⌦ Πενήντα χρόνια απ’ τον χαμό του Γιάννη Χρήστου, και σχεδόν πλήρης αφωνία από πολιτεία, επίσημους φορείς, τηλεοράσεις και εφημερίδες.
Από τις εξαιρέσεις, ο Δημήτρης Γκιώνης εδώ, που αφιέρωσε τη σελίδα του (5/1, με τον προσφυέστατο, καίριο τίτλο: «Αυτός που ήταν όλα»!), όμως ο Δ. Γκιώνης είναι επιφυλλιδογράφος, δεν είναι εφημερίδα· κι αν δεν ήταν και μία αφιερωματική συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών (17/1), ώστε να αναπαραχθεί (αν και όταν) το δελτίο Τύπου, τίποτα, δεν γράφτηκε σχεδόν τίποτα.
Από τα ελάχιστα, άρθρο του Αλέξανδρου Αδαμόπουλου (ΑΑ) που το είδα τυχαία στο διαδικτυακό Book Press. Ενδιαφέρον, γιατί ο ΑΑ υπήρξε σύζυγος της δεύτερης κόρης του συνθέτη, της Σάντρας, όπως μας πληροφορούσε και ο ίδιος σε παλαιότερη, εκτενέστατη συνέντευξή του, για το πώς έβλεπε απ’ το αντικρινό μπαλκόνι τον άγνωστό του συνθέτη έως το πώς έριξε έπειτα «το Χρηστάκι», ή μάλλον πώς τον έριξε αυτή κτλ. Είναι επίσης ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Εταιρείας Φίλων Γιάννη Χρήστου, έργο για το οποίο καμάρωνε σε άλλη συνέντευξή του, πώς είχε φτιάξει το καταστατικό έτσι που να μην μπορεί να τον κουνήσει κανένας!
Το άρθρο έχει τίτλο «50 χρόνια από τον θάνατό του: Ποιος ήταν ο Γιάννης Χρήστου», ημερομηνία: «Τετάρτη, 08 Ιανουαρίου 2020», όμως στο τέλος σημειώνεται: «1η δημοσίευση “Το Τέταρτο”, [...] τ. 3, Ιούλιος 1985»! Με σημερινό δηλαδή τίτλο, μάλλον και σημερινή εισαγωγή, αναδημοσιεύεται ένα κείμενο ηλικίας 35 χρόνων!
Ακατάληπτη χειρονομία, που, μαζί με το σχεδόν αποκλειστικά βιογραφικό περιεχόμενο του άρθρου, την ειρωνεύεται η ίδια η αφ’ υψηλού εισαγωγή του:
«Εχει γίνει θεσμός σχεδόν, κάθε τόσο να εμφανίζεται σε κάποια εφημερίδα μια είδηση για τον Χρήστου· μισή βιογραφία του, λίγη εργογραφία του, μια γνώριμη φωτογραφία του –ο Χρήστου με τα μαύρα του γυαλιά– κι όλα αυτά κάτω από μεγάλους τίτλους· άλλοτε σπαραχτικούς κι άλλοτε κραυγαλέους. Κι όσοι διαβάζουν λένε: “Ο Χρήστου… Α βέβαια· ο Χρήστου…” Πολύ λίγοι όμως γνωρίζουν ποιος ήταν ο Χρήστου…»
Εστω πως μας το λέει αυτό στο άρθρο του ο τόσο κοντινός στην οικογένεια ΑΑ. Αλλο μας ενδιαφέρει εδώ. Στην κατακλείδα του άρθρου, προφανώς γραμμένη το 1985, πολύ πιο κοντά δηλαδή στον θάνατο του συνθέτη: «Το βράδυ 8 προς 9 Ιανουαρίου 1970, μαζί με τη γυναίκα του, σκοτώθηκε [...] σε αυτοκινητικό δυστύχημα…»
Μεγάλο λάθος, όταν πρόκειται για τη βιογραφία ενός μεγάλου, και ασύγγνωστο όταν προέρχεται από έναν κατά τεκμήριο γνώστη, δηλαδή με το όποιο –ex officio οπωσδήποτε– κύρος του ΑΑ. Γιατί ο Χρήστου σκοτώθηκε τη νύχτα της Τετάρτης 7 Ιανουαρίου, έπειτα από φιλικό γλέντι για την ονομαστική του γιορτή, ξημερώνοντας Πέμπτη 8 Ιανουαρίου, ημέρα των γενεθλίων του.
Ανέτρεξα ωστόσο στο διαδίκτυο, και η κατάπληξή μου μεγάλωσε: οι δύο «εκδοχές» μοιράζονταν! Επικοινωνώ με τη Νέλλη Σεμιτέκολο, τη σπουδαία πιανίστρια και μόνη επιζώσα από το μοιραίο τροχαίο, απορεί και που τη ρωτάω, κατεβάζω τα διόλου λίγα αποκόμματα που είχα κρατημένα από τον Τύπο της εποχής, πολυσέλιδα βιογραφικά των ημερών εκείνων, σημειώματα σε επετειακή συναυλία το 1971, έναν δηλαδή χρόνο από τον θάνατο του συνθέτη κ.ά. Τα πράγματα είναι ξεκάθαρα: 7 προς 8 Ιανουαρίου, το ξαναγράφω, έπειτα από την ονομαστική γιορτή και ξημερώνοντας τα γενέθλιά του.
Ας καταφύγει λοιπόν κανείς στον ημερήσιο Τύπο, μακάρι και να αναρτούσε στο διαδίκτυο πρωτοσέλιδα ή άλλα αστυνομικά ρεπορτάζ της 8/1, έπειτα από το τροχαίο δηλαδή. Ή καλλιτεχνικά ρεπορτάζ της 10/1, από την κηδεία του συνθέτη, που είχε γίνει στις 9/1. Και ας σταματήσει να αναπαράγεται ένα τέτοιο λάθος, με την ευκολία που παρέχει το διαδίκτυο.
Αφού δεν έχουμε άλλον τρόπο, για να μην πω, αλίμονο, διάθεση να τιμήσουμε μια φυσιογνωμία του διαμετρήματος του Γιάννη Χρήστου.
⌦ Στο καλό, Πρίγκιπα Κοτ! Ούτε όλοι οι ηθοποιοί το έχουν, μικροί, μεγάλοι, ή μέγιστοι, ούτε όλοι οι ωραίοι, και μάλιστα ψηλοί και ωραίοι –εδώ μπορεί και να ’λεγα: κάθε άλλο.
Ομως ο Κοτανίδης πάντοτε, παντού και πάντα, στον δρόμο, στην καθημερινή ζωή του εννοώ, άσχετα απ’ το σανίδι, κυκλοφορούσε το σώμα του και τις εκφράσεις του, τη μιμική του προσώπου του, και τις κινήσεις των χεριών του, όλα, απ’ την κορφή ώς τα νύχια, σαν θεατρικό ρόλο, κουστούμι μαζί και ρόλο· με απόλυτη σιγουριά για την επιλογή του αυτή, άρα και τον απόλυτο έλεγχό της· και προπαντός, ανοιχτό βιβλίο του ρόλου αυτού, της αυστηρά προσωπικής θεατρικής του τέχνης, δείχνοντας δηλαδή στον άλλο πως «μα τι λέτε, παίζουμε», «και τώρα, πάντα, συνεχώς και αδιαλείπτως παίζουμε»!
Η πιο πετυχημένη μούτα του, ένα ανάλαφρο, υποτίθεται ειρωνικό χαμόγελο, στην ουσία και ολοφάνερα: το παίξιμο του ειρωνικού χαμόγελου, και μαζί το υψωμένο φρύδι, και πάλι: το παίξιμο του υψωμένου φρυδιού, το μόνο υψωμένο φρύδι που σάρκαζε και καταπόντιζε με τον τρόπο του την αλαζονεία που κατά τεκμήριο εκφράζει η κίνηση αυτή.
Αφήνοντας ένα σκέτο ολόζεστο χαμόγελο, από έναν ολόζεστο άνθρωπο.
Στο καλό Ωραίε, στο καλό Κοτ, στο καλό Γιώργο Κοτανίδη.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας