεχθούν.